Sämikuávlu lihâdem já lihâdem hárjuttem -selvâttempargo almostittum
Sämmilâšnuorah pyehtih oovdân, ete tábáhtusâi ohtâvuođâst tuáivuh ornimnáál sämikulttuurân lohtâseijee lihâdem ärbivuovijd. Sämikuávlu lihâdemtábáhtus kolgâččii toollâđ eellimvuáimálâžžân oovtâst sierâ tuáimeiguin. Ovdedemnáál äššin sahhiittâllum nuorah pajedii oovdân peessâm jieijâs eenikielân stivrejum liihâdmân. Meid naavcâi lasettem juávkkuliihâdmân já puohâi movtijdittem fáárun aneh tergâdin.
Selvâttem mield ohtân máhđulâšvuottân tuárjud já ovdediđ sämmilii lihâdem eellimvuáimálâšvuođâ lii ton oinum lasettem. Oinum já tubdâm lasettičij ovdâmerkkân tobdos sämmilâšvalastâllei oovdân pyehtim oovtâstpargoost lihâdem, kulttuur já taiđuu tuáimeiguin. Sämmilâšvalastâlleeh puávtáččii uásálistiđ sierâ tábáhtussáid já projektijd, kuás párnáid já nuoráid pyehtih lihâdem syergi ovdâkuuvijd, moid identifisistuđ.
Sämmilii lihâdemkulttuur ovdedem máhđulâšvuottân aneh luándulii räjioovtâstpargo sehe vijđes viärmáduvâid já noonâ máátu. Sämikuávlu párnááh já nuorah oceh äigiájánâsmáhđulâšvuođâid jieijâs kieldâst, aldakieldâin já Taažâ beln. Sämmilâšnuorah tuáivuh täsiárvusii já muuneeld estee lihâdempalvâlusâi falâlduv jieijâs ahasáid.
Nuorah tuáivuh meid, ete ovdâmerkkân sämmilâškulttuurân lohtâseijee lihâdemhaamij piergâseh liččii luoihâttemnáál kiävtu várás já ovdâmerkkân kieldâi paijeentoollâm lihâdempiergâspaaŋkijd nuorah iävtuttii lasettiđ sämmilii liihâdmân lohtâseijee piergâsijd, tego suopânjijd tâi kuálástuspiergâsijd.
Kieldâi uálgisiijdâi äigiájánâsmáhđulâšvuođâid kalga turviđ
Sämikuávlu kieldâi puotâ teháliih vuolgâsajeh lijjii kuhes kooskah, ässei juáhásem kieldâkuávdáid já sijdáid sehe tot, ete lihâdempalvâlusâi falâldâh vuáđuduvá lihâdemlaahân. Prinsiiplávt puoh kieldâin láá šiev oovtâstpargoviärmáduvah kuálmád sektor tuáimeiguin lihâdemtooimâ orniimân já oovdedmân. Tääl puoh máhđulâšvuođâid iä kuittâg ane ävkkin nuuvt ennuv ko ličij máhđulâš, mii spejâlist eidusii lihâdemtooimâ mere lasseen meid lihâdemsoojij kiävtun já háárjutmân jieijâs eenikielân. Táárbuh láá selvâttempargo uáinust eromâšávt uálgisiijdâi äigiájánâsmáhđulâšvuođâi turviimist.
Šiev lihâdem hárjuttemmáhđulâšvuođâid maaŋgâin sämikuávlu kieldâin fäälih aktiivliih astoäigituáimeeh. Jieš kieldah fallii mulsâšuddee mere lihâdem hárjuttemmáhđulâšvuođâid eromâšávt kieldâkuávdáá já uálgisiijdâi kooskâ. Astoääigi lihâdem hárjuttem jieijâs eenikielân ij vuod puoh kieldâin lamaš tähidum kieldâtääsist. Te lihâdemtoimâ kieldâin lii, mutâ lihâdemtoimâ sämikielân lii uccáá, já tot lii háváduvvee. Ucjuuhâ lii Suomâ sämikuávlust áinoo kieldâ, kote pasta palvâliđ nuorâid nuuvt suomâkielân ko meid sämikielân. Nuorâipargee Ucjuuvâst lii kyevtkielâlâš, mii naanood párnái já nuorâi äigiájánâsâid jieijâs eenikielân.
Sämikuávlu lihâdem já lihâdem hárjuttem -selvâttempargoost kärttejii sämikuávlu kieldâi liihâdmân lohtâseijee resursijd, táárbuid já máhđulâšvuođâid sehe säminuorâi uáinuid lihâdemkulttuurist já lihâdem máhđulâšvuođâin. Selvâttempargo puátusijd puáhtá ain anneeđ ävkkin ovdâmerkkân sämikuávlu lihâdem oovdedmân täsiárvusávt oovtâstpargoost sierâ tuáimeiguin. Lapin Liikunta ry olášuttij selvâttem Máttááttâs- já kulttuurministeriö tooimânaddelmin. Sämitige nuorâirääđi tuáimá oovtâstpargokyeimin selvâttempargoost.
Sämikuávlu lihâdem já lihâdem hárjuttem -selvâttempargo almostittemtilálâšvuotâ lâi Anarist kulttuurkuávdáš Sajosist 30.9.2020. Tilálâšvuođâst lijjii sahâvuáruh Máttááttâs- já kulttuurministeriöst, Lapin Liikuntast, Sämitiggeest já Lihâdem já aalmugtiervâsvuođâ ovdedemsiäđus LIKESist sehe páihálijn valastâllâmseervijn já ornijduvâin.
Uáppáásm Sämikuávlu lihâdem já lihâdem hárjuttem -selvâttempaargon täst
Lasetiäđuh:
Sämitigge
nuorâičällee Elli-Marja Hetta
puh. 050 382 5179
elli-marja.hetta(at)samediggi.fi
Lapin Liikunta ry
serviovdedeijee Suvi Karusaari
puh. 040 847 1321
suvi.karusaari(at)lapinliikunta.fi
Uáppáásm meid
Nuorâirääđi almostit nettiteestâid sämikielân
“Lii-uv seksuaallâšvuotâ uápis? Maid tun tiäđáh seksitaavdâin? Keččâl tuu tiäđuid uáivádittein!”
Säminuorâi kuullâmtilálâšvuotâ
Tiervâ säminuorâ - muštâl mijjân, maid tun tuáivuh luánduriggodâhvuáváámist! Meccihaldâttâs ohtsâšpargoost Sämitige nuorâiraađijn puávdee puoh Suomâ säminuorâid 23.2. káidusohtâvuođáin uárnejum kuullâmtilálâšvuotân. Luuvâ lase:
Dihtosis-toimâ vijđán vyeliškovláid
Sämitige nuorâirääđi já Nuorâi Akatemia Dihtosis-haahâ lii juáhám sämmilâštiäđu já faallâm toimâlijd pargopáájáid paješkovláid sehe nube tääsi oppâlájádâssáid jo kyehti ive. Tääl haahâ vijđán meid vyeliškovláid!
Nuorâirääđi almostit torvolii tile ravvuid
Sämitige nuorâirääđi almostit jyehi Suomâst sarnum sämikielân já suomâkielân torvolii tile ravvuid. Ravvuuh láá eereeb iärrás škoovlâi, seervij, pargosoojij já tábáhtusâi kevttimnáál já toiguin ovdedeh täsiárvusii tooimâ. Nuorâirääđi ana, ete puohháid torvolii já suotâs tile ovdedem lii tehálâš meid sämisiärváduv siste.
Dihtosis-haahâ ocá pargopájástivrejeijeid škovlâkolliistâlmáid
Nuorâi Akatemia já Sämitige nuorâirääđi Dihtosis-haavâst fäälih sämmilâšfáádá miäldásijd škovlâkolliistâlmijd vyeli- já paješkovláid sehe nube tääsi oppâlájádâssáid. Mij uuccâp paijeel 18-ihásijd movtigis säminuorâid pirrâ Suomâ škovlâkyessin pargopáájáid, maid olášuteh kiđđâluuhâmpaje 2021.
Škovlâkolliistâlmijd puáhtá tääl tiiláđ luuhâmihán 2020–2021
Sämitige nuorâirääđi já Nuorâi Akatemia ohtsâšhaahâ Dihtosis lii škovlim ohtsis čiččâm škovlâkyessid, kiäid puáhtá tiiláđ škovláid muštâliđ ääšimiäldásii tiäđu sämmilâšvuođâst. Kolliistâlmijd puáhtá tiiláđ 20.10.2020-31.05.2021 koskâsii ááigán.
Nuorâirääđi uárnee kuullâm sämmilâšnuoráid tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissaarij valjiimijn
Sämitige nuorâirääđi uárnee kuullâm sämmilâšnuoráid tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissaarij valjiimijn tu 12.11.2020 tme 18.00-20.30.
Nuorâirääđi viestâdem škovlim já čuákkim
Nuorâirääđi jesânáid uárnejui some-vaiguttem já viestâdem škovlimpeivi 19.9.2020 Ruávinjaargâst.
Dihtosis-haahâ ocá škovlâkuosijd škovlâkolliistâlmáid
Sämitige nuorâirääđi já Nuorten Akatemia Dihtosis-haavâst fäälih kovláid škovlâkolliistâlmijd, main lii sämmilâš teema. Tääl mij uuccâp movtijgis paijeel 18-ihásijd säminuorâid pirrâ Suomâ škovlâkyessin kolliistâlmáid, moh olášuttojeh luuhâmive 2020-2021 ääigi.
Máttááttâs- já kulttuurministeriöst ruttâdem Dihtosis-haavâ
Sämitige Nuorâirääđi já Nuorâi Akatemia Dihtosis-haavâ toimâ vijđeduvvoo meid vyeliškovláid.
Sämitigge nomâttâm neelji “Sámásteaddji – Säämsteei – Sámásteijee”
Sämitigge haalijd pajediđ sämikielâid uáinusân já lii nomâttâm neelji sämikielâlii kielâuápisteijee: Sámásteaddji – Säämsteei – Sámásteijee.