Uáppulovnâ
Tun puávtáh ruttâdiđ tuu uápuid meid väldimáin paaŋkist uáppuloovnâ. Tun máávsáh loovnâ maasâd, ko tuu uápuh láá nuuhâm.
Tun puávtáh uážžuđ uáppuloovnân staatatáhádâs, jis tun uážuh uáppuruuđâ tâi rävisolmoošškovlimtorjuu.
Staatâtáhádâs uáivild, ete máksá loovnâ maasâd paaŋkin, jis tun jieh jieš paste mäksiđ tom. Kela kuittâg piärá loovnâ tust maŋeláá maasâd.
Uusâ uáppuloovnâ staatâtáhádâs Kelast. Tun puávtáh uuccâđ tom siämmást ko uusah uápputorjuu.
Uáppuloovnâ mieđeet paŋkki. Tun koolgah jieš ráđádâllâđ loovnâst já ton iävtuin, tego riäntust já maasâd mäksimist.
Uáppuloovnâ staatâtáhádâs puáhtá uážžuđ meid vaanhim kulen ässee 18-19-ihásâš já jiečânáct ässee vuálá 17-ihásâš, veikâ sun ij uážu uáppuruuđâ.
Vuálá 18-ihásâš uážžu loovnâ 300 e/mp. Vuálá 18-ihásâš taarbâš vanhimij mietâmâš uáppuloovnâ paajeedmân.
18-ihásâš já tađe puárásub uážžu uáppuloovnâ 650 e/mp. Olgoenâmijn uáppee uážžu uáppuloovnâ 800 e/mp.
Tun meridah jieš, ete pajedah-uv loovnâ já mon ennuv loovnâ tun pajedah ain häävild.
Uáppuloovnâ riäntuh lasettuvvojeh lovnâsuumán ton ääigi, ko tun uážuh uápputorjuu. Ko tun jieh innig uážu uápputorjuu, te tun uážuh paaŋkist reekkig riäntui já loovnâ mäksim várás.
Luuvâ lase uáppuloovnâ staatâtáhádâs ucâmist (suomâkielân).
Uáppulovnâpuáráttâs
Kela puáhtá mäksiđ uási tuu uáppuloovnâst, jis tun čođâlditáh ollâškovlâtotkos meriääigi siste. Tot nabdoo uáppulovnâpuáráttâssân. Uáppulovnâpuáráttâs lii 40 % tast uáppuloovnâ meereest, mii mana paijeel 2 500 eurod. Uáppulovnâpuáráttâsâst lii enâmusmeeri. Enâmusmeeri lii kiddâ tast, ete mon vijđes totkos tun lah čođáldittám.
Tun puávtáh uážžuđ uáppulovnâpuáráttâs, jis puoh čuávuvááh iävtuh tiävdojeh:
- tun lah algâttâm vuossâmuid ollâškovlâuápuid 1.8.2014 tâi ton maŋa
- tun lah čođâlditám totkos meriääigi siste
- tust lii uáppulovnâ paijeel 2 500 euro.
Táválávt jieh taarbâš sierâ uuccâđ uáppulovnâpuáráttâs.
Uáppulovnâkepidem
Jis tun lah algâttâm tuu uápuid nuvt kuhes ääigi tassaaš, ete jieh pyevti uážžuđ uáppulovnâpuáráttâs, puávtáh uážžuđ totkos čođâldittem maŋa kepidem viärui mäksimist. Tot nabdoo uáppulovnâkeeppidmin. Tun puávtáh uážžuđ uáppulovnâkepidem, jis čođâlditáh ollâškovlâtotkos meriääigi siste.
Uáppulovnâkepidem lii viärukepidem. Ko tun máávsáh uáppuloovnâ paaŋkin maasâd, te máávsáh uáppulovnâkepidem mere ucceeb viäruid. Uáppulovnâkepidem lii 30% ton uáppuloovnâ meereest, mii mana paijeel 2 500 eurod. Uáppulovnâkeeppidmist lii enâmusmeeri. Enâmusmeeri lii kiddâ tast, mon vijđes totkos tun lah čođâldittám.
Tun puávtáh uážžuđ uáppulovnâkepidem, jis puoh čuávuvááh iävtuh tiävdojeh:
- tun lah algâttâm vuossâmuid ollâškovlâuápuid ovdil 1.8.2014
- tun lah čođâlditám totkos meriääigi siste
- tust lii uáppulovnâ paijeel 2 500 euro.
Táválávt jieh taarbâš sierâ uuccâđ uáppulovnâkepidem.
Riänttutoorjâ
Jis tun lah jooskâm tuu uápuid já tust láá uccâ puáđuh já uáppulovnâ, tun puávtáh uuccâđ Kelast riänttutorjuu. Talle Kela máksá tuu uáppuloovnâ riäntuid nuuvt, ete tun jieh taarbâš mäksiđ taid Kelan maasâd.