Rávesolbmuid oahpahusprográmma olahusjoavkun leat buot sápmelaččat geat eai leat sámegielagat, viiddes geográfalaš guovllus. Doaibmabijut čađahuvvojit erenoamážit doppe gos dáruiduhttinpolitihkka lea čuohcan bahámusat, son deattuha.
- Mii áigut boktit giela dain guovlluin gos dat lea ovdal geavahuvvon. Rávesolbmuid beaivválaš gieallageavaheapmi nannešii giela árvvu. Seammás áigut veahkehit váhnemiid nu ahte sii sáhttet buorebut čuovvolit mánáid giellaoahpahusa sihke skuvllas ja ruovttus. Odne dát lea stuorra čuolbman ollu sámi giellaguovlluin, dadjá Balto.
Sápmelaš rávesolbmot ožžot oahpahusfálaldaga davvi-, julev- dahje máttasámegillii. Ulbmilin lea ahte sápmelaččat galget váldit gielaset ruovttoluotta ja ahte sámegiela dilli galgá buorránit go eanegat geavahit giela. Buot sámi giellabirrasat galget searvvahuvvot dán bargui. Dat mearkkaša ahte sámi giellaguovddážiin, gielddainja giellabirrasiid eará oassálastiin galgá leat lagaš ovttasbargu. Sámi allaskuvla oažžu ovddasvástádusa prošeavtta geavatlaš čađaheamis, dadjá várrepresideanta Marianne Balto.
Ovttasbargošiehtadus lea Sámedikki bušeahttamearrádusa čuovvoleapmi, mas leat várrejuvvon ruđat oahpahusprográmma ráhkadeapmái daid sápmelaš rávesolbmuid várás, geat leat massán gielaset. Šiehtadus ruhtaduvvo Sámeálbmotfoandda bokte. Foandda ulbmil lea doarjut dakkár doaibmabijuid, mat nannejit ja ealáskahttet sámegiela ja sámi kultuvrra.