Govas Suoma sámedikki várreságadoalli Irja Seurujärvi-Kari.

Sámiid gielalaš vuoigatvuođat eai ollašuva nugo fámus leahkki láhkaásaheami vuođul galggašivčče. Sámegielmáhtolaš olbmot váilot hálddahusas, almmolaš bálvalusain ja oahpahusas. Virggálaš sámi hálddašanguovlluid olggobealde lea sámegiela oahpahusas njuolga heahtedilli Suomas ja Ruoŧas. Sámediggi vuordá Suoma ráđđehusas hohpolaš mearrádusa riikaviidosaš sámegiela ealáskahttinprográmma johtui bidjamis, gávnnahii sámedikki várreságadoalli Irja Seurujärvi-Kari 15.4. Roavvenjárggas ordnejuvvon álbmogiidgaskasaš konferánssas. 

Buot sámegielat leat Unesco árvvoštallama mielde áittatvuloš sajis. Buot heajumus dilis leat Suomas hubmojuvvon anáraš- ja nuortalašgiella ja Ruoŧas ja Norggas hubmojuvvon julev- ja lullisámegiella. 

Seurujärvi-Kari muittuhii ON earenoamášraporterejeaddji James Anaya raporterenmátkki olis ordnejuvvon konferánssas, ahte leat dahkan evttohusaid sámegielaid earenoamáš doarjumis ja ollislaš ealáskahttinprográmma johtui bidjamis juo moanaid gerddiid iige dál leat šat áigi vuordit. Sámeoahpahusa láhkaásaheami ja ruhtadeami váilevuođat leat dagaheamen dan, ahte sámegielmáhtolaš olbmuid mearri geahppána jođanit ja, ahte sámegiella ja identiteahtta leat molsašuvvamin ja jávkamin earenoamážit virggálaš sámeguovlluid olggobealde orru sámiin. Maiddái Dásseválddi Presideanta ja veahádatáittarteaddji leat duvdán sámegiela ealáskahttinprográmma johtui bidjama. Ášši máinnašuvvo maid Suoma ráđđehusa olmmošvuoigatvuohtapolitihkalaš raporttas 2009.

Hálddahusráđđi Mirja Kurkinen Suoma vuoigatvuohtaministeriijas muitalii konferánsii, ahte sámegielaid guoski ealáskahttinprográmma válmmaštallojuvvo aiddo ministeriijain ja áššis lea vuordimis mearrádus vel giđa áigge. Čuvgehusdoaimmadárkkisteaddji Kari Torikka Lappi guovlohálddahusdoaimmahagas, gii ovddastii konferánssas Suoma oahpahusministeriija, gávnnahii, ahte sámegiela oahpahus lea vejolaš maiddái sámiid ruovttuguovllu olggobealde. –Oahpahusa ordnen gáibida goittotge vánhemiin earenoamáš aktiivvalašvuođa ja juoba oassálastima oahpahusa ordnemii.

Seurujärvi-Kari govvidii sámeoahpahusa diliid duođalažžan. Dilli sámiid ruovttuguovllus hedjona daningo ahkeluohkát unnot ja máŋgasat leat fárren eret. Ruovttuguovllu olggobealde, gos stuorámus oassi sámemánáin ja –nuorain orru, dilli lea duođalaš iige oahpahus ordnejuvvo jur ollenge. Orrut máhccamen dan áigái, go sámegielas ii lean sadji skuvllas ja giellamolsun ovdanii fárttain.

- Sámegiela sadji suopmelaš skuvllas lea juohkásan guovtti oassái. Ruovttuguovllus giella lea guovllulaš veahádatgiela sajis ja ruovttuguovllu olggobealde seammá sajis go sisafárrejeaddjiid gielat. Sámegielas ii leat skuvllas álgoálbmoga giela sajádat, gávnnahii Seurujärvi-Kari. Álgoálbmoga gielalaš vuoigatvuođaide gullá maid vuoigatvuohta giela ealáskahttimii, revitalisašuvdnii.

Loga Irja Seurujärvi-Kari olles sága dás: Statement by Irja Seurujärvi-Kari on Saami language, Culture and Youth 15.4.2010