Giella Fábmo. Kaia Kalstada girjje le oadtjum namáv “Giella Fábmo” mij le dárogiellaj språkmakt. – Giela tjadá diedojt oadtjop ja vaddep. Gielajn birrusav bájnedip. Giella le fábmo, tjielggi sån girje namáv.
72 jagák ja giellaåvdediddje
Kaia Kalstad le viggam julevsáme gielav åvdedit ålles ållessjattuk iellemin. 72 jagágin le esski julevsámegiellaj oahppogirjev almodam. Girjje mij le oahppijda nælját dásen gejna le julevsámegiella vuostasjgiellan le vargga 200 biele stuorre.
- Lev moadda tevsta dáro- ja nuorttasámegielas jårggålam. Diedá midja åhpadiddje tevstajt luojkadit dagu garjá, tjajmát Kalstad.
Guokta jage li juo vássám dat rájes gå mánusav Báhko girjjealmmudahkaj julevsáme guovdátjin Árranin rájaj.
- Girjjealmmudahka le ájgev gållådam girjjáj tjuorggasijt tjuorggat åvddål gå almoduváj. Båhtusijn lev gal dudálasj, javllá Kaia Kalstad.
Vuostasj
Sån lij vuostasj åhpadiddje Divtasvuonan gænna lej sámegiella fáhkan tijmmaplánan. Kalstad åhpadij sámegielan nubbegiellan Gásluovta skåvlån.
Árrat vuojnij dav stuorra dárbov oahppamnævojs oahppijda gudi julevsámegielav oahppin. Dan diehti sån ja ietjá sámegielaåhpadiddje li asstoájgen oahppamnævojt dárogielas sámegiellaj jårggålam. Kalstad aj oassálastij gå Ådå testamentav julevsámegiellaj jårggålin ja vuodoskåvlå sáme oahppaplána hábbmimin. Duodden lij aj ájras Sáme åhpadusráden gáktsa jage.
Lájtádaláj
- Julevsámegiella le ietjam iednegiella ja dan diehti berustav dassta. Gå sámegielan åhpadahttjájiv de ællim oahppamnævo, lidjin dåssju ietjam gieda ja åtgalla plakáhta. Ållu buorre le gå dálásj sáme nuora ietjas iednegielav sihti ságastit. Muv máná bajássjaddin 60- ja 70-jagijn. Sij lidjin dajs gudi åhpadimev sámegielan nubbegiellan vuostatjin oadtjun. Gájgodin muvva gå ittjiv sámegielav mánná rájes juo sidjij åhpada, subtsas Kalstad.
- Man diehti ittji dav dagá?
- Dalloj pedagoga javllin máná ettjin buvte ienep gå avtav gielav ájgen oahppat. Dalloj lij dárojduhttem ájádallamvuohke, dættot sån.
Skámát
Nuorran lij Kalstad sadjásasj åhpadiddje Måsken, åbbå sáme sebrudahka.
- Uddniga skámádav gå månnå sáme skåvlån sáme sebrudagán dåssju dárogiellaj åhpadiv. Oahppe hæhttujin munji dárustit jus vásstádusáv galggin oadtjot. Dat vilá vájmonam dæddal. Dalloj iv lim rat gåhtsevasj sámegiela iesjárvo hárráj ja majt dat merkaj sámijda. Sáhka le iesjdåbdo birra. Gå ij besa ietjas vuojnojt åvddånbuktet ietjasa gielajn, ájnat gielajn mav ij buvte, de ij ålles ulmutjin dåbdå, javllá Kaia Kalstad.