Ailu bargagođii iežas musihkain logahatáigge, man rájes son muitala mojunjálmmiid ráppán vuos vehá dego suoli ja buoridan jávkkohagas iežas stiilla dakkárin, ahte dan jolgii buktit beaivečuvgii. "Bággu mieđihit, ahte viehka muddui lean vudjon dušše beare ráppemii, jienageavaheapmái ja sániid hutkamii." Teknihkalaččat son muitala iežas bidjat resurssaid multiriimmaide, siskkáldas riibmahámiide ja álgošuoŋaide: "dat galggašii čuodjat vuohkkasit bealljái, vaikko ii giela oppa áddešiige." 

 

Ovdagovvan musihkas ovddabealde máinnašuvvon artisttaid lassin Ailu atná dovddus sámedáiddára Nils-Aslak Valkeapää, gean son atná buot eanemus árvvus. Son muitala ahte ii máhte sániiguin oppa govviditge, man stuorra mearkkašupmi su ovdagovas Valkeapääs leamašan sutnje. Rap-bealde son máinnaša árvvusatnit Asa, gean musihkka lea movttiidahttán su ollu. "Oaččon leat giitevaš das, ahte dovddan dakkár olbmuid, geat leat veahkehan ovddosguvlui, ja movttiidahttán mu maiddái sin iežaset bargguid bokte." 

 

Govas Ailu Valle ráppemin. Govva: Inga Helander 

 

Ideaid musihkkii ja dan sisdollui Ailu oažžu eallimis, dan čábbodagas ja surgadisvuođas. Eallimis leat váttis, muhto maid buorit áiggit. Eallin guovtti kultuvrra siste lea Áilu mielas maid iežaslágan riggodat, mii buktá mielddis maid ruossalasvuođaid. Son govvida iežas leat lihkkoš, go lea ožžon bajásšaddat guovtti kultuvrra gaskkas. Nuppe dáfus dat sáhttá dagahit maiddái vuostegieđageavvamiid, dasgo guovttekultuvrralašvuohta bákkoha oaidnit áššiid máŋgga perspektiivvas. Son guorahallá iežas musihka sisdoalu šaddat dego iešalddes; go oaidná guovtti earálágan eallinvuogi gaskasaš ruossalasvuođa, nuppi eallinvuogi figgamuššan lea gudnejahttit luonddu ja eallit dainna harmoniijas, nubbi fas geavaha luonddu ávkin ja atná árvvus eahpelunddolaš eallinvuogi. 

 

Ailu muitala, ahte muhtun su musihka ovdanbuktin áššiid sáhttá leat váttis dohkkehit, muhto gávnnaha ahte daid buktin ovdan lea goit vealtameahttun. Son govvida iežas musihka leat filosofalaš ja bealiváldi ja muhtun láhkai maid anti-politihkalaš, dasge fuolakeahttá ahte máŋgga kategoriajuohkimis dat manná aiddo politihkalaš "labela" vuollái. Ailu buktá ovdan áššiid luondduálbmoga perspektiivvas. Su movttiidahttet dakkár fáttát go globála márkanekonomia ja dan dagahan ekonomalaš kriisa ja vuostálasvuohta luonddu dássedeattuin. Luonddu čábbodat ja eamiálbmogiid eallinviisodat lea dat dehálamos ášši, mii mu bidjá čállit." 

 

Valle lea loaiddastan viššalit lagamustá Davvi-Suomas, muhto lea johtán loaiddasteamen maid mátta-Suomas ja Dáža bealde. Valle vuosttas albuma Dušši dušše duššat almmustuvai juovlamánus 2012. Skearru bođii olggos raahelaš Tuuparecords Oy  bokte ja sisttisdoallá oktiibuot logi davvisámegielat rap-bihtá, main leat mielde maid earet eará Asa sihke sierra sámeartisttat. Ovdal iežas skearru dahkama son leamašan mielde oululaš rap-joavkkuid Pummiharmonia ja Roolipolunveljekset skearruin. Nuppi skearru "7" almmustuvai jagi 2015.

 

 

Sáhtát čuovvut Ailu interneahtas:

Ailu Valle facebookkas

  

Ailu Valle musihkka:

Buhtismuvvat baluin ja haluin

Bággu geargat