Feber mánáin – maid sáhttá ieš dahkat?
Feber hos barn - vad kan man göra själv?

Feber lea oassi goruda bealuštusas

Feber lea oassi goruda bealuštusas

  • Geahččal dahkat mánnái nu vuogasin go vejolaš. Lea maid buorre dávjá addit juhkamuša.

Feber mearkkaša ahte goruda temperatuvra lea alit go dábálaččat. Dat ii leat iešalddis váralaš muhto goruda bealuštus vuolšši vuostá. Mánát ožžot álkit febera ja dat leat erenoamážit vuolššit maid virus lea dagahan, dego nuorvu, gosot ja čottabávččas, mat loktejit goruttemperatuvrra. Temperatuvra sáhttá maid loktanit jus mánná stoahká hui viššalit dehe lihkada sakka. Hárve dáhpáhusas sáhttá feber čujuhit váralaš skibasvuhtii.

Mánás lea feber jus temperatuvra iđđes árrat dehe beallediimmu vuoiŋŋasteami maŋŋá lea badjel 38 gráda.

Dábálaččat fuobmá ahte mánás lea feber. Jus eahpida sáhttá mihtidit febera mánás, muhto deháleamos lea čuovvut mot mánná veadjá. Jus áigu váldit oktavuođa buohccedivššuin lea buorre ahte lea mihtidan temperatuvrra.

Sihkkareamos lea mihtidit goruttemperatuvrra bađas. Lea maid leahkime bealljeliekkasmihttár, mii njuolga anus lea buorre. Dakkára lea váttis geavtit una mánážiin go gullankanála lea ila baski.

Atte máná vuoiŋŋastit ja juhkat olu

Mánná geas lea feber dárbbaha oažžut leahkit ruovttus skuvllas dehe ovdaskuvllas vai beassá vuoiŋŋastit ja virkkosmuvvat. Mánná ii dárbbat leahkit seaŋggas, muhto ii galgga rahčat rumašlaččat. Buoremus lea addit máná iežas mearridit man olu nagoda leahkit badjin.

Mánná dárbbaha eanet čázi go dábálaččat go lea feber. Vai mánná oažžu nuogis čázi lea buorre dávjá geahččalit addit juoidá juhkat. Atte mánnái mas dat liiko ja ieš háliida borrat ja juhkat, ovdamearkka dihte lákcajieŋa, vatnosa dehe juvcca. Jus mánás ii leat borranlustu ii dat dárbbat borrat dábálaš biepmu. Ii daga maidege jus mánná borrá heajubut moadde beaivvi. Jus mánná cissá hárvuid dehe lea šlieddas ja váiban soaitá sivvan leahkit ahte mánná lea juhkan unnán.

Daga nu vuogasin go vejolaš

Jus mánná dovdá vuogasin sáhttá diktit máná nohkkat asehis láhkániin dehe beare vuolildus biktasiiguin. Muhto jus mánná goadná ja galbmo, mii lea dábálaš go feber loktana, sáhttá gokčat filttiin ja dahkat nu vuogasin go vejolaš.

Reseaptakeahtes dálkasat

Febera dárbbaha hárve dikšut feberavuolidan dálkasiiguin. Eanas mánáin lea feber mii bistá moadde beaivvi muhto dat ii dárbbat mearkkašit maidege váralačča. Muhto sáhttá addit feberavuolidan dálkasa jus mánná veadjá fuomášahtti heajuid febera dihte, ovdamearkka dihte sus lea gorut bávččas, biehku, borrá ja juhká heajubut, nohkká heajuid dehe lea váttis lotkkodit eahkes.

Vuollái guđa mánnosaš mánáid geain lea feber ii galgga dikšut dálkasiiguin ovdalgo lea leamaš oktavuođain divššuin.

Febera vuostá badjel golmma mánnosaš mánáide lea dálkkas mii siskkilda paracetamole, ovdamearkka dihte Alvedon dehe Panodil. Guđa mánu rájis mánná sáhttá oažžut dálkasa mii siskkilda ibuprofena, mii vuvdojuvvo ovdamearkka dihte namain Ipren dehe Ibumetin. Dálkasat leat golgi hámis dehe bahtabuikun, mii dolvojuvvo máná bahtaráigái, rivttes attus una mánáide. Boarrásit mánáide leat maid tableahtat. Čuovo báhka rávvagiid dárkilit. Ale ovttastahte sierra dálkasiid. Vuollái 18 jahkásaš mánáide geain lea feber ii galgga geavtit febervuolidan dálkasiid main lea acetylsalicylsyra, ovdamearkka dihte Magnecyl, Treo dehe Albyl.

Sáhttá dárbbahit váldit oktavuođa divššuin

Erenomážit árvvoštallamiin mot mánná muđui veadjá sáhttá mearridit dárbbahago váldit oktavuođa dearvvasvuođaguovddážiin dehe ii. Sáhttá álo riŋget buohccidivššurávahahkii dehe dearvvašvuođaguovddážii jus lea eahpesihkkar, erenomážit jus mánás leat eará váivvit seamma áigge go lea feber.

Galgá ohcat dikšui dakkaviđe dearvvašvuođaguovddážii dehe heahtevuostáváldimii jus mánás lea feber ja lea juoga, dehe máŋga dáin váivviin:

  • ii leat seamma oktavuohta go dábálaččat
  • orru hirbmat váibbas iige nagot juhkat
  • temperatuvra lea badjel 41 gráda.

Galgá álo váldit oktavuođa dearvvašvuođaguovddážiin dehe fáktavuostáváldimiin jus mánná lea

  • nuorat go golbma mánu ja lea feber badjel 38 gráda
  • golmma ja guđa mánu gaskkan ja lea feber badjel 39 gráda.

Galgá váldit oktavuođa divššuin jus feber ii leat luoitán njealji jándora geažis, beroškeahttá máná agis.

Jeara ráđi

Don sáhtát birra jándora sárdnut buohccedivššáriin ja oažžut ráđi. Riŋge 1177. Dat gii vástida sáhttá maid muitalit man dearvvašvuođaguovddážii gullot.

Fäll ihop
Publicerad:
2013-11-07
Redaktör:

Redaktevra: 

Jenny Magnusson Österberg, 1177 Vårdguiden

Granskare:

Dárkkisteaddji: Leif Ekholm, mánáiddoavttir, Barnhälsovården, Örebro

Illustratör:

Devdnejeaddji: Lotta Persson, devdnejeaddji, Göteborg