Cealkámuš -
SFS jahkečoahkkin Romssas miessemánu 28.b. 2011

SFS/Sámi fágagirjjálaš čálliid- ja jorgaleaddjiidsearvvi 2011 jahkečoahkkin lea duhtavaš dainna go Sámediggi njukčamánu dievasčoahkkimis mearridii rievdadit ja čavget guovttegielalašvuođadoarjagiid juolludaneavttuid. SFS doaivu Sámedikki eanetlogu mearrádus lea lávki rivttes guvlui sámegiela nannemis ja ovddideamis.

SFS fágaseminára Buolbmágis Deanus 2004 fuomášahtii ahte guovttegielalašvuođadoarjja maid gielddat ožžo jahkásaččat, ii geavahuvvon giellaovddideapmái.

Sámedikki mearrádus lea dušše vuosttas lávki. SFS lei doivon ahte Sámediggi galggai gielddain gáibidit ain buoret giellaovddidanbohtosiid, go lea nu ahte sámegiella lea rašis dilis, ja garrasit uhkiduvvon. Doarjja gielddaid guovttegielalašvuođa doaimmaide galggašii maiddái eambbo dasa ahte ovddidit ja čiekŋudahttit giellageavaheaddjiid máhtu. Mii diehtit ahte gielddaid giellaguovddážat dahket erenoamáš buori barggu. Diet guovddážat galggašedje beassat viiddidit doaimmaideaset. Nu SFS uhcáša dan oasi maid Sámediggi mearridii gielddat galget geavahit nannen dihtii sámegiela ja lasihit sámegiela geavaheaddjiid.

Sámedikki dievasčoahkkin njukčamánus 2011 mearridii doarjaga juohkima ná das mii guoská hálddašanguovllu gielddaide:

1. Vuođđooassi 35 % ollislaš guovttegielalašvuođarámmas gielddaide ja juogaduvvo hálddašangielddaid gaskkas.
2. Bálvalanoassi 40 % ollislaš guovttegielalašvuođarámmas gielddaide ja juogaduvvo hálddašangielddaide dáid mihttoovttadagaid vuođul:
1. Galle vuođđoskuvllaoahppis lea sámegiella vuosttašgiellan (deattuhuvvo 44 proseanttain)
2. Galle vuođđoskuvllaoahppis lea sámegiella nubbigiellan (deattuhuvvo  25 proseanttain)
3. Gallis gielddas leat čálihuvvan Sámedikki jienastuslohkui (deattuhuvvo 31 proseanttain)
3. Ovddidanoassi 25 % ollislaš guovttegielalašvuođarámmas gielddaide. Ovddidanoassi muddejuvvo doaimmaid ja čađahuvvon doaibmabijuid vuođul jagis jahkái, ja ovttaskas gieldda ja Sámedikki gaskasaš ovttasbargošiehtadusa vuođul.

Sámediggi eaktuda ahte gielddaiguin dahkko šiehtadus mii guoská ovddidandoarjaga oassái. Dat galggašii geatnegahttit doarjjavuostáváldi gielddaid jahkásaččat čájehit makkár bohtosiid leat juksan, ja man láhkai doaibmabijut leamaš mielde ovddideamen sámegiela geavaheami servodagas.

SFS livččii baicce háliidit ahte Ovddidanoassi livččii 50%. Dakkár juohkáseapmi deattuhivččii bohtosiid.

SFS lea gallestaddan eará unnitlogugiellajoavkkuid Eurohpas oahppan dihtii mo omd Irlánddas ja Skottlánddas leat ásahan giellaovddidandoaimmaid, ja áinnas juogadat min vásáhusaid Sámedikkiin.