Kuorbâ tuoddârij já mecij eennâm

Pänituoddâr kuávlu källeevuáđu kulá iänáášSäämi granuliitstielâsân, mii olá Tave-Taažâst Suomâ Säämi pehti Kuáládâhân.Granuliit taha uccááraavvâdlâš já suvrâ šaddoeennâm, mii ij addeelmáhđulâšvuođâid meendu maaŋgâpiälásâš tâi riges šaddodâhân. Meccikuávlu juáhásiänááš taveuási tuodârkuávlun já maadâuási värikuávlun. Meccikuávlu alemustuodâr lii pänituodâr (531 m).

Avveeljuuhâ. Kove: Veikko Vasama

Kuávlu čääsih kolgeh iänááš Aanaarjáávrán, miikulá Paččvei čácádâhân. Avveeljuuhâ uálgisuorgijnis lii meccikuávlu tergâdumosjuuhâ. Jaavrijn merhâšitteemusoh láá Pännijävri, Kaareehjävri já Rávdujävri.Eennâm luptânem lii toohâm ton, et majemuu jieŋâpaje maŋasiih merâpojij meerhahláá tááláá ääigist joba 152 m paajaabeln meerâ. Avveeljuuvâ Ryettikuoškâriddostelligeh láá šoddâm merâpojij ääigi.

Tavekuávlu kuácceevyevdi

Jieŋâpaje maŋasâš ääigi kuácceevuovdij jásuáhivuovdij vijđesvuođah láá čuuvtij molsâšuddâm Pänituoddâr kuávust. Tááláškuávlu lii tiijpâlâš Aanaar Säämi kuorbâ pajoseennâm, mast rantus šaddošlaajahláá čokkânâm stuorrâ juuvâi leevijd. Ohtâ fijnásumosijn juhâpiällái šlaajâinlii kaarleväldisuábbi, mon Linné äiginis nomâttij Ruotâ kunâgâs Kaarle XIIkunnen. Juhâpiälláin kuáhtáá meiddei piäivááčalme, puurrâmrääsi, kuorgâheertâ,riddoruostâ já sämiskaje. Tuoddârijd mučásmiteh káránâsmyerji, tuolbâtooŋâs jákuorgâtooŋâs.

Pecivyevdih láá Pänituoddâr meccikuávlusttáváliih. Meccipuáluh láá tussim meccikove eromâšávt 1700-lovvoost, monpuátusin suullân 250-ihásiih täsiaahasiih vyevdih láá táváliih. Avveeljuuvâmáddáábeln lebbân äpijegij kuávlu, mii lii hormišis jegij já kuolbânij mosaiik.Poccuid äpijeegih láá merhâšittees kesikuáttumenâmeh, mut vandârdeijei kuávlulii kesiääigi vaigâd jotteeđ.

Vuovdij já tuoddârij loddevalje

Pänituoddâr meccikuávlu elleevalje oovdâsttiijpâlâš boreaalâlâš kuácceevyevdi šlajâstuv. Loddevalje lii tavveen jotteiuápis. Kuosâvuovdijn puáhtá kuáhtáđ kuácceelode, muorâkuáráttuv já säpligoppuu.Jottee piäiváliih skipáreh láá riävská, sämicissááš já kuávská. Piehânjsodâstâllâm puáhtá čuávvuđ tuoddârijn, já meiddei kuáskimist lii meeccistpessimsaje. Jeegijn já tuoddârijn láá jienniis puškolodeh já piiččuseh.

Riävská. Kove: Markus Varesvuo