Dán jagi Skábmagovat časke mannan jagi gehččiidlogu. Festivála filmmat bohciidahtte máŋggalágan dovdduid

Festivála váldoguossin lei Blackhorse Lowe (navajo), bálkkašuvvon bagadalli New Mexicos, USA:s. Son lea badjel 15 jagi áigge guorahallan árbevieruid ja dálááiggi ruossalašvuođaid filmmain, mat muitalit navajoreserváhtain. Lowe ođđaseamos guhkesfilbma Chasing the Light (2015) bohciidahtii máŋggalágan dovdduid suhtus gitta buori filbmavásáhussii gehččiid gaskkas Anáris.

Báikkálaš gehččiid beroštahtii earenoamážit Skábmagovaid álggahan duorastateahkeda čájáhus boazodoalu birra. Porot kuuluvat tuulelle –filmmas viiddis Giehtagierraga badjeolbmuid joavku čilge, makkár hástalusaid sii oidnet guovloset birrasa geavaheamis. Festivála guossin čájáhusa oktavuođas lei sámiid iežaset filbmanásti, neavttár VDM Anne Risten Juuso. Seamma čájáhusas čájehuvvui Aslak Paltto govvádus boráspirepolitihkas badjeolbmo čalmmiiguin.

Lávvardaga Sajosa filbmasále dievihii johtilit, go vuorus lei Suvi West Sparrooabbán-filmma ovdavuosttašeahket. Guoskkahahtti filbma muitala bagadalli oappás Kaisas, guhte lea válljen geainnu, mii konservatiivvalaš sámeservodagas lea tabu: ráhkisvuođas nuppi nissonii. Road movie-stiilasaš filmmas vástádusaid ozadettiin oappášguovttos deaivaba jávohisvuođain. Seamma čájáhusas čájehuvvui maid máilmmis bálkášuvvon ja Sundance-festiválas čájehuvvon Amanda Kernell Stuorre Vaarie. Čájáhussii lea nu stuora beroštupmi, ahte das lágiduvvui lassečájáhus sotnabeaivve.

Sámeprográmmain oinniimet maid Ima Aikio varraseamos dokumentárafilmma rap-artista Amocas. Giitosa oaččui maid blackfoot-sápmelaš bagadalli Elle-Máijá Tailfeathers guoskkahahtti govvádus sin bearraša birra filmmas Bihttoš, mii čájehuvvui earret eará lávvardateahkes dievas geahččijovkui Guovssahasteáhteris lađas mánu čuovggas.

Eahketdoaluin gehččiid dánssuhedje bearjadateahkes ráppárguovttos Ailu Valle ja Amoc. Lávvardaga Veijo Länsmana lávlagat ožžo fas oktii ođđa eallima Niillas Holmberg ja Šuvvábojat joavkku čuojaheamis. Festiválafálaldat maid viiddiduvvui teáhterdáidaga beallái, go duorastat-eahkes ruoŧasápmelaš  Giron Sami Teahter buvttii Anárii boahtteáiggičájálmasas Reaktora.

Bearjadaga dollui ságastallandilálašvuohta fáttás, mii váivvida máŋggaid sámeváhnemiid, namalassii sámegielat mánáidprográmmaid váilun. Dilálašvuođas plánaid mánáidprográmmaid dubbemis dahke Sámedikki oahppomateriáladoaimmahat, Yle Sápmi, filbmaguovddáš Skábma, Internašunála Sámi filbmaguovddáš ovttas vánhemiiguin.

Jagi 2016 geahččilogut časke 2015 geahččiloguid 300 gehččiin. Olahusjahki gehččiid dáfus lei jagis 2013, goas lei Skábmagovaid 15-jagi ávvujahki.  Jagi 2016 festiválaš ledje guossit oktiibuot 3100, main 350 ledje eahketkonsearttain. Mánát ja nuorat ledje sullii 300, mas čohkkojedje filbma- ja bargobadjegalledeamit lagabui 800. Sajosa lassin čájáhusas ledje Siidda auditoriijas ja festivála dovdomearkka, muohttagis huksejuvvon Guovssahasteáhteris. Filmmat čájehuvvojedje eambbo go ovdal, oktiibuot 95.

Jagi 2017 Skábmagovat lágiduvvojit 26.-29.1.2017 ja temán dalle lea maori-álbmot.

Festivála lágidit:

Sámi Dáidaga doarjjasearvi rs. ovttas Sámemusea ja luondduguovddáš Siiddain, kulturguovddáš Sajosiin, Eamiálbmogiid filbmaguovddáš Skábmain, Sámi oahpahusguovddážiin ja YLE Sámiin.

Festivála suodjaleaddjin doaibmá rovvá Jenni Haukio.

Ruhtadeaddjin leat Sámeráđđi, Suoma Sámediggi, Lapin rahasto, Anár gielda, Oahpahus- ja kulturministeriija, Suoma kulturruhtarádju, Kone-foanda, Antti ja Jenny Wihuri foanda ja Taike – Dáidaga ovddidanguovddáš.

Lassidieđuid:

Jorma Lehtola, +358 50 4144 349.

Anne Kirste Aikio, Festivála jođiheaddji, +358 7681689