Kielâ kukáh: Pice já rine

Pice já rine saanijd taarbâš ko tálvá. Mii iäruid saanijn lii? Käldein selvânij, et pice lii ucceeb meeri já rine lii stuárráb meeri jiäŋum čäcilievlâ mottoom asseest. Suomâkielâ säneh láá “kuura” já “huurre”. Suomâkielâ almolii sárnumkielâst saanij merhâšumeh maneh ilolávt siähálâs, mut meteorologlâš  termân saanijn lii kuittâg čielgâ iäru aainâs Wikipedia mield. Anarâškielâst pice já rine saanij iäru lii tot, et mon assaht teikkâ asettemmeeht čäcilievlâ/jieŋâ/muotâ lii.

Pice sääni váldumerhâšume lii mottoomlágán asettes jieŋâkerdi. Pice-veerbâi peht itá Itkos sänikirje ovdâmeerhâin meid nubelágán merhâšume: mottoomlágán miärkká, mii lii sovđâm laasâ. Rine sääni oro meerhâšmin čielgâsávt tom, et 1. lii ennuv pice ja 2. lii ennuv muotâ čoggâšum om. muorâ oovsij oolâ.

Kove: Anne Karhu-Angeli

Itkos sänikirjeest láá čuávuvááh ovdâmeerhah:

pice 1. toškâsâm čäcilievlâ asseest
picejieŋâ jieŋâ, mon alne lii toškâsâm čäcilievlâ
picesoovsâ,picesovs-ergi kovvee soovsâ ivne, ko soovsâ keejih láá kuovgâduboh jo loppâ soovsâ

piccáá ko mastnii lii toškâsâm čäcilievlâ

piccoođ; lâi puolâš moonnâm iijâ, eennâm lii piccoom; tääl ij pyevti riävskáid pivdeđ ko kielah picoh miärkkápuolâšijn; kiedi pisoi, muorâ pisoi, laasâ pisoi

picodiđ; miärkkápuolâš piccood puohrâkkân

picostiđ; kieddi lii pisostâm (uccáá)

piccuđ; kieddi piccui, eennâm lii piccum, siämu piccui, laasâ piccoo

rine 1. assaas muotâ muorâst, oovsijd čoggâšum muotâ, 2. toškâsâm čäcilievlâ asseest
mecci lii rineest – mecci ko muorâi oovsij alne lii ennuv muotâ
rinečuhčá – čuhčá talle ko muorâin lii muotâ
rinekuosâ – kuosâ mon oovsij alne lii muotâ
rinemuorah – muorah talle ko oovsij alne lii muotâ
rinepeeci – peeci mon oovsij alne lii muotâ

rinnáá ko mastnii, táválávt muorâst, lii toškâsâm čäcilievlâ teikkâ muotâ oovsijn

rinnoođ juovdâđ rine vuálá,

rinodiđ juovdâđ rine vuálá, rinnum tábáhtuvá kuhheeb äägi

rinostiđ juovdâđ uccáá rine vuálá; tääl lii rinostâm

rinnuđ / ridnuđ; mecci lii rinnum / ridnum = mecci lii rineest

Täst vala motomeh säänih vâi äšši čiälgán (teikkâ siähán) pyerebeht

picerine = pice
muotârine = rine


 

Käldeeh:

Olthuis, M-L. & Valtonen, T.: http://saanih.oahpa.no/smn/fin/
Itkonen, E.: Inarilappisches Wörterbuch I-III, SUS 1987, Helsinki.

Morottaja, M. & Sammallahti, P.: säämi-suomâ sänikirje, Girjegiisa 1993, Ohcejohka

Kove: Anne Karhu-Angeli

Posted in Kielâ kukáh