17.07.2013
Maŋimuš ođđasat sámegillii

Avtaárvvusasjvuohta vaj avtalágásjvuohta?

Árran - julevsáme guovdátjin la 20-jage ávvudibme uddni. (Foto: Harrieth Aira/NRK)

Árran - julevsáme guovdásj, Divtasvuonan.

Foto: Harrieth Aira/NRK

Galggi gus Sámedikke giellaguovdátja oadtjot avta ja sæmmi stuorrásasj ruhtadoarjjagav, vaj galggi gus sámegielaj dárbo liehket vuodon gå ruhtadoarjja juolloduvvá?

Julevsáme guovdásj Árran, Divtasvuonan sihtá avtaárvvusasjvuodav ienni gå avtalágásjvuodav ja gåhttju Sámedikkev rievddadit njuolgadusájt.

Dát boahtá åvddån soames guláskuddamin majt Árran la Sámediggáj buktám ássjáj, gå sáme giellaguovdátja ruhtanjuolgadusá li árvustallama vuolen Sámedikkerádes.

Lars Andreassen (Foto: Harrieth Aira/NRK)

Lars Andreassen.

Foto: Harrieth Aira/NRK
– Galggi farra dárbojt gehtjadit ja ij vaddet dav sæmmi berustahtek dárbojt. Juollodibme bierri árvustallat gielaj dárboj milta, javllá Árrana direktørra Lars Andreassen.

Árran, julevsáme guovdásj ávttji Sámedikkev rievddadit njuolgadusájt gåktu giellarudá juolloduvvi sáme giellaguovdátjijda. Sámedikke háldadime vuolen li uddni 13 sáme giellaguovdátja, gålmmå oarjjelsámegiela guovlon, akta julevsámegiela guovlon ja aktse nuorttasámegiela guovlon Råmsån ja Finnmárkon.

Uddni oadtju divna giellaguovdátja avta ja sæmmi summav vuododoarjjagin ja duodden prosjæktarudájt jali åvddånahttemrudájt.

– Njuolgadusá la såjågahttása

Lars Andreassena ij la dudálasj njuolgadusáj gåktu da uddni li.

– Njuolgadusá li såjågahttása ja ælla nuohkásit hiebadahtedum sámegielaj dárboj gáktuj, tjuottjot Andreassen.

Suv mielas bierriji genga sáme giela avtaárvvusasj åvddånahttemáhttelisvuodav oadtjot valla gatjálvis le jus mij dájt mihtojt jåksåp gatját Andreassen.

– Sámegiela ham galggi avtaárvvusattja ja ællás giela. Ja jus dájt ulmijt galggap jåksåt de vierttip árvustallat njuolgadusájt ietjáláhkáj. Gåktu galggá akta julevsáme giellaguovdásj nahkat gåbttjåt gielladárbojt kurssimij ja giellaåvddånahttemij gå oadtju dav sæmmi majt dåssju akta nuorttasámegiellaguovdásj oadtju? Mij ham galggap gåbttjåt gájkka dav majt gáktsa nuorttasámegiela guovdátja aktij galggi dahkat dættot Andreassen.

Ordbøker og lærebøkerer ikke alltid tilstrekkelig språkhjelp. (Foto: Harrieth Aira/NRK)

Árrana giellaguovdásj fálla kursajt julevsámegielan.

Foto: Harrieth Aira/NRK

Andreassen dættot dánna ij la sáhka jut Árran galggá oadtjot ienep rudájt, valla gåktu åvddånahttet julevsámegielav mij dárbaj ressursajt vaj dajt mihtojt majt Sámedigge iesj la biedjam galggi ålliduvvat.

– Le má loahpe tjuolldet, vaj avtaárvvusasjvuodav jåksåp. Ij la rievtesferdugahttásvuohta gånnå nuppev gåpsudallap. Dát la ham juo dåjman mij gullu guovtegielalasj rudáj hárráj gånnå dát ájádallamvuohke doajmmá. Buojkulvissan oadtju Kárášjoga ja Guovdageainnu suohkana guovte gærddáj ienep guovtegielalasjrudájt gå ietjá suohkana, jur dan diehti gå sij stuoráp dárbojt adni gå ietjá suohkana. Dát sæmmi viertti aj liehket gå la sáhka sáme gielaj gaskan. Muhtem giellaguovdátjijn li stuoráp dárbo gå iehtjádijn, tjuottjot Andreassen.

Thomassen sihtá lasedit doarjjagav

Mij gatjádijma guokta dájt stuorámus Sámedikke belludagájt gåktu sij vuojnni dáv.

Vuona sámij rijkasiebre (NSR) ájras Ann-Mari Thomassen ij máhte jáhttet sidja doarjju njuolgadusájt rievddat.

Thomassen gut la bajemus sajen NSR:a listan Viestarmera válggabijran ja uddni tjåhkkåj NSR:a sámedikkejuohkusa stivran, aj javllá sån dáv ij la ietjas juohkusin ájn giehtadallam.

Ann-Mari Thomassen (Foto: Eilif Aslaksen/NRK)

Ann-Mari Thomassen

Foto: Eilif Aslaksen/NRK

Suv mielas la avtaárvvusasjvuohta juo gåtsedum gå giellaguovdátja li ham ásaduvvam dajda guovlojda gånnå sámegiella la unneplågogiella ja dárbbo l sierra guovdátjijda ma sámegielajn barggi.

– Muv mielas bierri dat vuododoarjja jali njuolggadoarjja majt giellaguovdátja uddni oadtju bisoduvvat valla ruhtasumma bierri laseduvvat vaj giellaguovdátjij rámma buoreduvvi. Le má ájnas nannit vuododoarjjagav vaj genga sáme guovlo åvddånahteduvvi. Duodden li dánna aj doajmmarudá jali prosjæktarudá, ja dán årniga vuolen la máhttelisvuohta gæhttjat giellaguovloj sierralágásj dárbojt ja vuorodit dárboj gáktuj, javllá Thomassen.

Larsen doarjju Árranav

Barggijbelludak ålleslattjat doarjju Árrana oajvvadusáv. Belludagá presidænntaoajvvadus ja bajemus listan Viestarmera válggabijran, Vibeke Larsen subtsas Sámediggeráde la guoradallam gåktu giellaguovdátja doajmmi ja dálla li barggamin dájna boahtte jage budsjehta gáktuj.

Larsen javllá sån dádjat dav majt Árrana direktørra dánna bajet, ja guorras Árrana oajvvadussaj.

Vibeke Larsen (Foto: Dan Robert Larsen/NRK)

Vibeke Larsen.

Foto: Dan Robert Larsen/NRK
– Dát la ham akta sivva manen Sámediggeráde la jåhtuj biedjam bargov gehtjadit gåktu hiebadit ruhtadoarjjagav vaj dat buorebut dárboj gáktuj doajmmá. Mij lip árvvedam ij má lijssi gájkajt sæmmiláhkáj giehtadallat gå li má sierra hásstalusá giellaguovdátjijn. Muhtema li bájkálasj giellaguovdátja, iehtjáda vas stuoráp guovlov gåbttji ja Árrana giellaguovdásj galggá vas gåbttjåt julevsámegiela dárbojt ma li ålles rijkan. Dåjma li sierralágátja ja dan diehti vierttiji giellaguovdátja gehtjaduvvat ájnegattjat, javllá Larsen.

Jus ga Barggijbelludak sihtá njuolgadusájt rievddat, ja ájnegattjat giellaguovdátjij dárbojt gehtjadit, de dættot Larsen dát ij galga makkirik gilpustallam giellaguovdátjij gaskan sjaddat.

– Dát ij galga hieredit nuorttasámegiellaguovdátjijt åvddånahteduvátjit. Valla dåhkki ham vuorodit ietjáláhkáj. Ep mij galga gilpustallamijt álgadit. Dåhkki máj rudájt adnet ietjá suorgijs, jali gå ruhta gielladåjmajda ráddidusás laseduvvi, de dåhkki máj oarjjel- ja julevsámegielajda vaddet stuoráp oasev dájs rudájs, tjielggi Larsen.

GULLDAL ÅLLES ÁSSJEV DÁNNA:

10 siste fra NRK Sápmi

Hvit buffer 2
Mánáid TVHvit buffer

Hvit buffer 2
NRK Sápmi (NRKSapmi) on Twitter
Kommenter på facebook

  • Tips oss
  • Kárášjohka/ Karasjok
  • E-post: samivaktsjef@nrk.no
  • Evenskjer
  • Guovdageaidnu/ Kautokeino
  • Gáivuotna/ Kåfjord
  • Oslo
  • Snoasa/ Snåsa
  • Deatnu/ Tana
  • Tromsa/ Tromsø
  • Divttasvuotna/ Tysfjord