Lars Jacobsen Hætta (1834-1896)
Lars Jacobsen Hætta (1834-1896) bajássjattaj Guovdageaidnun/Guovddagæjnon gássjelis ájgen. Gåhttsåm badjánij Guovddagæjnon 1840-lågon Læstadiusa sárnij diehti ja Hætta lij akta sijás guhti duohtaduváj. Girkkohærrá ja oajválattja gæhttjalin Guovddagæjno gåhttsåmav ganugahttet. Gåhttsåm sjattaj stuojmmen Guovddagæjnon basádismáno 8. biejve 1854 ja Hætta lij guovdásj ulmusj stuojmen. Lensmánne ja boargál gåddujga. Hætta lij 18 jage dalloj, ja ietjas nuorra álldara diehti ittjij duobbmiduvá jámátjit, ájnat iellemájge giddagissaj.
Jens Andreas Friis, guhti Stockfletha sáme rámátjårggålimev lij rievddamin, iejvvij Lars Jacobsen Hættav giddagisán ja gåhtjoj suv rámátjårggålimijn barggat. Maŋenagi oattjoj Friis Lars Jacobsen Hættav giddagisás ålgus, váj besaj sáme rámátjårggålimijn barggat. Gå Lars Hætta Guovddagæjnnuj vuolgij, de oattjoj bargov åhpadiddjen ja girkkodålkkån. Jårggålij aj muhtem sálma sámegiellaj. Hætta le aj muhtem sálma iesj tjállám, duola dagu «Du bassi sánát fámo divte».
Sisano birra
Girkkon aktijvuohta nanniduvvá. Bessap ristagis aktijvuohtaj Jubmelijn ja nubbe nuppijn jáhko baktu Jesus Kristusij. Jubmel ij sidá galggap aktu liehket ristagisá. Jubmeldievnastusán dát aktijvuohta vuojnnusij boahtá gå lip aktan jáhkkodåbdåstusá, iehkedismállása, råhkålvisá ja sálmaj birra. Áhttje Mijá le dat råhkålvis mav Jesus iesj le midjij oahppam.
Jubmeldievnastus sisadná moadda ássje: rámáttevsta, sárnne, råhkålvisá, sálma ja iehkedismáles. Juohkka sådnåbiejve muhtem mierredum tiebmá, låggŋiduvvá, mij le vuodon rámáttevstaj, sárne ja sálmaj válljimin. Jubmeldievnastusán le sierra liturgija gásstaj, konfirmasjåvnnåj, hávddádibmáj ja hedjaj. Juohkkahattjan le mierredum dahkamus jali rolla, ja gájkka mij dáhpáduvvá le årniga milta.
Gåktu le jubmeldievnastus sáme jubmeldievnastus? Sámegiela ano diehti? Girkkohervaj baktu? Sárne, råhkålvisáj jali liturgija sisadno? Musihkka? Sij gudi jubmeldievnastusán oassálassti?
Sárnne ja sálma sámegiellaj li viehkken gå le sáme jubmeldievnastus. Girkkotsiekkadus, dájdda ja symbåvlå girkkon li viehkken girkkotsiekkadusáv sáme birástahkan ásadit. Liturgalasj biktasa majt báhppa, kantor ja katekehta adni, li viehkken sámevuodav vuojnnusij buktet bájnoj, symbåvlåj ja minsstarij. Bájkálasj girkko ja tjoaggulvisráde sihtá jubmeldievnastusáv hiebadit váj juohkkahasj bájkálasj sebrudagán váset girkkov ietjas girkkon.
