Heivehuvvon oahpaheapmái Djo-doarjja - Doarjjanjuolggadusat

Dát njuolggadusat doaibmagohtet ođđajagimánu 1. b. 2004 rájes, ja buhttejit njukčamánu 16. b. 2002 njuolggadusaid. Njuolggadusat leat juhkkon guovtti oassái. I. oasis leat Stáhta ekonomiijastivrenmearrádusaid ođđa ”galget-gáibádusat”.
II. oasis leat eará bealit.
Almmuhan Hivand, Pål. Maŋumustá rievdaduvvon 21.05.2007
I OASSI

1. Ruhtageavaheami ulbmilat

Váldoulbmil lea ovddidit ja geahččalit ođđa máhtolašvuođa heivehuvvon oahpaheamis ja dahkat DjO-barggu bohtosiid olámuddui fágabirrásiidda ja eará berošteaddjiide dutkan-, geahččaladdan- ja ovddidanbargguid raporttaid/čálalaš materiálaid bokte.

2. Gáibádusat ulbmiliid juksamii

Sámediggi áigu iskat leat go doarjjaoažžut čađahan daid doaibmabijuid, maidda sii leat ožžon doarjjaruđaid. Sámediggi dieđiha raporterengáibádusaid birra juolludusreivves.

3. Juolludaneavttut

Sámediggi mearrida jahkásaččat ulbmiliid, strategiija ja doaibmabijuid bušeahtastis. Bušeahttamearrádus mearrida doarjjaortnega bajimuš vuoruhemiid. Sámedikki deaŧalaš vuođđoprinsihppan galget leat máŋggabealatvuohta, dásseárvu ja ollislaš perspektiiva.

Fágaolbmot ja fágabirrasat guđet barget áigeguovdilis čuolbmačilgehusaiguin heivehuvvon oahpaheamis, sáhttet ohcat doarjaga. Ohcci ferte prošeaktaáigodagas leat fágalaččat dahje hálddahuslaččat čadnon muhtun almmolaš ásahussii dahje organisašuvdnii, mii bargá mánáiguin. Doarjja addo ohcamiid vuođul, geahča II. oasis mii ohcamis galgá boahtit ovdan.

Sámedikki doarjjastivra sáhttá mearridit lassi doarjjaeavttuid. Eavttut galget dávistit ruhtageavaheami ulbmilii.

4. Čuovvoleapmi ja dárkkisteapmi

Doarjjaoažžut galget sáddet raportta Sámediggái. Dán raporttas galgá oidnot ahte doaibmabidju/prošeakta lea čađahuvvon, jos plánas lea spiehkastuvvon de galgá čilget mii lea rievdan plána ektui ja manne plána ii leat čađahuvvon, čilgehus masa ruđat leat geavahuvvon (rehketdoalločilgehus) ja lea go prošeakta lihkostuvvan vai ii nu ahte prošeavttain sáhttá gávdnat buriid ja heajos vásihusaid, main lea ávki earáide. Sii geat ožžot badjel 100 000 ruvdnosaš doarjaga, galget buktit dárkkisteaddji duođaštan rehketdoalu.

Go doarjja mákso guovtti dahje eanet termiidnan, galgá doarjjaoažžu sáddet raportta mii čájeha mii lea dahkkon dan muddui ja dávista go prošeakta ohcama dieđuide. Erohusat galget čilgejuvvot. Dát raporttat galget leat vuođđun go doarjja mákso doarjjavuostáiváldái. Guokte olbmo galget vuolláičállit raportta.

Sámedikki raporttaid dárkkisteami vuođđun lea riska- ja mávssolašvuođaárvvoštallan.

5. Árvvoštallan

Doarjjaruđaid deaŧaleamos boađusdárkkástus čađahuvvo árvvoštallamiin. Doarjjaortnegat galget árvvoštallot jeavddalaččat ja galget heivehuvvot iešguđet doarjjaortnegii. Departemeanta ja doarjjahálddašeaddji galgá bearráigeahččat ahte čađahuvvojit árvvoštallamat vai oaidná leat go doarjjaortnegat bevttolaččat resursageavaheami, organiserema ja mearriduvvon ulbmiliid ektui, geahča Stáhta ekonomiijastivrenmearrádusaid 6.5. kap.

Dásseárvolága 1 a § Plikt til å arbeide for likestilling (geatnegasvuohta ovddidit dásseárvvu), geatnegahttá almmolaš eiseválddiid árjjalaččat ja ulbmillaččat ovddidit dásseárvvu sohkabeliid gaskkas buot servodatsurggiin. Árvvoštallan galgá čilget lea go, dahje man muddui lea vealaheapmi ja vejolaš vealaheamit almmáiolbmuid ja nissonolbmuid gaskkas.

II OASSI

6. Almmuheamit

Ortnega galgá almmuhit nu ahte juksá guovdilis ulbmiljoavkku (media, Sámedikki ruovttusiidu). Almmuhusat galget uhcimusat válddahallat doarjjaortnega ulbmila, juolludaneavttuid, makkár dieđuid ohcci ferte almmuhit ohcamis, ohcanáigemeari ja bagadus doarjjaortnega birra. Almmuhusas bohtet ovdan FoU doaibmabiju jahkásaš vuoruhansuorggit.

7. Gáibádusat ohcama sisdollui ja hápmái

Doarjjaortnega doarjja addo ohcama vuođul. Ohcamis galgá boahtit ovdan ohcci namma ja čujuhus, telefon- ja fáksanummir, e-poastačujuhus, organisašuvdnanummir (vejolaččat heagganummir), ulbmil prošeavttain ja masa bohtosat galget geavahuvvot, prošeaktaovddasvástideaddji ja ovttasbargiid válddahallan ja sin vásihusat ja duogáš, ohcansubmi ja bušeahtta, ovdánanplána oktan deaŧalaš muttuiguin, gollomeroštus ja ruhtadanplána. Ohcan galgá čállot sierra ohcanskovvái ja sáddejuvvot ovdal almmuhuvvon ohcanáigemeari. Ohccis lea dieđihangeatnegasvuohta ja son lea geatnegahtton dieđihit jus gaskkalduhttá oahpu.

8. Áššemeannudeapmi ja guoddalusmeannudeapmi

Doarjja addo ohcama vuođul. Sámedikki doarjjastivra sáhttá fápmudit ohcanmeannudemiid Sámedikki hálddahussii. Juolludanmearrádusat galget leat čálalaččat duođaštuvvon. Juolludus galgá duođaštuvvot juolludusreivviin, mii sáddejuvvo iešguđet doarjjaoažžui. Juolludusreivves galget boahtit ovdan dat gáibádusat, mat bohtet ovdan Stáhta ekonomiijastivrenmearrádusaid 6.3.3. čuoggás.

Guoddalusmeannudeapmái gusto guovvamánu 10. b. 1967 mannosaš hálddahusláhka. Eaŋkilmearrádusaid sáhttá guoddalit doarjjastivrii dahje dasa, geasa doarjjastivra lea fápmudan válddi. Jus doarjjastivra ii rievdat álgoálgosaš eaŋkilmearrádusa, de ášši manná Sámediggeráđđái loahpalaš guoddalusmeannudeapmái.

9. Máksin ja ruovttoluottamáksin

Doarjja mákso dađistaga dárbbu mielde gokčat áššáiguoskevaš goluid, dábálaččat 2-4 termiinnas.
Stuorra supmiid oktavuođas gálgá čállit (gaskaboddasaš) raportta ovdal maŋimuš máksima.

Jus doarjjaoažžu ii sádde raportta nugo eaktuduvvon juolludusreivves, addá boasttu dieđuid, doarjja ii leat geavahuvvon juolludusa áigumuša mielde, dahje jus lea mákson menddo stuorra doarjja, sáhttá Sámediggi gáibidit doarjaga ruovttoluotta máksot. Jus doarjjaoažžu dakkár oktavuođain ii mávsse ruovttoluotta ruđaid, de sáhttá Sámediggi árvvoštallat rievtti bokte gáibidit dan mii lea báhcán buorrin.

10. Bajimuš dárkkástus

Sámediggi galgá ásahit dohkálaš ja ávkkálaš doarjjahálddašanvuogádaga, mii sihkkarastá rievttes áššemeannudeami dan rájes go ohcan lea joavdan dassážiigo buot lea máksojuvvon. Riska- ja mávssolašvuođaárvvoštallamiid vuođul galgá Sámediggi dárkkistit ahte doarjjahálddašeapmi doaibmá kvalitatiivvalaččat nu go galgá.

Departemeantta ovddasvástádus lea geahččat bearrái ahte Sámedikkis lea doarjjahálddašanvuogádat, mii dávista ekonomiijanjuolggadusaide, ja ahte njuolggadusat čuvvojuvvojit.

Juolludannjuolggadusaid 17. § mielde sáhttá Sámediggi, departemeanta ja Riikkarevišuvdna dárkkistit geavahuvvojit go ruđat eavttuid mielde.