Sámegiella

Sámegiella lea anus Norggas, Ruoŧas, Suomas ja Ruoššas. Sámegielas leat 10 iešguđetge giela dahje suopmana, namalassi lulli-, ubmi,- bihtán,- julev-, davvi-, anáraš-, nuortalaš- gieldda- ja dárje,- ja áhkilsámegiella.
Almmuhan Heahttá, Sara Ellen Eira. Maŋumustá rievdaduvvon 23.04.2008
Dáin gielain leat fas iešguđetge suopmanat. Vuos lea dušše lulli-, julev-, davvi-, anaraš-, nuortalaš- ja gielddasámegielas sierra čállinvuohki.

Sámegiella lea suodjaluvvon ee. ILO konvenšuvnna bokte, maid Norga lea dohkkehan, Norgga vuođđolágas, Báikenammalága bokte, Norgga Sámelága giellanjuolggadusaid bokte, Sámi giellalága bokte Ruoŧas ja Suomas, ja dán golmma riika oahpahuslága bokte. Riikkaidgaskasaččat lea ges suodjaluvvon ee. Davviriikkalaš giellapolitihka julggaštusa bokte, Eurohpá ráđi guovllu gielaid ja vehádatgielaid vuođđogirjji bokte.
 
GIELLA: Sámegielat

Sámiid 16. konfereansa Murmánskkas 1996 dohkkehii virggálaččat anárašgiela dálá čállinvuogi.

Anárašgiela hupmet Anárjávrri birra, Anáris, Suoma bealde sámis.

 

Sámiid X. konfereansa mii dollojuvvui Árjjátluovis 20.-22.16.1978, dohkkehii davvisámegiela oktasaš čállinvuogi. Davvisámegiela čállinvuohkái bohte dárkkistusat maid Sámi giellalávdegoddi ja Sámeráđđi dohkkeheigga 1984:s. Dan rájes galge davvisámegiela oktasaš čállinvuogi njuolggadusat čuvvojuvvot sihke oahpahusas ja buot almmolaš doaimmain.

Gielddasámegiela hupmet Ruoššas, guovddáš osiin Guoládagas. Eatnasat geat hupmet gielddasámegiela orrot Lujávrris.
Gielddasámegielas leat njeallje iešguđet suopmana. Gielddasámegielas geavahit kyrillalaš bukstávaid.

Julevsámi čállinvuohki dohkkehuvvui 1983:s. Dan čállinvuogis lea ruoŧa/norgga alfabehta ja čuovvu oba muddui Bergsland/Ruong vuogádaga.


Norgga girko- ja oahpahusdepartemeantta ja Ruoŧa Skolöverstyrelse dohkkehii Lullisámegiela čállinvuogi 1978:s. Dán čállinvuohkebarggu leigga Knut Bergsland ja Ella Holm Bull ovddidan.

Nuortalašgiella lea anus Suomas ja Ruoššas, ja lea maid ovdal leamaš Njávdámis ja Báhčaveajis Norggas. Nuortalašgiela čállingiella lea ovddiduvvon 1990-logus.
Sámegiella lea suoma-ugralaš giella urálalaš giellajoavkkus. Sámegiela hupmet Norggas, Ruoŧas, Suomas ja Ruoššas. Sámegielas lea 10 iešguđet giellajoavkku, namalassii lullisámegiella, ubmisámegiella, bihtánsámegiella, julevsámegiella, davvisámegiella, anárašgiella, nuortalašgiella, áhkkilsámegiella, gielddasámegiella ja darjjesámegiella. Dát gielat leat hubmojuvvon Ruoŧa Idre ja Norgga Engerdala rájis ja Suomas Soađegili ja Vuohču rájes gitta nuortaleamos osiide Guoládatnjárggas, Ruoššas