Sámediggeráđđi Vibeke Larsen oassálastá máilmminjunuščoahkkimii guoddilis ovdáneami birra áigodagas geassemánu 20-22 b. Rio de Janeiros Brasilas. Rio+20 stuorámus ON-konferánsa goassege, ja dohko vurdojuvvojit boahtit badjel 50 000 oassálasti virggálaš lágidemiide. Váldofáddán lea ruoná ekonomiija ja geafivuođa uhcideapmi.
Ráđđelahttu Vibeke Larsen illuda váldit ovdan álgoálbmotperspektiivva Rio+20:s.
- Máilmmi álgoálbmogiin lea guovddáš rolla das ahte seailluhit ekovuogádagaid ja hukset nana bákkálaš ekonomiija. Álgoálbmogat sáhttet fállat čovdosiid boahttevaš guoddilis ovdáneapmái. Eaktun lea ahte álgoálbmogiid vuoigatvuođat eatnamiidda ja resurssaide árvvusadnojuvvojit, ja ahte álgoálbmogiid vuoigatvuohta mearridit iežaset ovdáneami čađahuvvo. Álgoálbmogiid árbedieđuid ja ekovuogádatbálvalusaid dohkkeheapmi ávkkuha bures geafivuođa vuosttaldeamis ja berre leat okta geađgejulggiin ruoná ekonomiijas. Viidáseappot lea nissonolbmuid rolla deaŧalaš dasa ahte lihkostuvvat juksamiin ođđa guoddilvuođa mihttomeriid, ja danne mun čalmmustahtán dan ahte nissonperspektiiva galgá nannejuvvot buot dásiin, dadjá sámediggeráđđi Vibeke Larsen.
Dál lea vássán 20 jagi dan rájes go máilmmiservodat deaivvadii konferánssas birrasa ovdáneami birra, Eco`92 Rios. Dalle mearriduvvui dálkkádatkonvenšuvdna, biologalaš šláddjivuođakonvenšuvdna ja Agenda 21. 2002:s dohkkehuvvui Johannesburg-julggaštus.
Vuođđun lea 1987 mannosaš Máilmmikommišuvnna/Brundtlandkommišuvdna mii dadjá ahte guoddilis ovdáneapmi lea ovdáneapmi mii váldá vuhtii dálá dárbbuid almmá bilidit boahttevaš buolvvaid vejolašvuođaid duhtadit iežaset dárbbuid. Doahpagis lea sáhka das mo biras, ekonomiija ja sosiála ovdáneapmi čatnasit lávga oktii. Geafivuođaváttisvuođaid ja birasváttisvuođaid ferte geahččat ovttas, ja birrasa guhkesáiggi vuhtiiváldima ferte árvvoštallat oanehisáiggi ekonomalaš vuhtiiváldima ektui.
Rio20+ ráhkkaneami oktavuođas leat šiehtadallojuvvon dakkár surggiin go: guoddilvuođa mihttomearit (SDG), ruoná ekonomiija, biebmosihkarvuohta, biologalaš šláddjivuohta, dásseárvu, dearvvašvuohta ja oahppu, mearra, kemikálat ja dálkkádat jna. Dát galgá leat vuođđun Rio+20 loahppadokumeantta/julggaštusa mearrádussii.
Stuorra sáttagoddi
Sámediggi oassálastá Norgga sáttagoddái maid stáhtaministtar Jens Stoltenberg jođiha. Maiddái birasgáhttenministtar, ovddidanministtar, máŋga stáhtačálli ja politihkalaš ráđđeaddi iešguđet departemeanttain, Stuorradikki áirasat, ámmátolbmot ja eaktodáhtolaš organisašuvnnaid ja Norgga siviilaservodaga ovddasteaddjit oassálastet.
- Mun illudan digaštallat guoddilis ovdáneami čovdosiid eará álgoálbmogiiguin, ja stáhta ovddasteddjiiguin, NGO:iguin ja birasáŋggirdeddjiiguin Rio+20:s. Mun illudan maiddái doallat sáhkavuoru oalgelágideamis masa Australia stáhtaministtar Julia Gillard lea mu bovden gaskavahku geassemánu 20. b., čilge sámediggeráđđi Vibeke Larsen.
Oalgelágideami fáddán lea álgoálbmogiid ja báikegottiid eana- ja mearraguovlluid hálddašeapmi man vuođđun lea biologalaš šláddjivuođa seailluheapmi ja guoddilis geavaheapmi. Viidáseappot lea jurdda ásahit stáhtaid ja álgoálbmogiid gaskasaš fierpmádaga mas sáhttá digaštallat dákkár málliid vásáhusaid ja ovddideami.
- Sámedikki bealis mii čujuhit erenoamážit finnmárkkuláhkii, ja mo Sámedikki ja stáhta eiseválddiid gaskasaš konsultašuvdnašiehtadus geavahuvvo juksan dihtii ovttamielalašvuođa sámi oassálastima oktavuođas hálddašanmálliide sámi guovlluid luondduvuđđosa hárrái, dadjá ráđđelahttu Larsen loahpas.
Oktavuohta:
Sámedikki ráđđelahttu Vibeke Larsen, tlf. 941 30 116