Ohtâvuotâ -nettiaavis

vuossâmuš ulme lii jyehiđ äigikyevdilis vuáđutiäđuid säämi siärváduvâst já säämi aalmugist onnáápeeivi syemmilâš já tave-eennâmlâš siärváduvâin já uápistiđ perusteijeid eres käldeesijđoid interneetist.

Neelji riijkâ säämi siärvádâh iälá aktiivlâš nupástusâi já ovdánem áigáduv, mast uđđâ huksejuvvoo liävttoin ärbivuáválâš eellimvyevi paaldân já ton vuáđuld. Tain aašijn syemmilâš škovlâ tiätá kuittâg uáli uccáá. Skovlâkiirjijn säämi siärváduv tááláš tile já tááláš äigi ij ennust kieđâvuššuu. Sämmiláid lohtâseijee mielâkoveh, maid meiddei škovlâ alnetuálá, puátih távjá topeliaanlâš ääigist já áigáduvâst, kuás sehe syemmilâš já sämmilâš siärvusist ellii vala ovdâmoodeernlâš ääigi. Sämmiliih, eromâšávt nuorah, iä tuubdâ jieijâs tain kuuvijn já távjá aneh unohâssân ko almos juurdâ sämmilijn lii nuuvt kukken tuotâ mailmist.

Säämi pirrâsijn mii tiäđust-uv tubdâp pyerebeht jieččân tile, eellip mieldi säämi siärváduvâst, čuávvup säämi aavisijd, TV- já radiovuolgâttâsâid já savâstâllâp ulmuiguin paijeel riijkâ- já kielâraajij. Mut ain lii nuuvt, et säämi siärváduv kyeskee tiäđuh láá uccáá meiddei säämi oppâkiirjijn. Tanen almottep taam nettiaavis meiddei sämikielân. Lep ucánjáhháá heiviittâm teevstâid tađe mield kiäid jurdâččep sämikielâlâš siijđoi kevtten. Ep tiäđustkin taarbâš täin siijđoin adeliđ algâuápu sämikielâst – jurdep, et tot kote sämikielâlâš siijđoid kiävttá, máttá jo kielâ. Tanen lep rievdâdâm el. ton uási, mon paječalluu suomâkielâlâš siijđoin lii ´oopâ tavesämikielâ´. Sämikielâlâš kevtteid taan uási lii čáállám kirječällee Kerttu Vuolab já paječaalâ lii ´Eenikielâ´.

Nettiaavis tievâsmittoo já uđâsmittoo taađeest, mut ton pehti láá jo tääl kavnuumist ennuu tiäđuh já liiŋkah eres tiätusijđoid, säämi organisatioid já asâttâssáid.

Säämi parlameentah já sämiseervih, säämi kirjálâšvuotâ, muusik, teatter, filmâ já maaŋgah eres syergih hämmejeh uđđâ sämivuođâ já kieđâvušeh jieškote-uv vuovijguin nubástuvvee kulttuur povčâgittee já ärgis aašijd: kielâ nubástusâid já aštuuvuálásâš saje, ulmui meddâl varrim ärbivuáválâš kuávluin, ärbivuáválâš iäláttâsâi vádis tile, vááijuvvuođâ sämikielmátulâš áámmátulmuin jna. Säämi media kieđâvuš jieijâs siärváduv tábáhtusâid já nubástusâid piäiválávt – já pajashuksee siämmást meiddei sämmilij ohtsâš argâpeeivi riijkârajij rasta.

Sämmiliih pargeh aktiivlávt riijkarajij paijeel já uásálisteh algâaalmugijkoskâsâš ohtsâšpaargon oovtâst maailm eres algâaalmugijguin. Säämi parlameentah já parlamentaarlâš ohtsâšpargo hämmejeh uđđâ ääigi säämi politiik, mast aktiivlávt ráđádeleh staatâi haldâttâsâiguin já virgeomâháiguin. Sämikielâ lii škoovlâ kielâ siämmáá ääigi ko tot meiddei ovdeduvvoo tiettuu, almos palvâlusâi, haldâttâs já lahâasâttem kiellân.

Maid nuorah jurddâččeh jieijâs elimist já sämmilâšvuođâstis? Mii lii sämikielâ já sämikulttuur saje škoovlâst, mediast, kirhoost, pääihist, ulmui mielâin? Moh láá já maid pargeh sämitigeh? Maht já kost sämmilij kielâlâš já kulttuurlâš rievtih láá torvejum? Kiäh láá säämi musikkáreh, tyejimiäštáreh, kovetaidâreh, kirječälleeh, filmârähteeh? Manen sämimááccuh kevttimist lii nuuvt ennuu saahâ? Mii lii puigâ sämityeji? Vástádâsah täid koččâmâššáid lii máhđulâš uuccâđ täin siijđoin tâi siijđoin, moid tah siijđoh laiđiisteh.

Nettiaavis ij pyevti toollâđ siste puoh aašijd. Tot ij lah ollágin tievâslâš, eereeb tekstâ-, kove-, video- já koveráiđučuágálduv sämmiláid tehálaš aašijn. Luhâmettumeh láá kuittâg toh tehálaš ääših, moh pääccih taan nettiaavis ulguubel tanen ko mii ”toimâttâs” lii ucce já resursseh vääni. Mut tain-uv aašijn, moh váiluh täin siijđoin, lii máhđulâš kavnâđ tiäđuid eres siijđoin, moid Ohtâvuotâ uápist. Lep meiddei kijtoliih, jis uážžup nettiaavis kevttein jurduid, materiaal já macâttâs. Mijjân lii máhđulâš vuolgâttiđ e-poostâ: info(at) samediggi.fi.

Ohtâvuotâ lii almostittum päviraavisin iivijn 1993-1997 (kuvijguin). Tot almostittui talle ohtsâšpargoin opâttâshaldâttâssáin. Nettiaavis almostittem lii lamaš máhđulâš sisašijministeriö YES-proojeekt torjuin. Kijttep tast!

Toimâttâs