Siida geahččá ovddosguvlui - viiddideapmi ja ođastusat
Maŋŋebárga 03. Skábmamánnuta 2015, 08.44Sámemusea ja Davvi-Sámi luondduguovddáš rahppojuvvui cuoŋománus 1998, nu ahte ollu geargan golgat čáhci Juvdujogas dan maŋŋá. Siidda bargoveaga mearri lea dalážis šaddan guovttegeardásažžan. Sámemusea čoakkáldatlanjaid measta buot hildosajit leat váldojuvvon atnui ja hui geasuheaddji váldočájáhusaid sisdoallu ja ovdanbuktinteknihkka galggašii áinnas biddjojuvvot áiggi dássái. Siida galgá viiddiduvvot ja bálvalanlanjat ođđasit lágiduvvot, vai dat vástidivčče dálá dárbbuid ja doaimmaid viidodaga. Siidda ovddidettiin guovddážis livččii vistti ekologalašvuohta ja estetihkalašvuohta, ja musealanajaid galggašii sáhttit dárbbu mielde njuovžilit rievdadaddat.
Arkiteakta Juhani Pallasmaa lea plánen ja tevdnen fiinna vistti. Museagussiid mearri leat goittot daid álgoáiggiid rájes mealgat lassánan ja leat váldojuvvon atnui ođđa doaimmat, mat eai lean dalle álggos oaivvilduvvon dán vistái. Čalbmáičuohcci ovdamearkan dás lea gáržžeslágan sisaboahtinhálla, gos leat dál bileahtteavuovdinbáiki, vánddardaninfo ja Anára gieldda turismainfo ja daid lassin vel Siida Shop -buvda. Arkiteavtta plánaid mielde Siidda sisaboahtinhálla galggai leat luomus, dovdduidečuohcci ja bures čohkkejuvvon deaivvadanbáiki, gos áššehasbálvalusa bargit rávvejit vánddardeaddjiid ja láidestit gussiid čájáhusaide.
Siidda ođasmahttima lea guorahallamin dan iežas bargoveahka ovttasráđiid galledeaddji áššedovdiiguin. Dán ášši leat čielggadišgoahtán čakčamánus ja čielggadanbargu gárvvásmuvvá ođđajagemánus. Sámemusea čoakkáldatbargit leat smiehtadan olggobeale áššedovdiiguin vuogas čoakkáldatlanjaid, main čoakkáldadávviriid sáhtášii vuohkkasit ovdanbuktit. Museavistti viiddidanplánas čoakkáldatlanjaid ordnen lea okta dain hohpoleamos áššiin. Dán barggus lea mielde vistti oamasteaddji Senaatti-kiinteistöt.
Siidda vuođđočájáhusat leat čohkkejuvvon vuohkkasit ja daid sisdoallu lea erenaomáš buorre. Nuba ođasmahttinbarggus ferte guorahallat, mo čájáhusat galget lágiduvvot nu ahte sámekultuvrii ja davvilundui guoskevaš áigeguovdilis temát bohtet bures ovdan. Mánáide fállojuvvojit boahtteáiggis čájáhusat sin dárbbuid mielde. Maiddái Siidda áššehasat ja Anára márkana olbmot leat beassan muitalit, mo sin mielas Siidda gánnehivččii ođasmahttit.
Sámemusea ja Davvi-Sámi luondduguovddáš Siiddas leat fitnan olbmot golggotmánu loahpa rádjai measta seamma ollu go diibmá oktiibuot. ”Mis lea leamaš erenoamáš buorre jahki ”, illuda museahoavda Sari Valkonen. Párkahoavda Pirjo Seurujärvi Meahciráđđehusas árvala ahte ”Siida lea riikkaidgaskasaččatge mearkkašahtti oaidnámus ja deaivvadanbáiki Anára gielddas, ja Siida lea erenoamáš dehálaš bálvalanollisvuohta maiddái Anára márkanis”. Nuba Sámemusea ja Meahciráđđehusa gánneha dál dahkat Siidda várás oktasaš ja guhkásváikkuheaddji ovddidanplána, man vuođul sáhttá ohcagoahtit ruhtadeami boahtte jagi álggus. Siiddas doivot ahte golmma jagi geažes Siidda 20-jagiávvudandoaluid áigge dálá vistti viiddidanoasi livčče juo huksegoahtán.
Lassedieđut
Museahoavda Sari Valkonen, Sámemusea, tel. 040 767 1052, sari.valkonen@samimuseum.fi
Párkahoavda Pirjo Seurujärvi, Meahciráđđehus, tel. 0400 125 782, pirjo.seurujarvi@metsa.fi
Koordináhtora Riina Tervo, Meahciráđđehus, tel. 040 758 5472, riina.tervo@metsa.fi
Meahcceráđđehusa luondduguovddáš, Siida, Inarintie 46, FI-99870 Anár, tel. +358 (0)206 39 7740, siida@metsa.fi, www.siida.fi, www.luontoon.fi