- Lea historjjálaš dáhpáhusa go álgoálbmogiid vuoigatvuođaid ja árbedieđu árvvusatnin dovddahuvvo erenoamážit ON dálkkádatkonvenšuvnna mearrádusas. Riikkaidgaskasaš álgoálbmotorganisašuvnnat ja álgoálbmogat stáhtaid sáttagottiin leat maŋŋá máŋga jagi systemáhtalaš barggu lihkostuvvan oažžut vuođu álgoálbmotperspektiivii dálkkádatšiehtadallamiin. Cancun-šiehtadus lea lávki rivttes guvlui eastadeamis dálkkádatrievdamiid ja šiehtadus deattuha deaŧalaš prinsihppan ahte álgoálbmogat galget searvvahuvvot buot relevánta áššiide dás dohko, dadjá ráđđelahttu Vibeke Larsen.
Ráđđelahttu Vibeke Larsen oassálasttii Norgga sáttagoddái oasehasčoahkkima alladásseoasis, COP 16, i Cancunis Meksikos áigodagas juovlamánu 6-10 b. 2010. Sáttagotti jođihii biras- ja ovddidanministtar Erik Solheim.
Norga galgá leat ovddasmanni
Dálkkádatrievdamat leat min áiggi stuorámus hástalus ja čuohcá sápmelaččaide erenoamážit go davviguovlluin dat rivdet dálkkádagat johtilepmosit. Sámedikkis leat seamma beroštusat go norgga ráđđehusas dasa mii guoská mo ja manne álgoálbmotvuoigatvuođat ja álgoálbmotberoštusat galget leat mielde riikkaidgaskasaš dálkkádatbarggus.
Sámediggi bargá dainna ulbmiliin ahte Norga galgá leat ovddasmanni oppalaš olmmošvuoigatvuođaid ja álgoálbmotvuoigatvuođaid ektui. Ja ahte Norga galgá lea ovddasčuollin das ahte ON julggaštus álgoálbmotvuoigatvuođaid birra biddjojuvvo vuođđun daidda mearrádusaide mat dahkkojuvvojit dálkkádatšiehtadallamiin go álgoálbmogat guoskkahuvvojit njuolgga. Dás maiddái dat prinsihppa ahte stáhtat galget konsulteret guoskevaš álgoálbmoga dainna ulbmiliin ahte juksat mieđáhusa ovdalgo čađahuvvojit dakkár dálkkádatdoaibmabijut, maid birra lea ovddalgihtii dieđihuvvon.
Álgoálbmogiid vuoigatvuođat ja árbediehtu árvvusadnojuvvo
Máŋga jagi šiehtadallamiid maŋŋá dohkkehuvvojedje njuolggadusat eastadit vuovddehuhttima ovddidanriikkain. Norga álggahii barggu vuovddehuhttima vuostá, REDD+, 2008:s ja jođihii šiehtadallamiid dán suorggis Cancunis. Ođđa njuolggadusat bidjet vuođu buoret oktiiheiveheapmái ja mearridit uhcimus standárddaid daidda ollu prošeavttaide mat leat juo álggahuvvon arvevuvddiid suodjaleami várás, ja dasa ahte boahtteáiggis rahčat eanet eastademiin vuovddehuhttima ja vuovdeboaldima.
Šiehtadus váldá vuhtii ahte REDD+ galgá sihkkarastit vuvddiid biologalaš šláddjivuođa. Mearrádusas leat maid paragráfat mat sihkkarastet ahte álgoálbmogiid vuoigatvuođat ja árbediehtu árvvusadnojuvvojit, dás maiddái čujuhusat ON julggaštussii álgoálbmotvuoigatvuođaid birra, ja beaktilis álgoálbmotoassálastimii.
- Lean duhtavaš go stáhtaministtar Jens Stoltenberg su sáhkavuorus alladásseoasis deattuhii man deaŧalaš dat lea ahte álgoálbmotvuoigatvuođat sihkkarastojuvvojit. Dat lei eahpitkeahttá mielde gávdnat uhcimus čovdosa álgoálbmotdimenšuvdnii Cancun-šiehtadusas. Muhto ON dálkkádatkonvenšuvnnas leat ain stuorra hástalusat ovdalgo mii lihkostuvvat oažžut vuoliduvvot luoitimiid ja guhkesáiggi dálkkádatdoaibmabijuid ektui. Mis váilu ain juridihkalaš čadni šiehtadus. 2011:s galget ráhkaduvvot dárkilet njuolggadusat dasa mo riikkat galget raporteret sihkkarastinmekanismmaid ollašuhttima. Dat addá deaŧalaš vejolašvuođa aiddostahttit ja čavget gáibádusaid. Sámediggeráđđi áigu ain čuovvut dálkkádatšiehtadallamiid viidáset barggu dárkilit, dadjá ráđđelahttu Larsen.