Saemien faagalidteratuvran tjaelijijih jarkoestæjjajsiebre
Sáme fágagirjásj tjállij- ja jårggåliddijijsiebre
Miellahttun?
Ásahuvvon 1996 jahkečoahkkimis, reviderejuvvon 2008/2009
Fágagirjjálaš foanda ruhtaduvvo juolludemiiguin main lea kulturpolitihkalaš ulbmil (girjerájusbuhtadus), vuoigatvuođaid kollektiivvalaš buhtademiiguin (kopibuhtadus), ja dábálaš doarja-giiguin mearrikeahtes ulbmiliin. Dát ruhtadanvuohki lea mearrideaddjin dasa mo foandda ruđaid geavaha. Vuosttamužžan galget ruđat geavahuvvot ávkin sámi kulturpolitihkalaš doaimmaide doarjjodettiin sámi fágalaš girječálliid ja jorgaleaddjiid. Das ii addojuvvo deaddileapmái iige vuovdingoluide doarjja.
Eanaš oassi Fágagirjjálaš foandda ruđain galget geavahuvvot stipeanddaide, mat leat
A.MátkestipeandaÁ.ProšeaktastipeandaB.Gudnistipeanda
Fágagirjjálaš foandda stivra mearrida stipeanddaid sturrodaga. Stipeanddat leat seamma sturrodagas čálliide ja jorgaleaddjiide. Foandda stivra mearrida man stuorra oassi biddjo mátke- ja prošeaktastipeanddaide ohcamaiid vuođul leat boahtán fondii, ja man olu foanddas lea ruhta. Stipeandajuohkimii ii galgga geavahit dárboiskkadeami. Foandda stivra ii dárbbaš juohke jagi geavahit buot ruđaid mat foanddas leat.
Ohcama sádde jogo rekommanderejuvvon poastan dahje epoastta mielddusin. Ohcamat main poastasteampala beaivi lea maŋŋá ohcanáigemeari, eai meannuduvvo.
Ohccin dohkkehuvvo son gii lea vuoigatvuođaoamasteaddji 50 siidosaš olggosaddojuvvon tekstii, ilbman girjjiin, áigečállagiin, čálaráidduin dahje sullasas almmuhemiin maid álbmot sáhttá ávkkuhit. Ohccit geat eai leat Sámi fágalaš girječálliid- ja jorgaleaddjiidsearvvi miellahtut, galget duođaštit iežaset buvttadeami. Jos duođaštus lea váilevaš, de ii galgga stipeanda addojuvvot. Ohcci gii lea miellahttu, lea duođaštan vuoigatvuođaidis miellahttovuođa bokte.
Sámegiella leamaš, ja lea, SFSa váldoberoštupmi, de dan dihtii vuoruhuvvojit prošeavttat maid ulbmilin lea sámegillii almmuhit girjji dahje artihkkala/iid. Almmuheapmi berre dahkkot lágádusa bokte mas leat mánusiid árvvoštallan- ja dohkkehanvuogit, dahje ilbmat áigečállagis mas lea doaimmaheaddji dahje doaimmahusgoddi mii váfista čállosiid fágalaš dási. Almmuheapmi galgá leat dakkár medium bokte mii juksá ollu lohkkiid.
Prošeakta- ja mátkestipeandda sáhttá ohcat fágalaš čállosa buvttadeapmái. Fágalaš čálus dan oktavuođas lea čálus mii lea jurddašuvvon juksat olu lohkkiid, man čilgenvuohki lea fágalaš seammás go das lea dábálaš álkkes ja áddehahtti giella. Čálus oažžu leat populearadieđa, muhto buhtes dutkama (mii omd. vástida dutkanráđi ja dan sullasaš orgánaid gáibádusaide) ii sáhte Fágagirjjálaš foanda doarjut. Fágalaš čálus sáhttá ee. leat dokumentára-, dábálaš áššeprosa, esseija, oahppomateriála, fáddágirji dahje debáhttagirjjálašvuohta. Ohcci galgá ákkastallat manin son atná iežas prošeavtta gullat fágagirjjálašvuhtii, ja maiddá čilget manin prošeakta su mielas lea miellagiddevaš sámegiel-lohkkiide: omd. jus dan suorggis váilu ovddežis fágagirjjálašvuohta, dahje man láhkai prošeakta lea ođasmahtti ovddeš fágačállosiid ektui. Mátkestipeandaohcamušain gáibiduvvo čilgehus mo mátki lea dárbbašlaš skáhppon dihtii dieđuid mat leat ávkin ja anolaččat fágagirjjálašvuođa buktaga dahkamii.
A.Mátkestipeanda
Mátkestipeandda ulbmil lea movttiidahttit fágagirjjálaš oktavuođaid ja doaimmaid viiddidit.
Mátkestipeanda addo čálli-/jorgaleaddji ansiennitehta vuođul rehkenastojuvvon dan rájes go ollašuhttá vuoigatvuođagáibádusa 50 siidosaš ilbman fágagirjjálaš tekstii/jorgaleapmái.
Vuosttas geardde addo mátkestipeanda čálliide ja jorgaleaddjiide geain lea vuoigatvuohta unnimusat 50 siidosaš tekstii.
Nuppi geardde mátkestipendii gáibiduvvo unnimusat 200 siiddu čálliin, ja 350 siiddu jorgaleaddjiin.
Goalmmát geardde gáibiduvvo unnimusat 500 siiddu čálliin, main unnimusat 50 siiddu galgá leat ilbman maŋemuš 5 jagi. Jorgaleaddjiin gáibiduvvo vuoigatvuohta 750 siidui.
Jos njealját geardde galgá oažžut stipeandda, de galgá čálliin leat vuoigatvuohta unnimusat 1000 siidui ilbman tekstii, ja mas unnimusat 100 siiddu galgá leat ilbman maŋemuš 3 jagi. Jorgaleaddjiin galgá leat vuoigatvuohta 1500 siidui, mas 300 siiddu galgá leat ilbman maŋemuš 5 jagi.
Vuosttas geardde mátkestipeandda sturrodat lea dábálaččat 10-25.000 NOK. Foandda stivra mearrida stipeandda sturrodaga. Mátkestipeandda sáhttá ohcat prošeaktastipeandda lassin.
Á. Prošeaktastipeanda
Prošeaktastipeandda ulbmilin lea doarjut bargobálkkáin giehtačállosiid ráhkadeami girjjiide dahje eará fágagirjjálaš almmuhemiide, ja dahje prošeavtta oktavuođas buhtadit mátkegoluid, dahje doarjut prošeavttaid eará láhkái.
Stipeanda addo prošeavttaide mat dábálaččat eai oaččo eará doarjagiid, ja ii ge leat buhtes dieđalaš dutkanbargguide maidda sáhttá oažžut doarjaga Norgga dutkanráđis, universitehtain, allaskuvllain dahje eará almmolaš ásahusain.
Prošeaktastipeandda sáhttá oažžut omd.
- fágagirjjálaš dahje dokumentára čállosa gárvvihit
- govaid čohkket/doaimmahit girjegiehtačállosiid
- erenoamášfágagirje- dahje fágačálahábmemii
- transkriberet dahje jorgalit girjji(id) dahje fágačállossiid sámegillii
- prošeaktamátkkiide
Stipeandohcamiid árvvoštallá prošeavtta sámi kultuvrralaš mávssolašvuođa ektui, prošeavtta ollašuhttima vejolašvuođa ektui, ja ohcci gelbbolašvuođa prošeavtta ollašuhttit.
Stipeandda sturrodat sáhttá lea 1 mánus gitta 4 mánu rádjái, rehkenaston lektorbálkka bálkáceahki mielde. Vearrodirektoráhta mearrádusa mielde máksojuvvo stipeanda geasekeahttá das vearu, muhto galgá vearrolivnnegii ihtit sisaboahtun.
Stipeandaáigodaga loahpas galgá foanddastivrii sáddejuvvot rapporta barggu birra. Go girji ilbmá, de galgá girjji kolofonsiidui biddjot diehtun ahte čálli/jorgaleaddji lea ožžon doarjaga Sámi Fágagirjjálaš foanddas. Sámi fágalaš girječálliid- ja jorgaleaddjiidsearvái galgá girji sáddejuvvot go dat ilbmá.
Ođđa prošeaktastipeandda ohcan ii meannuduvvo, ii ge stipeanda juolluduvvo ovdal go olggosaddojuvvon girji dahje rapporta ovdal juolluduvvon stipeandda ovddas sáddejuvvo foandda stivrii ja lea dohkkehuvvon.
B. Gudnistipeanda
Gudnistipeandda sáhttá juohkit foanddastivrra iežas ákkastallama vuođul, ja das árvvoštallojuvvo kandidáhta buvttadeapmi dahje bargu searvvi buorrin. Erohus dábálaš juolludemiid ektui lea ahte prošeakta ii dárbbaš leat njulgestaga čadnon čállosa dahje sámegielat čállosa buvttadeapmái, muhto juogalágan doibmii mii lea mielde ovddideamen dieđuid ja beroštumiid sápmelaččaid, sámi kultuvrra ja/dahje SFS birra.
Fágagirjjálaš foandda stivra sáhttá dan juohkit olbmui gii ánssáša erenoamáš fuomášumi dahje gudnejahttima searvvi bealis.
Stipeandda sturrodat lea NOK 20 000,-.
Fágagirjjálaš foandda stivra lea áibbas friija ja oktomearrideaddji juolludeamis.