Stuorjávrre(Storvatnet) ja Jávrregiehtje(Storvassbotn), tjábbe ja skindigis. Gåvvå/Foto: Bård Johan Olsen

Stuor-Sirija duobddágin

Duobddák le tjábbe, oavdos ja le uddni miellagiddis bivddo-, guollim- ja luonndoiellembájkke. Stájgo suohkan le nasjunálpárkkaplánav hilggum, valla galggá vilá guoradallat máhttelisvuodav Stuorjávrre (Storvatnet)/Balkjosen duobddáksuodjalimguovlov ásadit. Dákkir ådåájggásasj ájádallama lidjin sihkarit ållu amuga ulmutjijda gudi dánna dålen årrun, ja gudi hæhttujin messat viesotjit dán tjáppa, valla aj garras luondon. Akta sijájs lij sámenæjttso Stuor-Siri...

Publisert
12. oktober, 2007 klokken 09:32

Journalist Lokalavisa NordSalten
lokalavisa@nord-salten.no
Børge Strandskog/Idar Kintel Børge Strandskog/Idar Kintel
Publisert: 12. oktober, 2007 klokken 09:32
Petter Pedersen Loupar (Siri-Petter), Stuor-Sirija bárnne. Aktan suv áhkkájn Márjjá Nilsdatter Nikka.
Otte Andersen (Spelmans-Otte) lij áhttje guoktásij Stuor-Sirija mánájs. Tjuorgas Julius Forsaa'as. Gåvå æjgat le Sigrun Krisftoffersenis, Sismerra.
opplevelse

Istoppen i Helldalen

Star Star Star Star Star

Klatringen går bratt oppover og merkingen er tidvis dårlig. Helldalisen virker utilnærmelig der isbeen storslått ruver i 1351 meters høyde.

Din opplevelse her?Flere opplevelser


1800-jagij låhpan lidjijn guokta sijda dánna, Stuorjávrreájdde (Storvasseid) vuollegietjen ja ruoddimsadje Jávrregiehtje (Storvassbotn) ållu Stuorjávre (Storvatnet) sisgietjen. Da gudi dalloj dánna årrun ja barggin ietjas viessomij, lidjin vieljatja Tomas ja Anders Pedersen Gongo ja sijá fámilja ja sijá vállduk oabbá Siri Pedersdatter Gongo. Tomas lij vuorrasamos oarbbenijs. Sån ja suv áhkká Bolette Dyping-guovlojs bådijga ja vuostatjijn årrujga Stuorjávrreájddáj. Dát dáhpáduváj álgon 1850-jagijs, ja goappátjagá Siri ja Anders tjuovojga. Siri lij dalloj birrusin 20 jage vuoras, ja Anders vas 5-6 jage sujsta nuorap. Såj sunnu vieljav sijdan ja boatsojsujtujn viehkedijga. Tomas lij 1860-jagijn guovlo stuorámus boatsojæjgát 300 boahttsuj. Maññnagi Siri ja Anders ietjaska boahttsujt oattjojga, jagen 1865 lidjin Sirin juo 50 boahttsu.

 

Siri, jali Stuor-Siri gåktu gåhtjåduváj, lej subttsasij milta viehka fávrro. Ittjij goassak válldu, valla oattjoj huoman 3 máná. Petter lij vuorrasamos ja riegáduváj jagen 1859. Sån dåbdos sjattaj biernnabivddárin ja væjddárin Siri-Petter, dåbdos ja lijkkuduvvam ulmusj dålusj Stájgon ja Hábmerin. Siri maññela guokta niejda riegádahtij, Anne Marie ja Sigrid Anna. Otte Andersen, gudi åroj ålles iellemav dájn guovlojn ja mañemus jagijt gámán Malågan, lij áhttje goappátjijda.

 

Vehi åvddål 1870 Tomas ja Bolette vattijga sijddasiská Stuorjávrreájden vielljasiská Andersij. Iesj jåhttåjga jávre rastá Jávrregæhtjáj ådå sijdav ruodditjit. Stuor-Siri tjuovoj dan ådå sijddaj. Jávrregietjen lij tjábbe, rássás giettij biebbmon slihturijda, lasstavuomijs galle buolládahkan, guole jávren, luossa ja stuor rávddo, ja Boletten lidjin mañenagi moadda slihtura básen. Ettjin gåjt niedan vieso, valla vuorbedisvuohta fámiljaj bådij. Juo jagen 1867 Tomas ja Bolette mánáv láhpijga, gå mánná ravgaj iednes askes rabás dållåj gámán ja jámas buolij. Giesen 1872 sårmme vas bådij, garrasit ja vastet; Tomas lij årrum bivddemin. Gå Jávrregæhtjáj bådij de birssov muorraj gatsodij. Valla báhtja lij galla báhtja. Vuorrasamos viellja Peter muorraj guohtsaj ja birssujn duohtadij. Navti de skoahtta manáj – ja dejvaj gålmmå jage nuorap vieljav Jonas guhti dalága gådduj. Peter iesj nav balláj váj mieladuváj. Nágin jage dán maññela sån aj jámij, dåssju 17 jage vuoras.

Dalloj lij Stuor-Siri juo jábmám. Jámij jagen 1874 dåssju 43 jage vuoras Jávrregietjen, amás sivá diehti. Suv 3 máná, nuoramus dåssju 5 jagák, badjánin Tomasa ja Bolette lunna. - Sån lij dagu munji tjuoldeduvvam, javlaj Spelmanns-Otte állu Sirija birra. Otte ittjij goassak válldu, gå ittjij máhte ietjá nissunijt ájádallat gå fávros Siriav...

Tomas ja Bolette Jávrregiehtjen ájn moadda jage årojga. Dánna luondon luonndoulmusj Tomas ietjas biejvijt nåhkådij. Ittjij goassak Bolettej ja sijddasis boade gå lij vuoratjismáno 5. biejve 1907 årrum váttsatjime. Guorradallam mañep ájgijn vuoset sån jahkedatte Stuorjávren jieña tjadá manáj ja fellaj. Ehtjin goassak suv rubmahav gávna...

Dánna hæjttá subtsas ulmutjij birra Stuorjávren. Jávrregietjen miehttse suojmma le buodum majt ulmutja akti ruoddijin 130 jage dás åvddåla. Valla ájn máhttá vuojnnet bátsijdisájt sijdas. Jus le asstelasj ja jus dujna le buorre gåvådallam, de soajttá dagu ulmutjijt vuojná gudi dánna årrun – fávros Siri, Peter ja Jonas báhtjaguovtes, biernnavuohttjev Siri-Petter ja vuorrasa iesj – Tomas ja Bolette Jávrregietjen.

Tæksta: Børge Strandskog
Jårggålibme/oversettelse: Idar Kintel


Tegn et abonnement på Lokalavisa NordSaltens papirutgave eller kjøp en elektronisk utgave (PDF).

Regler for kommentering

Diskutér "Stuor-Sirija duobddágin" på Facebook





Mest lest Folkets bilder Gratulasjoner Siste Aktiviteter Rubrikk


Share

Feil: Vennligst fyll ut alle felter markert med rødt og prøv igjen.