Sámediggi bivdá Norgga veahkehit Mapuche álbmoga Chiles

Sámediggi bivdá ovddidanministara Erik Solheima veahkehit Mapucheindiánaid Chiles maŋŋá eanadoarggástusa guovvamánus 2010. - Mii sávvat ahte Norga sáhttá veahkehit nu ahte Mapucheindiánat fas sáhttet hukset visttiideaset ja joatkit ealáhusaineaset dan guovllus gosa roassu deaividii, dadjá sámediggepresideanta Egil Olli.

Almmuhan Østby, Jan Roger. Maŋumustá rievdaduvvon 29.03.2010

Mapucheorganisašuvnnat Chiles bivdet Sámedikki veahkehit maŋŋá daid billistemiid Chiles, maid eanadoarggástus ja tsunami bárru mielddisetbukte guovvamánu 17. b. dán jagi.

Bivdá Norgga veahkehit

Sámedikkis leat váilevaš dieđut vahágiid sturrodaga birra, muhto Sámediggi ádde dan nu ahte ledje erenoamážit sii, geat ásset rittuin ja geat árbevirolaččat ellet guolástemiin ja čogget debbuid, geaidda roassu čuozai garrasepmosit. Riddogiliid stuorra oasit billašuvve vuos eanadoarggástusa ja dasto tsunami geažil. Ollugat leat massán iežaset bivdofatnasiid ja bivdosiid dahje dat leat oalát billašuvvan. Sii háliidit veahki fas háhkat bivdosiid ja reaidduid vai besset divvut dan mii lea divvumis ja hukset ođđa bárrobuođuid, rukkuid ja visttiid mat leat billašuvvan, čállá Sámediggi reivves olgoriikaministarii Erik Solheim:ii.

Mapuche

Mapuche lea máŋgga sierranas indiánajoavkku oktasaš namahus ja eatnašat ásset Chiles, muhto muhtumat ásset maiddái Argentinas. Dat indiánat mat ellet mearraealáhusain ja ásset guovlluin Concepcion rájes, eanadoarggástusa epi-guovddáža lahka, ja máttás guvlui Puerto Montt rádjai, gohčodit iežaset "lafquenches".

Ballet massimis guovlluid

Mapuchet lea dat Mátta-Amerihká álgoálbmot, geat guhkimusat nagodedje vuosttaldit iežaset árbevirolaš guovlluid koloniserema. Sin vuosteháhku dan vuostá ahte addimis eret sin guovlluid ja heaittiheamis sin erenoamáš kultuvrra lea molsašuddi ráđđehusaid stivrejumi vuolde dagahan ahte eiseválddit eai leat sin dorjon positiivvalaččat. Sii ballet dál ahte eanadoarggástusroassu lea buvttihan sin ain rašit dillái ja ahte eiseválddit sáhttet geavahit liibba čađahit doaibmabijuid mat mielddisetbuktet ahte sis váldojuvvojit eret dat guovllut ja resurssat mat leat leamaš sin árbevirolaš eallima vuođđu.

Áigu galledit Chile

Sámediggepresideanta Egil Olli lea bovdejuvvon searvat stuorradiggepresideantta Dag Terje Andersena sáttagoddái, mii áigu galledit Chile cuoŋománu 17.-21. b. Ii leat sihkar sáttagoddi galleda eanemusat billašuvvan guovlluid lahka Concepcion. Sivvan lea go geainnut ja eará infrastruktuvra leat garrasit vahágahttojuvvon, muhto livččii vuogas dieđihit doarjaga ja lohpidit muhtun lágan veahki, dadjá sámediggepresideanta Egil Olli.

10 miljon ruvnno Chile:ii

Sámediggi diehtá ahte Norga lea juo addán 10 miljon ruvnno humaniteara veahkkin, mas beali hálddaša Chile Rukses ruossa. Dieđuid vuođul maid mii leat ožžon, lea muhtun oassi heahteveahkis joavdan dáid guovlluide, muhto guovllu indiánaid jođiheaddjit galget leat biehttalan vuostáiváldimis muhtun lágan gaskaboddasaš bráhkáid (medias aguas) dannego dat eai leat dohkálaččat guovllu dálkkádaga geažil ja dannego sii oaivvildit ahte lea hoahppu beassat ruovttoluotta iežaset árbevirolaš ássanguovlluide rittus.

Háliidit oktavuođa

Sámediggi áigu oččodit oktavuođa guovlluin ja buoridit diehtojuohkima dilálašvuođa birra.

-Mii sávvat ahte norgga eiseválddit veahkehit nu ahte mapucheindiánat fas besset hukset ássanguovlluideaset ja fas doaimmahišgoahtit ealáhusaideaset dan guovllus gosa roassu deaividii, dadjá sámediggepresideanta Egil Olli.

 

 

*Sámediggepresideanta Egil Olli
TelefovdnaMobiilaE-poasta
+47 78 47 40 00+47 900 26 880 egil.olli@samediggi.no