Vahku 34 dáhpáhusat ja boahtte vahku plánat

Čakča lea vuolgán dievas leahtuin johtui ja sámediggelága miel ráđđádallamat leat álgán. Mánnodaga álggii Lappi-bargojoavkku čakčabadji. Bargoáigi Lappi-bargojoavkkus lea čakčamánu lohppii, loahpparaporta luobahuvvo 3.10. ministtar Pekkarisii. Lappi-bargojoavku lea dievasmahttojuvvon ođđa lahttuiguin vai dásseárvolága gáibádus olláhuvvá. Lappi-bargojoavku bargu vuodju dušše loahpparaportta ráhkadeapmái ja dan oažžuma dohkálaš hápmái. Iežan ulbmilin loahpparaportas lea viiddidit sámi kultuvrra ja ealáhusaid osiid ja buktit sámedikki oainnu fidnuide, mat gusket sámiide. Lean bivdán oainnuid sámedikki stivrras, hálddahushoavddas ja lávdegottiid áššegieđahalliin. Válddán maid áinnas blogi lohkkiin nisttiid, kommeanttaid ja jurdagiid Lappi-bargojoavkku loahpparaportta čállimii sámi kultuvrra ja Davvi-Sámi áššiid birra. Fuomášumiid sáhttá bidjat mu blogii ja maid rávdnjebostii: klemetti.nakkalajarvi(at)samediggi.fi.

Disdaga sámediggi doalai Heahtás oktasaš čoakkáma Davvi-Sámi bargofápmodoaimmahagaiguin sámegielalaš bálvalusain ja ealáhuspolitihkas. Manaimet deaivvadeamis čađa sámi giellaláhkačielggadeami bohtosiid dan olis mii guoskkai bargofápmodoaimmahagaid ja ozaimet vugiid buoridit sámegielalaš áššehasbálvalusa bargofápmodoaimmahagain. Stáhtahálddahusa buvttadanprográmma eastá ođđa virggiid vuođđudeami bargofápmodoaimmahagaide ja dáinna lágiin eastá sámi giellalága olláhuvvama. Sámediggi viggánai beroštumiidis bearráigeahčus giddet ministeriijaid fuomášumi dasa, ahte dat stivrele resurssaideaset sámegielalaš bálvalusaid buvttadeapmái ja vai stáhtahálddahusa buvttadanprográmma válddálii vuhtii maid sámi giellalága geatnegasvuođaid. Čuovvovaš ráđđádallan dollojuvvo Anár guovllos skábmamánu ja dalle vuojulduvvat sámi ealáhusáššiide ja sámi kulturguovddážii. Joatkit jagi 2005 rájes álgán čoakkámiid jeavddalaččat.

Gaskavahkko ledjen sámedikki ja Meahcceráđđehusa luonddubálvalusaid ovddasteddjiiguin sámediggelága miel ráđđádallamiin Anáris. Áššelisttus lei Muotkeduoddara meahcceguovllu dikšun- ja geavahanplána, mas sámediggi, Muotkeduoddara bálges ja Meahcceráđđehus leat ráđđádallan giitehahtti ládje ášši válmmaštallanmuttus ovdalnai. Buvttiimet ráđđádallamiin ovdan muhtin fuomášumiid ja sámediggi sáhttá vel cealkámusastis dikšun- ja geavahanplánas dárkkilnuhttit oainnuidis. Nubbin čoakkáma áššin lei Meahcceráđđehusa ovttaveardásašvuohtaplána, mii lea válmmaštuvvan jagi 2006. Sámediggi buvttii ovdan ovttaveardásašvuohtaplána guovddáš ođasnuhttindárbbuid. Sohppojuvvui, ahte go dál leat ođasnuhttime ovttaveardásašvuohtálága ja ráhkadeame ođđa kritearaid, maidda plánaid dahkangeatnegasvuođat vuođđuduvvet, de Meahcceráđđehusa ovttaveardásašvuohtaplána ođasnuhttimii máhccat lága gárváneami mielde boahtte jagi bealde.

Boahtte mánnodaga lean Njellimis birasministeriija, Lappi birasguovddáža, meahcceráđđehusa ja sámedikki virolaš luonddusuodjalangearregiin, man sierrafáddán lea dán jagi nuortalaškultuvra. Fárus lea maid nuortalašráđi ovddastus. Gaskavahkko oassálastán biodiversiteahttasoahpamuša Suomas gieđahalli bargojoavkku čoakkámii Helssegis. Bearjadaga dollen ruovttoluotta nuortalašguvlui, gos dollojuvvo Bassi Trifon-ávvudeapmi.


Vuottesjávrres 21.08.2008

Juvvá Lemet