SFS jahkečoahkkin Kárášogas geassmánu 2. b. 2007 lea duhtavaš go Sámediggi Norggas áigu dárkkistišgoahtit mo gielddat geavahit Sámedikki juolludan giellaruđaid. SFS:a cuiggodeamit leamaš ávkin.

Sámediggi lea odne deaŧaleamos ásahus dasa ahte ovddidit sámegiela. Sámediggi ieš ge deattuha iežas neahttasiiddus dan ahte ”Sámedikkis lea ovddasvástádus ovdánahttit ja suodjalit sámegiela Norggas”. Sámediggi lea odne dien posišuvnans aiddo dan sivas go lea Norgge beale sápmelaččaid bajimuš eiseváldi, ja go maiddái hálddaša ruđalaš ja giellafágalaš resurssaid giellaovddideami várás. Dattege lea SFS leamaš guhká dan oaivlis ahte almmolašvuođa giellaovddideami doaimmat leat uhcán leamaš giela ovddideaddjin. Baicce leat gielddat geavahan stuorimus oassi giellaruđain aibbas eará doaimmaide go dasa ahte sámegiela ovddidit.

Dárkkistit sámi gielddaid

SFS 2007 jahkečoahkkin lea dál erenoamáš duhtavaš dainna go Sámediggi Norggas dál fas áigu dáhttugoahtit gielddaid ja fylkkagielddaid duođaštit mo sii geavahit giellaruđaid maid jahkásaččat ožžot Sámedikkis. SFS vuolggahii 2004 jahkečoahkkimis Buolbmágis, Deanus addo dán ášši. Dalle oaččuimet albmosii loguid mat čielgasit čájehedje dan ahte gieladdat eaktodáhtolaččat geavahedje badjel beali giellaruđain eará doaimmaide go sámegiela ovddidit. Deanu gielda omd. ii sáhttán duođaštit go váili beali masá 5 mill. juolludeamis. Eai eará ruhtavuostáildit ge lean buoret. Midjiide diet muitalii dan ahte heajosbirgejeaddji sámi gielddat gal eai dohkke sámegiela ovddideaddjin. Mii fuobmát dan ge dál ahte lea sihke dárbbašlaš ja ávki cuiggodit almmolašvuođa.

Sámediggi lea dán jahkái várren badjel 38 million gielddaide ja fylkkagielddaide guovttegielalašvuođadoarjaga. Dát lea 4,5 mill eambbo go mannan jagi. Dasto ožžot giellaguovddážat, maid ee. gielddat leat ásahan, badjel 4 mill vuođđodoarjaga. Friddja giellaprošeavttaide giellalága hálddašanguovllu siskkabealdi, mearkkaša goit buot davvisámi giellaguovlu, lea dušše 1,36 mill kruvnnu. Prošeavttaide olggobealdi hálddašanguovllu lea Sámediggi várren 2,85 mill. Dát muitala dan ahte dadjat buot Sámedikki giellaruđat leat mannan ja mannet ain gielddaide ja fylkkagielddaide.

SFS oaivvilda dan sivas ahte ii leat dattege doarvái dušše dáhttut gielddaid duođaštit masa geavahit giellaruđaid. Gielddat galget maiddái sáhttit čájehit dan ahte sámegiella duođaid ovdána doaimmaid olis maid sii bidjet johtui Sámedikki guovttegielalasvuođa doarjagiin.

Ásahit ođđa giellaovddidan orgána

SFS oaivvilda maiddá dan ahte jos mii duođas leat áigumin seailluhit ja ovddidit sámegiela, de dárbbašat dál bisánit ja jurdilit ođđasat. Mii galggašeimet várra vuođđudit ođđa orgána masa addo geavatlaš ja beaivválaš ovddasvástádus ollašuhttit Sámedikki áigumuša ”- ovdánahttit ja suodjalit sámegiela Norggas”. Málle sáhtášii ohcat eará unnit gielaid guovlluin Eurohpas, omd. Irlánddas, gos rievdadedje málle mii sis lei ovdal, ja mii sulastahtii Sámi gielladoaimmaid organiserema. Doppe leat ásahan gálalašgiela ovddidanvuođđudusa Foras na Gaeilge, man doaimma ráđđehus ruhtada. Eai ge várra dáhpedorpmis leat sii njunnožis organiseremin EO siskkabealdi Eurohpa unnitgielaid ovddideami.

SFS doaivu ahte Sámediggi Norggas duođas dál árvvoštallagoahtá man láhkai mii buoremusat seailluhat ja ovddidat giela. SFS áinnas fállá iežas gelbbolašvuođa Sámediggái veahkkin.

SFS ohcá odne Eurohpa badjel 20 unnitgielaid vásáhusaid ja dieđuid sin giellaseailluheami ja ovddideami doaimmain. Mii eat eahpit, sin gaskkas gávdnat vásáhusaid ja doaimmmaid main mii ge sáhttit oahppat. Diibmá galledeimmet Irlándda. Fargga searvvis sáhttá leat ruhtavárri ođđa dákkár oahppomátkkiide.

Oktavuođaolmmoš

John T. Solbakk

SFS čálli

Tel: 91 59 06 06