Neahti Seitsemises

Neahti dihtto viidásit eatnanspáppa davábeale goahccevuovdeavádagas. Neahti dihto oppa Suomas jalges duottarguovlluid vuhtii válddekeahttá. Dat lea dábálaš maiddái ránnjáriikkain gitta Gaska-Eurohpá ja Oarje-Ásia ráje.

Suomas neahti lei vánis 1920- ja 1930-loguin, muhto dál nálli lea eallinfámolaš. Neahti sáhttá eallit badjel 10-jahkásažžan.

Olggosoaidnu

Neahti dorka lea ruškes ja čeabehis lea fiskesvilges dielku – dán sivas dan gohčodit gollečottan. Seaibi lea guhkki ja suohkat, ja rohppa lea guhkeslágan. Varrása rohpa guhkkodat lea 45-55 cm ja seaibbi 20-30 cm. Varrása deaddu lea 1-2 kg. Njiŋŋálas lea unnit go varris.

Eallindábit

Neahti eallá okto gieibmanáiggi vuhtii válddekeahttá. Eallindábiidis dáfus gollečotta lea várrugas. Dat lihkada eanaš seavdnjadis ja ihkku, ja dan oaidná oalle hárvvet. Muohttagis oaidná dan čáppa párraluottaid jo dávjjibut. Neahti lihkada njuikku: párraluottaid gaska čuovvovaččaide lea 50-80 cm.

Neahti gavccostallá čehpet, ja njuiken oavssis nubbái sáhttá ollit 3-4 mehtera. Dávjá neahti johtá eatnamis. Dan beaivevuoiŋŋastansajit leat guovdnjemuorat, boares oarribeasit, ruohttasiid vuolábealit ja geađgejuovat. Dálvedorka suddje neahti garrage buolažiid áigge, muhto garra buolažiid áigge dat ferte čákŋat muohttaga vuollái oađđit.

Vuovdi ja dan muorat leat dehálaččat neahti eallimis: dat bivdá muorain ja báhtara dohko vašálaččaidis riebana, lidnu ja goaskima. Neahti liiko eandalii boares vuvddiide, main boaresbeziid siste leat soarvvit, ceakko guddot ja ruohttasat. Dat lea vuogáiduvvan ávkkástallat čuollanguovlluin lassánan muolddatnáliid. Neahti boahtá juobe viehka lahka deahttásiid ásson guovlluide ja guossástallagoahtán lustaviesuid ja čoahkkebáikkiid bázahus- ja ruskabáikkiin.

Biepmu

Neahti borrá muolddahiid, oarriid, lottiid, ráppiid ja šaddobiepmuge. Fuones muolddatjagiid áigge neahti čoaggá viššalit maiddái murjjiid ja guobbariid. Neahti vurkkoda biepmu fuones beivviid dihtii. Dárkilis hádjaáiccu geažil dat gávdná iežas čihkosiid gassage muohttaga vuolde.

Beassi ja čivggat

Neahti gieibmanáigi lea geassit. Neahtis lea maŋŋonan ohkeovdáneapmi, ja dat čivgá miessemánus. Beassin heive boares ruovddagasa beassi, oarribeassi dahje loddevuovda, mas lea stuorra ráigi.