Guolástime bájkálasj háldadibme Deanus

Nærmere regler om lokal rettighetsbasert forvaltning av fiske i Tana- og Neidenvassdragene fastsettes i forskrift. Denne bestemmelsen i finnmarksloven ble fulgt opp med nedsetting av et utvalg – Tanautvalget – som i 2009 avga en innstilling med forslag til forskrifter. Sametinget avga i 2010høringsuttalelse til denne forskriften og fulgte opp med konsultasjoner med Miljøverndepartementet om fastsettelsen av dem.

Dárkkelap njuolgadusá bájkálasj rievtesvuodaj vuododuvvam guolleháldadibme Deanus ja Njávdán-tjátjádagájn mierreduvvá njuolgadustjállaga baktu. Dát mærrádus finnmárkolágan tjuovvu nammadusá “Deanulávdegotti” nammadime baktu, ja mij 2009 åvdedij mærrádusárvvalusá aktan njuolgadustjállagijn. Sámedigge åvdedij jagen 2010 gulaskuddamtjielggidusáv dán njuolgadustjállagij ja tjuovvolij ássjev rádádallamijn Birasgáhttimdepartementajn njuolgadustjállaga mierredime hárráj.
Njuolgadustjála bådij fábmuj guovvamánon 2011. Njuolgadustjála merkaj ahte galggá ásaduvvat bájkálasj háldadimásadus, Deanutjátjádagá guolástusháldadibme. Dåjma degu bivddokårtåj vuobddem, guolástusa bærrájgæhttjo ja bivddoraporterim ma dálla gulluji lensmánnáj, politiijamesterij ja fylkamánnáj sirdeduvvi bájkálasj háldadimorgádnaj.
Deanutjátjádagá guolástamháldadimes galggi liehket aktse ájrrasa, ja dajs galggi vidás nammaduvvat daj gaskas gejn li bivddemrievtesvuoda (luossagirjjeæjgáda), ja Deanu ja Kárášjoga gielda nammadi goabbák guokta ájrrasa svihtjobivddolåbijn, luossagirje dagi. Siján gejn le bivddemrievtesvuohta le ieneplåhko háldadimorgánan. Valla huoman gájbbeduvvá mierreduvvam ieneplåhko ájnnasamos ássjijn. Viermmimloahpe gullu ájn Deanuliege bæjválasj ednamæjgádijda. Dálásj aktisasjtjåhkanibme (åvdusj luossadigge) joarkeduvvá dajda gejn li bivddemrievtesvuoda. Aktisasjtjåhkanimen le fábmo válljit ájrrasijt daj gaskan gejn li bivddemrievtesvuoda ájrrasin Deanutjátjádagá háldadibmáj.
Deanutjátjádagá háldadibme háldat sisboadojt bivddokårtåj vuobddemis dárbulasj háldadimdåjmajda. Nav joarkeduvvá dálásj ortnik gånnå sisboado guolástimes aneduvvi tjátjádagá bærrájgæhttjuj ja ietjá háldadimdåjmajda. Jage låhpan rudá ma e aneduvá oajvvaduvvi juogeduvvat nav vaj da gejn le bivddemrievtesvuoda oadtju 75 % ja háldadimfoanndaj biejaduvvá 25%.
Dát le njuolgadustjála man milta bájkálasj háldadibme reguleriduvvá Deanus ja oalggejågåjn nav guhkás bajás gå luossa goarŋŋu. Njuolgadustjála boahtá vuoratjismáno 1. biejve 1911 Gånågislasj resolusjåvnå sadjáj. Njuolgadustjállaga láhkavudo le finnmárkoláhka § 28, danen galggá aj njuolgadustjála ållidahttet dálásj rievtesvuodajt finnmárkolága §5 milta ja ietjá mærrádusajt 1.kapihtalin ja ållagasj § 1 ulmme ja § 3 aktavuohta álmmukriektáj. Njuolgadustjállaga láhkavuodo le aj láhka moarmesmáno 15. biejve 1992 nr. 47 luossabivddu ja sájvvaaguolástime birra jná. (Luossa- ja sájvvaguolástimláhka) § 6 nubbe ladás gånnå javladuvvá Gånågis máhttá mierredit dárkkelap njuolgadusájt gå ásaduvvi sierra orgána anadroma luossaguolij háldadibmáj, ja vijdasappot ahte departemænnta máhttá mierredit dárkkilap njuolgadusájt bivddoháldadime doajmmaj ja ássjegiehtadallamij.
Dasi lassen luossa- ja sájvvaguolástimláhka aj mierret rámmajt bájkálasj resurssaháldadibmáj dan baktu gå birásoajválattja mierredi bivddomierev guolleresursaj ávkástallama aktijvuodas. Ávkástallama aktijvuodan galggá aj luonndoslájajvuodaláhka adnuj boahtet. Dán aktijvuodan le deanuláhka ájnas danen gå dat mierret bivddoriektáv luossagirjjeæjgádijda § 1 milta. Njuolgadustjála § 3 mierret gænna li bivddemrievtesvuoda, gejn le svihtjobivddoloahpe § 4 ja § 5 milta. Njuolgadustjállaga § 10 árvvalusá milta le Deanutjátjádagá guolástimháldadimen riektá gártjedit bivdov, vijdabut gå majt birásoajválattja le dahkan luossa- ja sájvvaguolástamlága milta, guollenále berustimij jali guolástime diehti. Vijdedit guolástimev vássttediddje láhkáj ij le loahpe, nav gåktu aj le ietjá jågåjn.

Finnmárkoláhka

Njuolgadustjála guollenále ja guolástime bájkálasj háldadibme Deanus