Mannan vahku seminárain ja dán vahko ON:a algoálbmogiid bissovaš forumas

Duorastaga 17.4. lei sámedikki rabas seminára ILO 169-soahpamuša ratifisereneavttuin ja sierralágán guovlluguovdasaš hálddašanmálliin Suomas. Seminára olis olggosaddojuvvui VDD, doseanta Kaisa Korpijaakko-Labba dutkamuš vuoigatvuohtaministeriija diŋgon eananvuoigatvuohtadutkanfidnus (Oikeusministeriön maaoikeustutkimus projektin tuottamien selvitysten oikeudellista arviointia, saamelaiskäräjät 2008, 142 s.,sámás: Vuoigatvuohtaministeriija eananvuoigatvuohtadutkamušprošeavtta buvttadan čilgehusaid vuoigatvuođalaš árvvoštallan). Dutkamuša sáhttá diŋgot 20 € haddái sámedikkis (info@samediggi.fi). Ávžžuhan dutkamuša váimmolaččat buot olbmuide, geain lea beroštupmi diehtit ILO 169-soahpamušas, historjjádutkamušas, sápmelaččaid vuoigatvuođain ja diehtaga etihkas. Sámedikki lágidan seminára devddii dasa biddjon ulbmiliid. Seminára ulbmilin lei buktit lassidieđu ILO-soahpamušas, gullat ministeriijaid oainnuid ja oahpásnuvvat sierralágán guovlluhálddašanmálliide Suomas. Semináras dollojuvvoje máŋggabeallásaš sáhkavuorut, ja buot hubmit jurddahalle positiivvalaččat sápmelaččaid riektesajádaga buorideami hárrái. Seminára iežan loahpahansáhkavuorus hálidin buktit ovdan makkárat leat ođđa vejolašvuođat buoridit sápmelaččaid riektesajádaga. Vuođđolága ja guovlluhálddašeami ođasnuhttinfidnut buktiba ođđa vejolašvuođaid suokkardallat sámedikki ja sápmelaččaid sajádaga. Dasa lassin hálidin viggat jávkadit ovdagáttuid eananoamastangažaldaga guovdu, mii dávjá boahtá diehtemiehttenvuođas. Sápmelaččaid vuoigatvuođat eai leat mange joavkkus eret, ja sámedikki gáibádusat eai guoskka priváhtaopmodaga ja ovttaskas olbmuid eananoamastusa. Seminára ovdaságat ja dieđáhusat gávdnojit dán vahku mielde sámedikki siidduin: (http://www.samediggi.fi/index.php?option=com_content&task=view&id=105&Itemid=39)

Bearjadaga lei sámedikki lávdegottiid ja diggelahtuid oktasaš seminára, mas gieđahalaimet sámedikki dán doaibmaáigodaga doaibmaplána. Lávdegottit ledje juo ovddit čoakkámiin gieđahallan doaibmaplána, muhto oktasaš semináras háliduvvui gieđahallot doaibmaplána oktasaččat. Dat lea deháleamos vuođđogirji, mii stivre sámedikki doaimma. Ieš maid bukten iežan dearvvuođagaid ja oainnuid boahtteáiggi hástalusaide. Semináras badjáne ovdan maid aivve ođđa oainnut ja jurdagat doaibmaplánii, mat čállojuvvoje bajás ja dat buktojuvvojit stivrra joatkkagieđahallamii. Loahpalaččat doaibmaplána dohkkehuvvo čuovvovaš sámedikki dievasčoakkámis geassemánu álggus. Doaibmaplánaseminára lea mu mielas boahttevuođasge buorre baargoneavvu, mainna sámedikki válgaáigodaga bisti doaibma plánejuvvo.

Mánnodaga girden Suoma olgoministeriija sáttagottis Ovttastuvvan Nášuvnnaid álgoálbmogiid bissovaš foruma čoakkámii, man fáddán lea earenoamážit dálkkádatrievdan ja álgoálbmogat ja álgoálbmotgielat. Vuorddán stuora beroštumiin foruma, daningo dan earenoamáš fáttát leat maid mu beroštumi čuozáhahkan ja dieđusge hui dehálaččat maid sápmelaččaide ja sámediggái. Jos áigedávvalat dollet, nu doalan duorastaga olgoministeriija sáttagotti ovddasteaddjin sáhkavuoru dálkkádatnuppástusas álgoálbmogiid ja earenoamážit sápmelaččaid geahččanguovllus, omd. disdaga áigádávval ii doallan ja mu sáhkavuorru sirdojuvvui duorastahkii. Nuppi sáhkavuorustan gieđahalan álgoálbmotgielaid ja earenoamážit sámegielaid. Bissovaš forum lea earenoamáš liiba oahpásnuvvat sierra álgoálbmogiid diliide ja ovddasteddjiide, forumii oassálasten sulaid 3000 olbmo miehtá máilmmi. Sápmelaččat leat bures ovddastuvvon bissovaš foruma čoakkámis. Olgoministeriija sáttagottis lea mu lassin sámi servviid ovddasteaddji, dasa lassin sámedikkis lea maid muhtin ovddasteaddji. Maiddái sámi nuoraidorganisašuvdna ja eará álbmotorganisašuvnnat leat sádden forumii iežas ovddasteddjiid. Maiddái Norgga ja Ruoŧa sámedikkis leat iežaska ovddasteaddjit riikkaset ráđđehusaid sáttagottiin. Bissovaš forumas, dan prográmmas ja mearrádusain gávdno diehtu eŋgelasgillii čujuhusas http://www.un.org/esa/socdev/unpfii/ . Muitalattan čoakkánságaid maiddái blogi bakte.

Sámedikki ruovttusiiddut leat ođasnuhttojuvvon, muhto dađi bahábut eat leat ožžon siidduid vel sámegielaide. Sámedikki bargiin lea leamaš sámedikki rahpanduđđamiid lassin hohpolaš barggut, man dihte ruovttusiiddut eai leat vel ožžojuvvon sámi giellalága gáibidan dássái. Šállosan dán sakka. Siidduid ráhkadusaid ođasnuhttima dihte maiddái dieđáhusaid ja olggosaddimiid báikkit leat rievdan. Sámedikki ordnen dilálašvuođaid dollojun ovdaságat gávdnojit čoahkis čujuhusas (http://www.samediggi.fi/index.php?option=com_docman&task=cat_view&gid=109&Itemid=10). Liŋkkas gávdnojit ee. mu ovdal doallan ovdaságat. Ruovttusiidduin lea maid mu ráhkadan čielggadeapmi sámi giellalága olláhuvvamis jagiid 2004 – 2006. Dien publikašuvnna sáhttá láddet pdf-hámis čujuhusas (http://www.samediggi.fi/index.php?option=com_docman&task=cat_view&gid=110&Itemid=10 ).
Čielggadeamis ráhkaduvvo maŋŋelaš báberhámat publikašuvdna.

New Yorkas gaskavahkkoiđit 23.4.08

Juvvá Lemet