Sámi sivilisašuvdna heahtedilis Boraspiret leat {{dehaleabbo}${vowlat,a-á|deháleabbo}}£{adj,spred,nompl,nomsg,kongr|deháleappot} go ahte oarjelsámi kultuvra {galga}${verb,á|galgá} seailut, {oaivvilda}£{verb,fin,pl3prs,sg3prs,number|oaivvildit} 40 proseantta Trønder-Avisa {iskadeamis}${noun,conc|iskkadeamis} (loga dás). Oarjelsámi boazodoallu ja giella {sáhtta}${verb,á|sáhttá} jávkat stuora guovlluin, muhto sámi servodat ii oro berošteame. Leatgo mii hilgume Elsa Laula Renberg ja Daniel Mortenssona árbbi? Oarjesápmelaččat gehččet sámi-tv ja lohket sámi aviissaid, muhto hárve gullo mihkkege sin dili birra. Sii dorjot Sámedikki, muhto min {njunnožat}${noun,lime|njunnošat} eai astta sis beroštit. Dieinna lágiin {sáhtaledje}${verb,á|sáhtáledje} oarjelsápmelaččat rievdadit Mari Boine {beakkan}${adj,á|beakkán} lávlaga. {2003s}${num,suf|2003:s} dutken journalistaoahpu bachelorbarggustan {ahte}¥{redun|} man {dávja}${adv,á|dávjá} lullisápmelaš ášši oidno sámi tv:s. Čájehuvvui ahte {gaskkamearalaččat}${adv,mix|gaskamearálaččat} {golla}${verb,á|gollá} guokte vahkku juohke ášši {gaskas}${po,conc|gaskkas}. Illá {jáhkan}${verb,á|jáhkán} dili {buorranan}${verb,á|buorránan} namuhanveara dan rájes. Dasgo davvisámi {majoritehtta}${noun,conc|majoritehta} orru {oalat}${adv,á|oalát} hilgume oarjelsápmelaččaid {ráhččamušaid}¢{noun,mix|rahčamušaid}. {Gieskkat}${adv,conc|Gieskat} celkkii Janoš Trosten ahte oarjelsápmelaččat eai {ánssaš}${verb,á|ánssáš} seamma rivttiid go davvisápmelaččat. Orru leame ahte Trosten lea {oalat}${adv,á|oalát} {vajaldahttan}${verb,á|vajáldahttán} ahte oarjelsámis dat álggahuvvui sámi lihkadus {1917s}${num,suf|1917:s}. {Oarjelasámiguovttos}${noun,mix|Oarjelsámi guovttos} Elsa Laula Renberg ja Daniel Mortensson leigga {njunnožis}${noun,lime|njunnošis} cahkkeheame dola mii {galggái}${verb,a|galggai} čatnat sápmelaččaid oktii ja cegget sámi našuvnna (ii fal stáda. Loga definišuvnna dás). Leatgo sámi politihkkarat {vuollanan}¢{verb,á|vuollánan} oktasaš sámi servodaga hukset {oktasaš sámi servodaga hukset)}¥{redun| }, muhto geavahit baicca buot návccaid iežaset {ruovttogilliide}${noun,mix|ruovttugiliide} háhpohallat? Sivilisašuvdna definerejuvvo {dávja}${adv,á|dávjá} dan vuođul {ahte}¥{redun|} {moht}${adv,con|movt} dat meannuda iežas {geahohepmosiid}${adj,typo|geahnohepmosiid}. Jus dat leačča duohta de eat leat beare {guhkas}${adv,á|guhkás} joavdan.