Álgoálbmotvuoigatvuođat leat leamaš okta Suoma guhkesáigásaš riikkaidgaskasaš olmmošvuoigatvuođá politihka guovddášáššiin. Suopma lea maid addán mannan logi jagiid áigge riikkaidgaskasaččat lohpádusaid ovddidit álgoálbmotvuoigatvuođaid sisriikkalaččat. Daidda lohpádusaide gullá ILO 169 soahpamušá (1989) ratifieren. Dál go Suopma lea figgamin olmmošvuoigatvuođáráđi miellahttun, livččii dehálaš, ahte lohpádusain dollošii maid gitta. Stáhtaráđi našuvnnalaš vuođđo- ja olmmošvuoigatvuođaid doaibmaplána sáhttá doarjut dan, ahte olgoriikkain addon lohpádusat ollašuhttojit ruoktoriikkas. Nuppážii, davviriikkalašvuohta lea ja lea leamaš sámiid vuoigatvuođaid ovddideami vuođđu, ovdamearkka dihte sámemeroštallan fertešii guorahallot ja mearriduvvot davviriikkalaš dásis.
Oahppoplánain lea dáhpáhuvvan ollu positiivvalaš ovdáneapmi olmmošvuoigatvuođáid oahpaheami hárrái. Dál go Suomas ođđa oahppoplánat bohtet fápmui boahtte čavčča, livččii buorre fuolahit das, ahte olmmošvuoigatvuođaid oahpaheapmi čađaha buot oahpahusa ja oahppogirjjiid. Erenoamáš fuopmášupmi galggašii giddejuvvot maid dasa, ahte girjjit livčče kultursensitiivvat, eaige nannešii ovdamearkka dihte stereotypiaid mange etnalaš olmmošjoavkkus. Sámevuođá livččii lunddolaš gieđáhalat, ovdamearkka dihte historjjá, eanadieđu, sáme- ja suomagiela, servodatoahpu diimmuin. Danin livččiige dehálaš Suoma nuppi nuppi doaibmaplánas, mii lea dál válbmema vuolde, gártet man bures oahppo- ja diehtogirjjiin dahje -girjeráidduin váldojit vuhtii kultursensitivitehta ja olmmošvuoigatvuođat.
Olmmošvuoigatvuođain lea dehálaš oažžut oahpahusa iežas gillii ja váldogielaide. Ovdamearkka sámiide lea dehálaš oahppat olmmošvuoigatvuođaid iežas gillii, muhto maiddái váldogielaide ja eŋgelasgillii nu ahte olmmošvuoigatvuođain sáhttá háleštit vuoigatvuođaid ovddideaddji dáfuiguin albma láhkai ja rivttes doahpagiiguin. Doaibmaplánain sáhtášii muđuige doarjut gielalaš vuoigatvuođaid ovddideami. Giella lea kultuvrra guovddášášši. Dušše giela bokte sáhttá buktit ovdan ja sirdit árbevieruid, estetihkalaš ja eará kultuvrii gullevaš ášsiid. Ovddit, vuosttas Suoma doaibmaplána ii šaddan oahpisin sámiid gaskkas. Oktan sivvan dasa sáhtii leat giella.
Olmmošvuoigatvuođá oahpahus lea dehálaš mánáid ja nuoraid lassin maiddái olles olbmuid árggas. Livččii dehálaš ahte olmmošvuoigatvuođain ii hállo dušše almmolaš dahje abstrakta dásis, muhto dan láhkai ahte sierra ámmátjoavkkut áddejit iežaset barggus maid olmmošvuoigatvuođát dárkkuhit ja mo daid galgá ollašuhttit praktihkas. Maiddái universitehtain ja ámmátallaskuvllain addon oahpahusas olmmošvuoigatvuođat galggašedje dovddastuvvot buorebut. Dán áigge olmmošvuođagurssat eai leat álkket oažžumis buot universitehtain buot ávdnasiid stuđeanttaide.
Olmmošvuoigatvuođaguovddáža ráhkadan olmmošvuoigatvuođaid oahpahusa guorahallamis leat gártegoahtán dálá dili. Dan vuođul lea buorre vuolgit ovddidit dutkiiguin ja servviiguin ovttas, mo olmmošvuoigatvuođáid, maidda gullet gielalaš vuoigatvuođat, oahpahusa sáhttá ain buorebut ovddidit.
Helssegis ordnejuvvui 4.2.2016 Suoma vuođđo- ja olmmošvuoigatvuođaid doaibmaplána válbmemii gullevaš gulahallan seminára gos bukten ovdan dáid áššiid. Seminára ordnejeaddjin ledje Olmmošvuoigatvuođaguovddáš ja Olgoriikka ministeriija.