Norgga čázadat- ja energiijadirektoráhta (NČE) lea Nationála rámmas bieggafámu ektui nannámis evttohan 13 guovllu maid NČE oaivvilda buoremusat heivet bieggafámu huksemii. Boazoguohtonguovllut Finnmárkkus ja Trøndelágas leat daid gaskkas.
– Bieggafápmohuksen boahtá lassin eará plánejuvvon duohtademiide guohtonguovlluin, nugo ovdamearkka dihte geainnuid, ruovdemáđijaid, fápmolinnjáid ja barttaid huksen, jus galgá namuhit juoidá. Máttasámi guovllus lea boazodoallu juo garrasit gillán areáladuohtademiid geažil ja dat lea stuorra ja duođalaš áitta máttasámi gillii ja kultuvrii, dadjá Muotka.
Raporttas válddahuvvo oassi sámi geavahusas guovlluin
Detálljakárta lea ráhkaduvvon válljejuvvon guovlluin ja NČE lea maiddái ákkastan manne dat sierra guovllut leat válljejuvvon. Guovlluid siste leat oasit mat leat guđđojuvvon eret huksemiin, mii maiddái oidno detálljakárttain. Čilgehusas oidno movt NČE lea árvvoštallan mainna lágiin duohtadeamit ollislaččat leat noađđin válljejuvvon guovlluin.
Sámediggeráđđi Silje Karine Muotka oaivvilda ahte lea deaŧalaš go NČE lea geahččalan válddahit sámi geavahusa oassin kártemis. Dán lágan dokumeanttain váilu menddo dávjá ollislaš máhttovuođđu go galget dahkkojuvvot stuorra huksemat.
– Mun lean dattetge fuolastuvvan stuorra ja ollislaš huksennoađi geažil rašis boazoguohtonguovlluin, ja go dán evttohusas ain plánejuvvojit ođđa prošeavttat guovlluide gos juo leat hui ollu ja viiddis areáladuohtadeamit.
Bivdit konsultašuvnnaid
– Mun oainnán ahte oasit dán evttohusas váikkuhit dan ahte noađđi lossu ain eanet, ja dan ii sáhte Sámediggi doarjut dálá hámis.
NČE deattuhii nationála rámma ovddideames bieggafápmui ahte ohcamat olggobealde válljejuvvon guovlluid eai vuoruhuvvo. Dát mearkkaša dan ahte ii láhččojuvvo ođđa bieggafámu huksen Romssas ja stuorra osiin Norlánddas. Dasto dieđihii NČE ahte raporttas ii leat mearkkašupmi bieggafápmui maidda juo lea addojuvvon lohpi, muhto ahte das šaddá mearkkašupmi bieggafápmoohcamiidda maid energiijaeiseválddit dál leat meannudeamen. Nugo dát evttohus dál lea, de eai leat bieggafápmoplánat Nuorta Finnmárkkus áigeguovdilat viidáset huksemii.
– Sámediggi lea gieskat ožžon vejolašvuođa oaidnit raportta ja mii áigut dál vuđolaččat geahčadit dan. Sámediggi bivdá konsultašuvnnaid Oljo- ja energiijadepartemeanttain sihkkarastin dihtii ahte sámi beroštumit ja vuoigatvuođaoamasteaddjit suodjaluvvojit barggus viidáseappot dáinna NČE evttohusain. Mun vuorddán ahte departemeanta čilge movt áigot bargat ohcamiiguin mat plánejuvvojit olggobealde válljejuvvon guovlluid, dadjá Muotka.
Meannudat ášši dievasčoahkkimis
Sámediggeráđđi ovddida NČE evttohusa meannudeapmái Sámediggái boahtte dievasčoahkkimis. Deaŧalaš lea ahte Sámedikki politihkkarat ožžot áiggi ja vejolašvuođa buktit cealkámuša áššái nu movt dat lea. Sámediggeráđđi oaivvilda ahte bieggafápmu vuosttažettiin galgá ásahuvvot lahka álbmotčoahkkádusaid, eaige guoskameahttun guovlluide mat leat deaŧalaččat sámi álbmogii.
– Dát guoská sihke min árbevirolaš geavaheapmái dáin guovlluin ja boazodollui mii juo gártá gillát sisabahkkemiid geažil máŋgga dáfus, dadjá sámediggeráđđi Silje Karine Muotka.
Jus áiggut jearahallat, de váldde oktavuođa sámediggeráđiin Silje Karine Muotka, tel: 9848757