Mallá luonddumeahcci

Davvi-Lappi
Eanodat (www.enontekio.fi)
Viidodat 31 km², vuođđuduvvon 1938
Guovllu fuolaha Meahciráđđehus.

Mallá luonddumeahcci lea Eanodaga Gilbbesjávrres, Giehtaruohttasa Sámi gáidoseamos čiegas Skandaid váriid ravddas. Mallá ceaggána njuolga Gilbbesjávrri gáttis. Mallá duottarviđji ráfáidahttojuvvui vuosttaš geardde juo Ruošša válddi áigge jagi 1916. Luonddumeahcci das fas šattai jagi 1938, iehčanažžan šaddan Suoma álgomuttuin. Mallá luondumeahci earenoamášvuohta vuođđuduvvá guovllu nuorra geologiijai, eananvuođu gálkadoallivuhtii ja dan dagahan hárvenaš duottaršaddoslájaide.

Luonddumehciid áhpásnuvvangeavahus lea luonddu dorvvasteami várás ráddjejuvvon, muhto Mallá lundui sáhttá geasset oahpásnuvvat merkejuvvon vánddardardanjohtologa váccedettiin. Dálvet guovllus oažžu čuoigat lupmosit. Mallá badjel manná johtolat Gibbesjávrre gili rájes gitta Golmma váldegotti rádjemearkka rádjái. Duon johtolaga čuovvu maid 800 km guhkkosaš Kalohttageinnodat, mii boahtá guhkkin Ruoŧa Huhttáma rájes, doalvu Gilbbesjávrre bakte Háldi meaddel ja nohká Norgga Guovdageidnui.

Gilbbesjávrre guovlu gullá Suoma stuoraduoddariidda, ja dan dilit leat árktalaš áŋgirat birra jagi. Suomanjárgga duoddarat geasuhit vánddardeddjiid, guolásteddjiid ja čuigiid, muhto álggahallit eai gánnát vuolgit meahccái aŋkke akto eaige nu ahte leat heajos biergasiiguin ráhkkanan mátkái. Dálá dilis Gilbbesjávrre gili bálvalusat leat buorit ja lagašbirrasa vánddardanvejolašvuođat addet muosáhusaid juo beaivemohkiin. Dálvet Gilbbesjávrre guovlu geasuha suopmelaččaid lassin earenaomážit dáčča turisttaid.

Dán siiddu čujuhus lea www.lundui.fi/mallaluonddumeahcci