Sämmilij kielâlâš vuoigâdvuođah iä olášuu lahâasâttâs vaattâm vuovvijn. Sämikielâ táiđusijn ulmuin lii vááijuvvuotâ haldâttuvâst, almolâš palvâlusâin já máttááttâsâst. Sämikielâ máttááttâsâst säämi virgálij haldâttâskuávlui ulguubeln lii etitile Suomâst já Ruotâst. Sämitigge vuárdá Suomâ haldâttâsâst jotelis miärádâs olesváldálâš sämikielâ iäláskittemohjelm jotonpiejâmist, páhudij sämitige värisaavâjođetteijee Irja Seurujärvi-Kari 15.4. Ruávinjaargâst uárnejum aalmugijkoskâsâš konfereensâst. 

Puoh sämikielah láá Unesco luokittâllâm mield aštum. Enâmustáá aštum Suomâst sarnum kielah láá aanaar- já nuorttâsämikielâ sehe Ruotâst já Taažâst sarnum juulev- já maadâsämikielâ. 

Seurujärvi-Kari muštottij OA sierânâsraportistee James Anaya raportistemmáátkán kullee konfereensâst, et iävtuttâsah sämikielâi sierânâs tuárjumân já olesváldálâš iäláskittemohjelm jotonpiejâmân láá toohum maŋgii ige tääl lah innig äigi tuhledemnáál. Sämimáttááttâsân kullee lahâaasâtliih já ruttâdem vááijuvvuođah láá joođeetmin sämikielâ mättee ulmui mere jotelis kiäppánmân já eromâšávt virgálij sämikuávlui ulguubeln ässee sämmilij kielâ já identiteet molsâšumán. Meid Täsivääldi President já ucceeblohováldálâš lává tuárjum sämikielâ iäláskittemohjelm jotonpieijâm. Äšši mainâšuvvoo meiddei Suomâ haldâttâs olmoošvuoigâdvuođâraportist ivá 2009.

Haldâttâsneuvos Mirja Kurkinen Suomâ riehtiministeriöst muštâlij konfereensân, et sämikielâid kyeskee iäláskittemohjelm jotonpieijâm valmâštâlloo tääl ministeriöin já ääšist kolgâččij puáttiđ miärádâs vala taan kiiđâ ääigi. Čuovviittâstooimâtärhisteijee Kari Torikka Laapi kuávluhaldâttâsvirgáduvâst, kote ovdâstij konfereensâst Suomâ máttááttâsministeriö, páhudij, et sämikielâ máttááttâs meid sämikuávlu ulguubeln lii máhđulâš. – Máttááttâs ornim váátá kuittâg vaanhimijn eromâš aktiivlâšvuođâ já joba máttááttâs orniimân uásálistem.

Seurujärvi-Kari kuvvij sämimáttááttâs tile kriittisâžžân. Sämikuávlust tile huánnán uccoo aheluokai já meddâlvarrmij keežild. Sämikuávlu ulguubeln, mast iänááš uási sämipárnáin já –nuorâin äässih, lii tile tuođâlâš ige kielâ máttááttâs uárnejuu ennust ollágin. Oro tegu liččijm maccâmin ááigán, kuás sämikielâst ij lamaš škoovlâst sajattâh já kielâmolsom ovdánij jotelávt.

– Sämikielâ sajattâh suomâ škoovlâst lii juáhásâm kyevti uásán. Sämikuávlust kielâ lii kuávlulii ucceeblohokielâ sajattuvâst já sämikuávlu ulguubeln enâmânvärrejeijeekielâ sajattuvâst. Sämikielâst ij lah škoovlâst toos kullee algâaalmug kielâ sajattâh, páhudij Seurujärvi-Kari. Algâaalmug kielâlâš vuoigâdvuođáid kulá mieddei vuoigâdvuotâ jieijâs kielâ iäláskitmân, revitalisaation.

Luuvâ Irja Seurujärvi-Kari oles saavâ täst: Statement by Irja Seurujärvi-Kari on Saami language, Culture and Youth 15.4.2010