Gálddoaivvi johtolagat

Vánddardanjohtolagat ja bálgát

Johtolagaid vuolginsajit

Meahcceguovllu merkejuvvon johtolagaid vuolginsadji lea Nuortalaččaid árbevierroviesu luhtte Čeavetjávrris.

Riekkesjohtolat

Merkejuvvon johtolagat

  • Čeavetjávri-Buolbmát-johtolat, 60 - 70 km, manná meahcceguovllu nuorttageahčen. Johtolaga máttageahči lea Čeavetjávrri nuortalašgilis árbevierroviesu šiljus. Davágeahči fas lea Buolbmátjávrri máttageahčen Ohcejogas, gos lea 20 km geainnu mielde Njuorggámii. Johtolaga máttageahčen leat beahceguolbanat, davágeahčen fas duovddan leat jalges jeakkit ja duottarbadjosat. Čázádagaidis dáfus johtolat heive bures lustaguolásteaddjiide. Čáziid rastá beassá juogo fatnasiin suvddi, gáli dahje šalddi mielde vácci. Dát eai leat váttis eatnamat johtit, muhto vánddardeaddji galgá goittot váldit vuhtii ahte dát lea meahcceguovlu. Johtolaga eai ávžžut álggahalli vánddardeaddjiide.
  • Anárašmáđidja, 100 km, lea historjjálaš márkanjohtolat Norgga beale Stuorravutnii. Stuorravuotna Várjavuona máttagáttis lei ealaskas márkanbáiki 1600-logu rájes gitta 1890-logu rádjai. Norgga rádji giddejuvvui 1852:s, muhto johtolat lei anus vel eahpevirggálaččat geasi áigge. Dolos johtolat, mii lei leamaš lagabui 150 jagi eret anus, lea vuot váldojuvvon atnui. Máđidja vuolgá máddin Nuortalaččaid árbevierroviesu šiljus ja guorada álggos Čeavetjávri-Buolbmát-johtolaga, muhto earrána das dasto ja rasttilda Norgga ráji Áitoaivvis (Äittuuáivi, anárašg.). Davágeahčen johtolat nohká Stuorravutnii, gosa beassá eatnangeainnu mielde juogo Buolbmága dahje Njávdáma bokte. Norgga bealde johtolaga mielde jođedettiin galgá leat áinnas kárta ja kompássa, dasgo máđidja lea merkejuvvon dološ vuogi mielde badjálagaid bardojuvvon geđggiiguin, main bajimus čájeha háltti. Johtolat gáibida ollu olbmos iige heive vuosttas gerddiid vánddardeaddjái.
  • Skáidejávrri bálggis, 5,8 km, lea riekkesjohtolat meahcceguovllu davábealde. Johtolat vuolgá Buolbmátjárgeainnu guoras lahka Njuorggáma gili. Vuolginsadjin doaibmá mohtorgielkávuojáhaga poarta, ja bálggis laktása sullii kilomehterbeali duohken Skáidejávrái manni boares bálgái. Skáidejávrris johtolat joatkašuvvá Stuorrageađgenjunnásii ja fas vuolginsadjái. Johtolaga guoras lea hui várddus, ja šearádahkan sáhttá oaidnit juoba čuđiid kilomehteriid duohkái.
    • Bálvalusat: Skáidejávrri beaivegoahti.
Stuorravuotna, Karlebotn. Govva: Jyri Mikkonen

Sajáiduvvan máđijat

  • Meahcceguovllu oarjjageahčai beassá vuohkkasit Skállovári bigálusgárdái manni bálggesgeainnu mielde.
  • Meahcceguovllu oarjjageahčai manni nubbi johtolat vuolgá Mierašluobbalis ja manná gitta Veahčajávrri gáddái. Veahčajávri lea guovllu badjosiid stuorra jávri. Dán johtolaga alde rohtte bálggis Buksaljávrái.
  • Váldogeaidnu 4:s, Gápmasa davábealde, rohtte geaidnu stuorra Iijávrái meahcceguovllu davveoarjjageahčai.

Eará reaisocavgileamit

  • Iežas bálgát: Golbma merkejuvvon johtolaga gokčet dušše hui uhca oasáža Gálddoaivvi meahcceguovllus, muhto searalaš vánddardeaddjái gávdnojit ollu vejolašvuođat. Ovdamearkka dihte guovllu guovddášosiid ja davágeaži duoddarat ja Veahčajávri ja Veahčajohka leat vánddardan veara. Meahcceguovllu viidodaga dihte vánddardeaddjis galget leat buorit meahccedáiddut-luondu sáhttá dagahit hárjánange vánddardeaddjái váttisvuođaid.
  • Vánddardančuozáhagat mánávovnnaiguin ja/dahje juvlastuoluin: Guovllus eai leat heivvolaš báikkit olbmuide, geat leat jođus mánávovnnaiguin ja juvlastuoluin.

Čuoiganjohtolagat

  • Dálvvi áigge jikŋon jeakkit ja čázádagat leat čuoigái buot álkimus johtolagat. Jos cuoŋu ii guotte, de sáhttá dorvvastit merkejuvvon mohtorgielkámáđijaide. Gálddoaivvi meahcceguovllus lea merkejuvvon čuoiganjohtolat Čeavetjávrris Buolbmátjávrái.

Meallunjohtolagat

  • Njávdánjoga meallunjohtolat, 92 km, álgá Idjajávrris Anára gieldda davágeahčen ja nohká Norgga beallai Njávdámii, Barentsábi riddui. Suoma ja Norgga ráji alde Njávdánjohka lea virggálaš rádjerasttildansadji. Meallunjohtolaga alde lea meahcceguovllu dovdu (lagamus geidnui lea uhcimustá 5 km), ja guoikkat leat valjis. Johka gullá Suoma váddáseamos meallunjohtolagaide. Guoikkaid johtinváttisvuohta lea guoikaklassifiseremis I - VI. Buot guoikkaid earret Kolttaköngäsa sáhttá luoitit kanohtain.

Mohtorgielkámáđijat

  • Gálddoaivvi meahcceguovllus leat golbma merkejuvvon mohtorgielkámáđidja.
    • Guovllu oarjjageahči, máttil-davás: Váldogeaidnu 4-Beazetjávri-Johttijávri-Veahčajávri-Ohcejohka.
    • Ovdalis máinnašuvvon johtolaga alde rohtte Johttijávri Skiehtsaras ovttastahttinmáđidja Čeavet-Njuorggán máđidja.
    • Guovllu nuorttageahči, máttil-davás, Čeavetjávri-Buolbmát-vánddardanjohtolaga mielde: Čeavetjávri-Hahpatjávri-Silisvárri-Njuorggán.
  • Lassedieđut ja lobit: Meahciráđđehusa Avvila bálvalanbáiki ja Davvi-Sámi luondduguovddáš Siida.