| Suomā finnij av˛uuttāsāid pyerediđ sämmilij vuoigādvuođāid |
|
|
|
OA ekonomâlij, sosiaallij já čuovviittâslij vuoigâdvuođâi komitea adelij 28.11. 2014 Suomân av˛uuttâsâid pehtilittiđ ekonomâlijd, sosiaallijd já čuovviittâslijd vuoigâdvuođáid kyeskee almossopâmuš (TSS-sopâmuš) olášuttem.
Komitea pargon lii kocceeđ sopâmuš olášuttem. Suomâ lii adelâm meriäigiraapoort sopâmuš olášutmist ive 2011.
Suomâ lii ratifisistâm sopâmuš ive 1976. TSS-sopâmuš 1 artikkâl täähid almugáid jiešmeridemvuoigâdvuođâ. Sopâmuš artikkâl 15 täähid juáhá˛ân vuoigâdvuođâ uásálistiđ kulttuurelimân, navdâšiđ ton hiäđuin sehe navdâšiđ tieđâlij, kirjálij teikâ taaiđâlij pyevtittâsâidis jiegâlij já aamnâslij hiäđoid adelum syejeest.
Komitea kieđâvušâi av˛uuttâsâinis sämikulttuur tááláá tile Suomâst TSS-sopâmuš čuovâst já adelij maaŋgâid sämmilijd kyeskee av˛uuttâsâid. Komitea oonij loppâjuurdâpuáttusijnis positiivlⲲân, ete staatârääđi lii tuhhiittâm toimâohjelm sämikielâi iäláskittem várás.
Komitea av˛uuttij Suomâ huáputtiđ ILO 169-sopâmuš ratifisistemproosees. Komitea av˛uuttij Suomâ väldiđ kiävtun hiäivulijd tooimâid, moiguin pyehtih västidiđ šoŋŋâdâhnubástus pyehtim negatiivlijd vaikuttâssáid sämmilij eennâmkuávlun já resurssáid. Komitea mield Suomâ kalga viggâđ sämmilij tiätun vuáđuduvvee munemietâmâšân ovdil ko ovtâskâs finnoduvváid adeluvvoo vuoigâdvuotâ ávhástâllâđ sämikuávlu luánduresurssijguin. Sämmilij vuoigâdvuotâ omâstiđ eennâm já ávhástâllâđ luánduresurssijguin kalga tähiduđ tárbulii lahâaasâtmáin já haldâttuvváin.
Komitea av˛uut Suomâ visásmittiđ sämikielâi iäláskittemohjelm pehtilis olášuttem turviimáin ohjelm olášutmân tuárvi resurssijd sehe lasseetmáin máttáátteijei mere. Komitea meid av˛uut Suomâ visásmittiđ máttááttâs finnimvuođâ sämikieláid sämikuávlust já ton ulguubeln, vâi pyehtih siäiluttiđ, suojâliđ já ovdediđ sämmilij kulttuur.
Komitea av˛uuttâsâid noreh sämitige päikkisijđoid talle ko toi jurgâlusah valmâštuveh. Suomâ čuávuvâš meriäigiraapoort almossopâmuš olášutmist adeluvvoo skammâmáánust 2019. Komitea pivdá Suomâ raportistiđ tast, mooid toimáid tot lii riemmâm tai av˛uuttâsâi olášuttem várás.
|