Dievasčoahkkinjođiheangoddi lea mearredan sisabeassannjuolggadusaid.
1. Ulbmil ja doaibma
Njuolggadusat galget sihkkarastit ahte sámediggeviessu jođihuvvo nu bures ja ulbmillaččat go vejolaš, ja A-fløya, mii dás duohko gohčoduvvo sámediggevistin, ja seammás čájehit ahte Sámediggi lea nášuvnnalaš álbmotválljen diggi sápmelaččaide Norggas.
Buori ja ulbmillaš jođiheami vuođul galget njuolggadusat leat mielde nannemin fysalaš sihkkarvuođa Sámedikkis buollima, suoládeami, sabotaša ja sullasaččaid vuostá, dan seammás go gozihit bargiid gáibádusaid dohkálaš ja bures láhččojuvvon bargobirrasa ektui.
Lea bargoaddi geatnegasvuohta fuolahit ahte bargobiras ja sihkkarvuohta Sámedikkis lea dohkálaš ja buorre, ja bargis lea fas geatnegasvuohta leat mielde váikkuheamen dán.
Njuolggadusat galget maid sihkkarastit Sámedikki álbmotválljen áirasiidda buriid bargoeavttuid politihkalaš doaimmaid oktavuođas sámediggedviesus.
Dát njuolggadusat gusket maid lokálaide maid Sámediggi láigoha doaimmas várás olggobealde Kárášjoga lanjaid nugo čoahkkinlanjaid, kantiinna ja boradanlanja dáfus, ja biergasiid ja stohpogálvvuid dáfus.
2. Spiehkasteapmi njuolggadusain
Dievasčoahkkinjođiheaddjis ja direktevrras ja lea váldi earenoamáš oktavuođain miehtat dáin njuolggadusain spiehkastit.
3. Beassankoarta
Direktevra ja dat geasa direktevra addá válddi sáhttá mearridit gii oažžu beassankoartta sámediggevissui. Koartta, čoavddasániin dahje haga, ii galgga goassege luoikat dahje guođđit olbmui gii ii leat ožžon koartta vissui, ja das gii lea ožžon koartta lea ovddasvástádus dan atnit rádjosis ja nu ahte dan ii beasa geavahit dat gii ii galggašii.
Dat gii lea ožžon beassankoartta galgá dan atnit bures oidnosis go lea sámediggeviesus. Olbmot geat eai leat váldán mielde koarttaset fertejit registreret iežaset dábálaš guossin, vrd. 4. čuo. vulobealde.
4. Guossit
Guossit geat áigot leat sámediggeviesus, earret sii geat áigot leat publikumareálan, vrd. 7. čuo, galget registrerejuvvot guosseregistrerenvuogádahkii resepšuvnnas ja oažžut guossekoartta maid galgá átnit bures oidnosis fitnama botta. Bargiid gussiid geain lea kántuvra viesus galgá bargi álo viežžat resepšuvnnas ja doalvut ruovttoluotta resepšuvdnii. Guossekoartta galgá addit resepšuvdnii vai registrejuvvo olggos.
Organiserejuvvon mátkkiid oktavuođas lea doarvái registreret mátkejođiheaddji ja joavkku logu. Sámedikki ofelaččas lea ovddasvástádus geahččat bearrái ahte leat seamma lohku mii registerejuvvo olggos maŋŋá fitnama go sii geat leat beassan áiddi siskobeallái.
5. Parkeren
Sihkkavuođa sivaid geažil ii leat lohpi parkeret eará sajiide go čujuhuvvon parkerensajiide sámediggeviesu luhtŧe.
6. Oktasaš areálat
Oktasaš areálan sámediggeviesus oaivvilduvvojit:
7. Publikumareálat
Publikumareálan sámediggeviesus oaivvilduvvo:
8. Beassan oppalaš vuođuin
Čuovvovaš olbmot besset oppalaš vuođuin sámediggevissui:
Olbmot geat oppalaš vuođuin besset sámediggevissui, besset vuolggajurdagis olles viesu oktasaš areálaide. Leat ovttaskas olbmo
čoavddakoarta ja čoavdda mat mearridit gosa guhtege beassá. Muđui gusto čuovvovaš:
8.1. Bearašlahttu dahje oahpesolmmoš guossin
Olmmoš gii oppalaš vuođuin beassá sámediggevissui oažžu váldit bearašlahtuid ja oahppásiid guossin. Dáid galgá registreret guossin resepšuvnnas ja dat gean leat guossit galgá sin viežžat resepšuvnnas ja mieđuštit fas olggos. Jus guossit áigot leat maid eará sajis go dan kántuvrras gean guossái leat vuolgán, de gustojit njuolggadusat turisttaide ja eará gussiide. Das gii lea váldán vostá gussiid lea muđui ovddasvástádus iežas gussiin, ja mánáin ii leat lohpi leat gostege Sámedikki lanjain almmá ollesolbmuid geahču haga. Mánát eai oačču leat publikumareálain geahču haga maŋŋá dábálaš kántoráiggi. Resepšuvdnabargit galget geahččat bearrái ahte publikumareálain eai leat guossit maŋŋá bargoáijggi.
8.2. Beassan lášmmohallanlatnjii ja sávdnái
Olbmot geat oppalaš vuođuin besset sámediggevissui, besset lášmmohallanlatnjii ja sávdnái. Lea lohpi váldit mielde náittosguoimmi/ássanguoimmi ja iežas mánáid/ássanguoimmi mánáid lášmmohallanlatnjii ja sávdnái go ieš lea doppe.
9. Sámedikki lokálaid, biergasiis ja stohpogálvvuid geavaheapmi
9.1. Sámedikki čoahkkinlanjaid geavaheapmi
Sámedikki čoahkkinlanjaid galgá geavahit dušše Sámedikki dábálaš doaimmaide. Čoahkkinlanjaid eai beasa politihkalaš joavkkut / bellodagat dahje ovttaskas olbmot geavahit jahkečoahkkimiidda, konferánssaide, astoáigedoaimmaide, sosiálalaš doaimmaide ja dan dakkáriidda. Čoahkkinlanjaid oažžu geavahit čoahkkimiidda maid Sámediggi lágida dahje maid Sámediggi lea mielde lágideamen, vrd. Čoahkkinjođihangotti juovlamánu 7. b. 2000 mearridan Njuolggadusaid sámedikki lanjaid geavaheami várás.
9.2. Sámedikki kántiinna ja boradanlanja geavaheapmi
Sámedikki kántiinna dahje boradanlanja Sámedikki kánturbáikkiin ii oaččo bargoáiggis iige bargoáiggi olggobealde luoikat priváhta atnui, vrd. 9.1. čuo.
9.3. Sámedikki biergasiid ja stohpogálvvuid luoikan
Sámedikki biergasat ja stohpogálvvut gullet dikki iežas doibmii, ja daid ii galgga luoikat bargiide dahje earáide priváhta atnui.
10. Gohččojuvvon áirasiid ja várreáirasiid beassan
Sámedikki lávdegoddečoahkkimiid ja dievasčoahkkimiid oktavuođas besset áirasat ja gohččojuvvon várreáirasat buot rabas lanjaide ja lanjaide maidda leat ožžon čoavdaga sámediggeviesus, nugo dievasčoahkkinlatnjii, iežaset joavkokántuvrii, iežaset joavkolatnjii, kántiidnai, hivssegiidda, girjerádjui, máŋgenlatnjii, telefáksalatnjii ja árkiivii.
Sámedikki lávdegoddečoahkkimiid ja dievasčoahkkimiid oktavuođas besset áirasat ja gohččojuvvon várreáirasat maid lášmmohallanlatnjii ja sávdnái.
11. Preassa beassan
11.1. Beassama birra oppalaččat
Journalisttat ja govvijeaddjit geain lea preassakoarta dahje iežaset mediaásahusa eará duođaštus, besset lassin publikumareálaide maid čujuhuvvon preassalanjaide, čoahkkinlanjaide ja areálaide mat dolvot ja leat olggobealde daid lanjaid gos leat dievasčoahkkimat ja lávdegoddečoahkkimat, kántiidnai ja hivssegiidda lagamus preasssalanjaid auditoriija bálddas.
Preassaolbmot geain lea preassakoarta besset váldit mielde iežaset preassaásahusa preassamielbargiid geain ii leat preassakoarta.
TV-ásahusaid teknihkalaš bargit besset preassakoarttain sámediggevissui seammaláhkái go journalisttat ja govvideaddjit.
Preassaolbmot geain ii leat iežaset preassakoarta galget oažžut guossekoartta mas čuožžu ”preassa”.
Go Sámedikki barggu dihtii dahje eará sivaid dihte lea dárbu, oažžu direktevra dahje dat geasa direktevra addá válddi, mearridit ahte muhtun osiide sámediggeviesus preassa ii beasa.
11.2. Govven/filbmen/jietnabádden
Govven/filbmen/jietnabádden galgá vuosttažettiin dáhpáhuvvat publikumareálain.
Govven/filbmen/jietnabádden sáhttá dáhpáhuvvat doppe gosa preassa beassá earret go kántiinnas, vrd. čuo. 12.1 nuppi lađđasa.
Govven dahje filbmen láseráigge sámediggeviesu siste ii lea lohpi direktevrra sierra lobi haga dahje dan sierra lobi haga geasa direktevra addá válddi.
Bargi dahje bargiid govven/filbmen/jiena bádden ii oaččo dáhpáhuvvat almmá bargi lobi haga, direktevrra lobi haga dahje dan lobi haga geasa direktevra addá válddi.
Journalisttat, govvijeaddjit ja filbmejeaddjit galget muđui álo doahttalit direktevrra dahje dan geasa direktevra addá válddi beroškeahttá dáid njuolggadusaid.
Govven/filbmen/jietnabádden dievasčoahkkinlanjas galgá dáhpáhuvvat čuovvovaš vuogi mielde:
12: Gussiid beassan
12.1. Guossit ja geavaheaddjit
Gussiid ja geavaheddjiid galgá dat gean lusa leat vuolgán dábálaččat viežžat resepšuvnnas. Maŋŋá fitnama galgá dat gii lea váldán sin vuostá mieđuštit sin resepšuvdnii ja registreret sin olggos.
Go leat lágideamit ja leat olggobealde boahtán oahppaladdit, galgá unnimusat okta lágideddjiin leat sajis ja váldit oahppaladdiid vuostá resepšuvnnas ja mieđuštit sin olggos go lágideamit leat nohkan.
12.2. Turisttat ja eará oahppaladdit
Turisttat ja eará oahppaladdit besset publikumareálaide ja vejolaš eará guovlluide go leat viessočájeheddjiid fárus dahje earáid fárus geat oppalaš vuođuin besset sámediggevissui, vrd. čuo. 12.1 vuosttas lađđasa.
13. Eará mearrádusat
13.1. Dievasčoahkkimat ja lávdegoddečoahkkimat
Sámedikki dievasčoahkkimiid oktavuođas besset oahppaladdit dievasčoahkkinlatnjii, guhkes feaskárii ja kántiidnai lassin publilumareálaide, vrd. čuo. 7.
Sámedikki lávdegoddečoahkkimiid ja dievasčoahkkimiid oktavuođas ii leat govven/filbmen/jietnabádden kántiinnas gildojuvvon, vrd. čuo. 10.2 nuppi lađđasa.
13.2. Olggos bidjan
Direktevra ja dat geasa direktevra addá válddi oažžu bidjat olbmuid geat láhttejit heabuheamit dahje eaktudáhtolaččat rihkkot dáid njuolggadusaid, olggos sámediggeviesus almmá eanet čilgejumi haga.
13.3. Njuolggadusaid rievdadeapmi
Čoahkkinjođihangoddi sáhttá rievdadit dáid njuolggaduaid.