Kuávžur.


Kuávžur (Salmo trutta) lii luosâlágán kyelišlaajâ.
Siskáldâslisto
    • 1 Stuárudâh já häämi.
    • 2 Lavdâm			  .
    • 3 Eellimkiärdu	  .
    • 4 Ekologâlâš häämih .
    • 5 Käldeeh			  .
    
Stuárudâh já häämi.
Kuávžur sulâstit ennuv luosâ (Salmo salar). Luosâ já Kuávžur iärut tast, ete Kuávžur tiälhuh láá ubâ ertpeeleest já luosâst toh láá tuše erttisárgá paajaabeln. Nubbe táválâš iäru lii tot, ete kuávžur peeccih lii táválávt njuolgâd já luosâst tast lii ceehis. Taah tubdâstemvyevih iä lah vissáseh, mut čuomâsčáittusijn finnee aaibâs vises vástádâs. Kuávžur lii meid ucceeb ko luosâ, táválávt 35 - 70 cm. Kuávžur uážži lii táválávt ooraansruopsâd, mut tot puáhtá leđe ereslágán eellimpiirâs já ravâdâs keežild.
Lavdâm.
Kuávžur luándulâš lavdâmkuávlu lii Tave- já Koskâ-Euroop. Kuávžur lii kuittâg-uv ištâdum maaŋgâ kuávlun, ovdâmerkkân Amerikân, mottoom Aasia enâmijd já Australian sehe Uđđâ Seelandân. Uđđâ soojijn kuávžurist lii puáttám uhke kuávlu páihálijd {šlaajâid}£{noun,case|šlaajáid}, já ton tiet tot lii luokattâllum {čyeti}£{čyeđe} háitulumos vieresšlaajâ juávkun.
Suomâst kuávžurijd kalga ištâdiđ mottoom čácáduvváid, ko čäcivyeimi- já čäciputestemlágádâsah tovâtteh šlaajân hááituid. Kuávžur pivdomitoh láá tárkká {miärášum}${miäruštâllum}: Válduášálâš pivdomitto lii 60 senttimeetterid, mut Laapi kuávlust tot lii táválávt 50 cm. Ive 2019 aalgâst ij lah innig lamaš loválâš pivdeđ kuávžurijd Suomâ merâkuávluin.
Eellimkiärdu.
Kuávžureh šaddeh kiđđuv koođoost táválávt juuhân teikkâ {aajân}£{aijui}. Algaašmudo maŋa tot vuálgá vandârdiđ, teikkâ páácá {juuvân}£{juuhân}. {Muáddi}£{Muádi} vandârdemive maŋa toh {puáttih}${puátih} maasâd siämmáá {juuvân}£{juuhân} lasaniđ. Niŋálâskuávžur puátá suhâjuátkimahan 3-5 ive {saajeest}€{ahasâžžân}. Kuávžur paarân heivejeh puoh kuávžureh, ađai meerâst teikkâ jäävrist puáttám stuorrâ kuávžur sáttá aaibâs pyereest valjiđ {paarân}£{paarrân} juuvâst iällám ucceeb kuávžur.
Eellimpiirâs ravâdâstile já máhđulâšvuođah peessiđ eres čácádâhân vaigutteh toos, ete páácá-uv kuávžur šoddâmjuuhân, vâi vuálgá-uv tot stuárráb sajan eelliđ. Šoddâmjuuhân pááccám kuávžur šadda vánásub raavâd tiet hitásubbooht, ei pilkkua komparatiivin yhteydessä ko vandârdemkuávžureh moh poreh uccâ kuolijd stuorrâ jaavrijn. Tot meid puátá suhâjuátkimahan ucebin ko vandârdemkyeleh.
Ekologâlâš häämih.
Kuávžur lii luokattâllum {vandârdemlattim}{vandârdemlattim} keežild kuulmâ ekologâlâš háámán. Toh láá Merâkuávžur, jävrikuávžur sehe vejehâš.
Käldeeh.
Taat sijđo lii jurgâlum suomâkielâlâš Wikipediast.