Saa´mi parlamenttaarlaž suåvtõõzz saaǥǥjåå´đtemvuõtt se´rddââvv Lää´ddjânnam sää´mtegga njuhččmannust. Saaǥǥjåå´đtempââ´jj älgg parlamenttaarlaž suåvtõõzz takaisåbbrin Ruä´vnjaarǥâst. Såbbra vuässââtt še YK vuõssnaroodtuåimteei James Anaya, kåå´tt kooll suåvtõõzz, sää´m meerlažorganisaatiaid da valdiaid vuõssnaroodpolitiikk beä´lnn. Sää´mtee´ǧǧ saaǥǥjåå´đteei Klemetti Näkkäläjäu´rr maainsti Hettast 11.3. noorõõttâm sää´mtee´ǧǧ såbbra sää´mpolitiikk ääi´jpoddsaž aa´ššin.– Sää´mtee´ǧǧ čiõlggee Anayalle še jiõččmie´rreemvuõiggâdvuõđ teâuddjumuužžâst dommvaldiai beä´lnn, maainsti Näkkäläjäu´rr.

- Saa´mi parlamenttaarlaž suåvtõs lij nâânääm õhttsažtuâjes äimmpolitiikklaž kõõččmõõžžin, maainsti Näkkäläjäu´rr. – Saa´mi äimmpolitiikklaž mõõntõõllâm valmštõõllmõš lij alttuum da parlamenttaarlaž suåvtõõzz halltõs maadârd suåvtõõzz såbbra mõõntõõllmõõžžâst tu´mmjem diõtt. Kööpenhamina beä´lnn såbbrõssum äimmsaaǥǥstõõllmõõžžâst jeät vuõǯǯum põõšši suåppmõõžž kaa´stǩeäppnem peä´lest da ä´šš se´rddââvv puõ´tti äimmsåbbra, kåå´tt såbbrõõžžât rosttovmannust Meksikko beä´lnn. Kööpenhaminast le´jje puk kolmm sää´mtee´ǧǧ ee´ttkâ´sttmen.

Saa´mi vuõiggâdvuõttstattuuzz ooudâsviikkmõš

Tâ´vvjânnamlaž sää´msuåppmõõžž tuåimmepiijjmõ´šše jurddum saaǥǥstõõllmõõžži da tõõi alttumuužž diõtt tu´mmjet puõ´tti sää´mpresideentivui´m da –ministeerivui´m õhttsažsåbbrest vue´ssmannust. Sää´mtee´ǧǧ halltõs lij saaǥǥstõõllâm saaǥǥstõõllâmstattuuzzes pue´reem diõtt mõõnni čõõučest ää´ljee´l. – Halltõs tu´mmji vue´lǧǧed juätkksaaǥǥstõõllmõõžžid bie´ǩǩen valdia ee´ttkâ´sttõõzz da vuäǯǯai ruõbddmääi´naid, kooi mie´ldd suåppmõõžž jeät stannu Lää´ddjânnmest, te´l ko sää´mte´ǧǧ ij tõn priim, maainsti Näkkäläjäu´rr.

- Sää´mtegga staanât ä´šštobddiresuurssid suåppmõõžž tuåimmepiijjâmtuâjast da vuäittmõš särnnad fi´ttjõõzzes da maadârded õhttsaž beä´lestvälddmõõžžid koolm jânnam sää´mtee´ǧǧi kõõskâst, maainsti Näkkäläjäu´rr. - Saa´mi parlamenttaarlaž suåvtõõzz halltõs lij tu´mmjam, što suåppmõõžž juätkksaaǥǥstõõllmõõžžin suåvât õõutsââ´jest.– Leä´p suõppâm še, što pukid koolm sää´mtee´ǧǧid kuõskki aa´ššin saaǥǥstõõlât parlamenttaarlaž suåvtõõzzâst ouddâl tu´mmjemtuâj.

Näkkäläjäu´rr maainsti še meeraikõskksaž tuâjjorganisatia ILO vuõssnaroodsuåppmõõžž staannâm diõtt, što tõt lij veâl valdiasuåvtõõzz ä´ššliistâst. – Ä´šš lij vuõiggâdvuõttminister u´vddum teâđai mie´ldd vä´lddminister Vanhasen vasttõõzzâst. Sää´mtee´ǧǧ halltõs lij õõlǥtam ää´šš jå´ttlab ooudâsviikkmõõžž da saaǥǥstõõllmõõžžid äšša kuulli ministeerivui´m da vä´lddminister kõõskâst, leša ä´šš ij veâl leäkku ouddnam. – Ää´šš ouddnumuš lij aaibâs vä´lddministeerest ǩidd, maainsti Näkkäläjäu´rr.

Õhttsažtuâj puäʒʒ- da biodiversiteettaa´ššin

Näkkäläjäu´rr maainsti, što sää´mte´ǧǧ reäšš ǩeâđđa õhttsažsåbbar saa´mi dommvuu´d paalǥâskåå´dd puäʒʒee´žždivui´m. Ä´ššliistâst lij eärben šuurmõs soovšum puäʒʒlååǥǥai mie´rrumuš.

Näkkäläjäu´rr jåå´đat biodiversiteettsuåppmõõžž artikla 8(j) tuåimmepiijjmõõžž Lää´ddjânnmest valmštõõlli tuâjjä´rttel. Tuâjj lij Näkkäläjääu´r mie´ldd ouddnam puârast. – Ää´šš valmštõõlli tuâjjä´rttel puätt kuvddled veâl jee´rbi sää´mjie´llemvue´ǩǩä´rttli võboršee´ǩǩid da kõ´ dommvuu´dest. Ää´šš valmštõõllmõ´šše liâ vuässõõttâm še jiânnai sää´mtee´ǧǧ ouddoummu.– Sää´mtee´ǧǧi puk lu´vddkåå´dd liâ ouddam jiijjâz vuei´nelmes artikla tuåimmepiijjmõõžžâst. Sää´mte´ǧǧ lij ooccâm teäggtõõzz meeraikõskksaž tuâjjpõõrt riâššâm diõtt artikla 8(j): tuåimmepiijjâm diõtt, leša teäggtõs i´llakku veâl ra´vvjum. maainsti Näkkäläjäu´rr.

Sää´mǩiõli stooidâmprogramm

Näkkäläjääu´r mie´ldd Sää´mte´ǧǧ primmtââšš räädast, što valdiasuåvtõs lij ooumažvuõiggâdvuõttpolitiikklaž čiõlǥtemtuâjast čõnnõõttâm sää´mǩiõli stooidâmprograamm alttumu´šše. – Vuâđđlää´ǩǩvälljkå´dd, ålggaa´ššivälljkå´dd da parlamentt lij ǩiirtam prograamm alttumuužž. Sää´mte´ǧǧ lij tuejjääm prograamm alttumuužžâst alttõõzz da leä´p ǩiirtam ää´šš valmštõõllmõõžž määŋgain beä´lestvä´lddmõõžžin, maainsti Näkkäläjäu´rr. – Mõõnni vuâra leä´p nuäjjõõttâm ää´šš diõtt vuõiggâdvuõttminister beälla, kåå´tt lij ǩee´rjtam ää´ššest mätt’tõsministeria beälla.