Aktivitehtat Pyhä-Luosto álbmotmeahcis

Oaidnámušaid ja duovdagiid geahččan Váccašeapmi Oahpásnuvvan luondduguovddážii Geočiegat Čuoigan Lottiid guovlan Luonddubálgát Murjen Sihkkelastin

Pyhä-Luostos sáhttá álkidit dahkat iežas "basuhan vázzima". Čáppaš čiekŋalis guraid ja alla alážiid ja boađe loaktit áiggi Pyhä-Luosto luondduguovddáš Naavai.

Ama fuomášat, ahte Isokuru ráddjenoasis (julkaisut.metsa.fi) johtin lea lobálaš dušše merkejuvvon máđija mielde sihke geasset ja dálvet.

Govve: Kimmo Kuure

Oaidnámušaid ja duovdagiid geahččan

Duovdagat rivdet alla gurain ja alážiin rođu ája ravddaide ja áhpejekkiin garra duoddariidda. Sámi dološ bassi báikkit fiinna birrasis hállet luonddu ja hoahpohis eallinvuogi bealis. Millijárddaid jagi duohkái sajáiduvvan geologalaš dáhpáhusaid sáhttá áicat álkidit ja dat bidjet árgabeaivvi hoahpuid ođđa perspektiivii. Dáppe sáhttá juohkeokta gávdnat iežas bassi Pyhä.

Govve: Kimmo Kuure

Váccašeapmi

Meahci fiidnámus duovdagat lea juksamis beaivetuvrras, vaikke buoremusat lundui oahpásnuvvá guhkit vánddardanmátkkis. Fállun leat álkket merkejuvvon johtolagat (3–45 km) olles bearrašii. Nu luondduberoštupmi moriha bearraša nuoramusaidge gaskkas. Hástalusat gávdnojit nuppedáfus maiddái gáibideaddjige vánddardeaddjái: bajás duottaralážii ja vuloš guraid čiekŋalassii dolvot johtolagat(3-12 km), mat gáibidit johtaleaddjis sihkkaris lávkkiid, muhto dat bálkkašit miela ja goruda vásáhusain.

Vánddardantuvrraid álggahanbáikkit leat máŋggat: Pyhä-Luosto luondduguovddáš Naava, Luosto Portti, Rykimäkero bisánanbáiki ja Käyräsvaara 5-geaidnoguoras. Pyhä-Luostos lea álki finihit muhtun diimmu tuvrras dahje vuolgit vánddardit máŋgga beaivái nu ahte idjada stobuin.

Oahpásnuvvan luondduguovddážii

Pyhä-Luosto luondduguovddáš Naava lea rabas juohke beaivvi jagis. Naava vásáhusaláš čájáhus muitala duottarguovllu šaddanhistorjá ja čájáhallá guovllu geologiija vugiin, main sáhtát iskat gieđain. Čájáhus lea nuvttá, ja doppe hohpolaš oažžu juo muhtun geahčastagain áddejumi álbmotmeahci luonddus.

Hohpohis olbmui gávdno Naavas sihke dáhpáhusat kultur- ja luonddutemáin. Lanjaid sáhttá láigohit iežas atnui ja lágidit vaikke heajaid luonddutemáin!

Ovdal ja maŋŋel luondduvásáhusaid oaččut Cafe Loimus liegga biebmu dahje unnit biebmobihttá. Buresboahtin návddašit!

Eará aktivitehtat

  • Geočiegat: Pyhä-Luostos leat čiegat luondduguovddáža ja hotealla Pyhätunturin lagasbirrasis sihke Luosto turistaguovddáža guovllus. Čiegain lea unna plastihkkadoassa, main lea loggagihppá. Čiega doasa ruovttoluotta, vai nuppitge ohccit sáhttet dan gávdnat.
  • Čuoigan: Pyhä-Luosto guovllus leat fuolahuvvon lahtut (150 km), main stuorra oassi manná álbmotmeahcis. Lahtut ovttastit guokte duottarguovddáža, ja lahtuide lea álki vuolgit.
  • Lottiid guovlan: Tiaislaavu luonddubálgá loddedoardna lea vuogas báiki guovlat lottiid. Álbmotmeahci lahkosis leat eará loddedoardnat Sokanaavas ja Kilpiaavas Pelkosenniemis.
  • Luonddubálgát: Duottarábi luonddubálggis (5 km) lea vuogas olles bearraša tuvrabáiki. Aapasuo ivnnit ja áidnalunddot atmosfeara čuhcet, ja giđđat báiki lea lottiid ohcciid miela miel. Luosto vánddardanluonddubálgás (14,5 km) gávdnojit jáhkkemeahttumit ovttastuvvon meahci árdnat: duottarduovdagat, alla boares vuovdi ja áhpejeakkis ja fiertun sáhttá oaidnit olles rámššas duoddariid ráiddu!
  • Murjen: Sarrihat ja čáhppesmuorjjit gávdnojit guhkás čavčča mielde duoddariid vilttiin.
  • Sihkkelastin: Sáhtát sihkkelastit meahccesihkkeliin Huttujärvi geainnus sihke kártii merkejuvvon sihkkelastingeinnodagain. Eana lea juovvái ja mátkkis sáhttet gávdnot njuoska sajit, nu ahte dasa lea buorre ráhkkanit.
  • Friddjačierastallan: Rámššas duoddara vielttit geasuhit maid čierastallat. Váldde muohtadili ja dorvvolašvuođa vuhtii!
  • Galledallan ametistaruvkkis: Lampivaaras lea ametistaruvki (www.ametistikaivuos.fi, suomagillii) gos gulat geđggiid birra ja beasat ieš maid ohcat lihkkoametista. Álggat galledallama Ukko-Luosto bisánanbáikkis ja čuovo miellagiddevaš ofelastingalbbaid mátkki áigge

Čavčča tuvraevttohusat

Dálvvi tuvraevttohusat

½ beaivvi: Vácce muohtagápmagiiguin Yli-Luosto muohtamáilbmái (8–12 km).
1 beaivi: Čuoigga duoddaris nubbái (30 km).

Giđa tuvraevttohusat

½ beaivvi: Gehaččal oaidnit bárbmolottiid duottarábi luonddubálgá (5 km) guoras loddedoardnas.
1 beaivi: vácce áhpejekkiin ja dološ vuvddiin Luosto luonddubálgás (14 km).

Geasi tuvraevttohusat

½ beaivvi: Daga tuvrra Isokuru ja Karhunjuomalampii (8 km).
1 beaivi: Mana Rykimäkuru riekkesjohtolaga (12 km).
2-3 beaivvi: Vánddar álbmotmeahci čađa Pyhä-Luosto vánddardanjohtolaga mielde (30–42 km).  

Čavčča tuvraevttohusat

½ beaivvi: Gicco Ukko-Luosto alážii čáppášit ruški ivnniid (3-6 km).
1 beaivi: Vásit Lappi čakčaluonddu Noitatunturi riekkesjohtolagas (12 km).