Mamografie
Mammografi

Skriv ut
Skriv ut

Sammanfattning

Sammanfattning

Kitsur

A mamografie iz a rentgen-unterzuchung fun di brist mit a spetsieler rentgen-technologie vos git gor protimdike bilder.

Di unterzuchung vert gemacht preventiv, vi a tejl fun a gezunt-unterzuchung bakant mitn nomen "skrining" (iberzip-kontrol), oder ven di froj oder der dokter filn an enderung in di brist.

Men tor nisht durchmachn kejn mamografie-unterzuchung ojb men iz trogendik oder der dokter iz chojshed az s'iz faran a geshvir in brust.

Visa mer

Tsugrejtung

Tsugrejtung

S'iz nisht nejtik kejn spetsiele tsugrejtung.

Fäll ihop

Vi azoj firt men durch di unterzuchung?

Vi azoj firt men durch di unterzuchung?

Zejer oft firt men durch di unterzuchung in der mamografie-optejlung, velche ken zajn an optejlung far zich oder farbundn mit der rentgen-optejlung fun a shpitol. Me firt ojch durch mamografies in spetsiele bristklinikes un in gevise ambulatories.

Tsu ersht darfstu entfern ojf a rej frages fun a kranken-shvester in shajches mit dem, tsi du host shojn gehat problemen in di brist oder tsi du nemst meditsinen vos anthaltn hormonen.

Noch dem darfstu zich ojston dem ejbershten tejl kerper. Di kranken-shvester kukt dir iber di brist un farshrajbt jede bamerkte enderung, tsum bajshpil fargreserte chejn-pintelech, oder simonim fun frierdike operatsies. Azeleche simonim kenen zich bavajzn ojfn rentgen-bild un shverer machn dos interpretirn dos bild.

Beshas der unterzuchung blajbstu shtejn un verst gebetn tsutsulegn ejn brust mit a mol ojf a plate vos hot an azojgerufenem "bilder-ojfnemer". Di brust vert tsugedrikt durch a tsvejter plate, az zi zol blajbn genug flach. Dos helft bakumen a klor bild un me ken zich azoj arum bagejn mit a klenerer moz radiatsies. Du darfst haltn di hant ojfgehojbn un zi onshparn ojfn aparat beshas me nemt arop tsvej tsi draj bilder. Noch dem tustu dos zelbike mit der tsvejter brust.

Bajm tsudrikn di brust ken trefn es zol dir zajn umbakvem oder du zolst filn a kurtsn vajtik.

Vi azoj filt men zich noch dem?

Noch der unterzuchung filt men zich vi geventlech.

Fäll ihop

Farvos darf men di unterzuchung?

Farvos darf men di unterzuchung?

  • S'iz lajchter tsu derfiln grudkelech in tush ven di brust iz ajngezejft. Hejb ojf di hant un tap arum di brust un di pachve mit ojsgeglajchte finger un mit a lejchtn druk.

  • Baveg di finger in klejne krajzn, iber der gantser brust. Hejb on fun nopl un farendik unter der pachve.

Rentgen-bild fun di brist

Bejs a mamografie vern di brist fotografirt mit a spetsieler rentgen-technologie vos git gor protimdike bilder.

Di unterzuchung vert gemacht preventiv, vi a tejl fun a gezunt-unterzuchung bakant mitn nomen "skrining"(iberzip-kontrol). Oder ven du alejn oder der dokter derfilt an enderung in di brist. Jedes jor firt men durch in Shvedn iber 500.000 rentgen-unterzuchungen ojf  brist.

Shite tsu entdekn baj tsajtns a rak in brust

Der natsionaler rot far gezunt un sotsial-farzorgung (Socialstyrelsen) rekomendirt durchtsufirn a mamografie far frojen in elter fun 40 biz 74 jor. Di lokale un regionale ojtoritetn dermeglechn ale frojen in elter fun 50 biz 69 jor durchtsumachn a mamografie. S'rov lokale administratsies tuen es ojch far grupes in elter fun 40 biz 74 jor. S'iz ober faran gevise variatsies in dem, fun velchn elter un biz velchn elter genoj me bashtelt ojf mamografie. Far jingere frojen zenen, in algemejn, di unterzuchungen jede onderthalbn jor. Eltere frojen vern bashtelt, in algemejn, ale tsvej jor.

Durch di dozike unterzuchungen bavajzt men tsu derkenen a rakonvuks in brust noch ejder es bavajzt zich derfun simptomen, oder afile ejder me ken im filn bajm ontapn di brust.

Visenshaftleche forshungen hobn dervizn az di shtarbkejt iber brustrak vert farklenert ojf 40% baj frojen vos nemen ontejl in mamografie-kontrol.

Baj a shpet antdekn rak iz di sakone, er zol zich hobn bavizn ojstsushprejtn, un dos fodert a shverere bahandlung vi baj a fri ojfdekn tumor.

Tap zich arum di brist ojf a regulern ojfn.

Di tekstur fun di brist baj der froj iz nisht kejn ejnhejtleche. Dos nemt zich derfun vos in der brust gefinen zich milchdrizn un fetsgevebn, vos gibn der brust an umregulern bashtand. Arum dem elter fun 50 jor vern di brist vejcher vajl di milchdrizn farshvindn un vern farbitn mit fetsgevebn.

Di brist vern bavirkt fun di hormonale enderungen vos kumen for bemeshech der frojs menstruatsie-tsikl. Deriber kenen zej ojszen in gantsn andersh lojt der tsajt fun der unterzuchung. Ojf tsu morgns nochn letstn tog fun der menstruatsie iz a gintsike tsajt zich alejn untertsuzuchn, vajl demolt zenen bederech-klal di brist vejcher un mimejle lajchter untertsuzuchn.

Es iz gevunsht az jede froj zol zich alejn reguler unterzuchn di brist. Es iz kedaj ojstsuklajbn a bashtimte tog in chojdesh, as zol zajn gringer tsu farglajchn vos me filt jedes mol. A gute gelegenhejt dertsu iz bajm shpritsn zich untern tush, vajl es iz lajchter arumtsutapn di brist ven zej zenen ajngezejft. S'iz gevuntshn zich tsu batapn di brist saj shtejendik un saj ligndik.

Gut-minike grudkelech zenen a gevejntleche dershajnung.

Ojb du gefinst baj zich a grudkele oder a fargedichterung fun der gevebn-tekstur, kerstu zich avade zorgn. Nor di merste faln iz dos an umgeferleche enderung, spetsiel baj junge frojen. Dos ken zajn a tsiste - dos hejst a geshvir ongefilt mit vaser - , oder a nit-geferleche fargedichterung fun di bindgevebn.

Ale enderungen muzn batracht vern durchn dokter.

An enderung in der milchdriz ken zich ojch nemen fun a brustrak. Brustrak iz der farshprejtster sort rak tsvishn frojen. In Shveden vern jedes jor 7000 frojen un 40 mener krank ojf a brustrak. Vos elter der mentsh, alts greser iz di sakone krank tsu vern ojf brustrak.

Der gevejntlecher simptom fun a brustrak iz a grudke in brust oder unter der pachve. A tsvejter simptom iz an arajngetsojgener brustnopl oder ajngetsojgene hojt fun der brust.

Vejniker farshprejte simptomen zenen: a nit-derklerte rojtikejt oder geshvolnkejt fun der brust, a vund vos farhejlt zich nisht, oder a blut-gemishte trifung fun brustnopl.

Me darf zich batsien mit grojs ernstkejt tsu jeder enderung in di brist un der dokter muz zi batrachtn. Du kenst zich vendn tsu dajn klinik, tsum gezunt-tsenter far frojen, oder tsu a spetsieler klinik far brist, vos gefint zich in a tsol grojse shpiteler. Der dokter vet forzichtik batrachtn dajne brist un bashtimen tsi es iz nejtik durchtsufirn a mamografie.

Fäll ihop

Ot vo dos gejt tsu

Ot vo dos gejt tsu

  • Me lejgt tsu ejn brust mit a mol ojf a plate, vos hot in zich a rentgen-ojfnemer. Di brust vert tsugedrikt un me nemt arop tsvej tsi draj bilder.

S'iz nejtik a spetsieler rentgen-aparat.

Di unterzuchung vert merstens durchgefirt in a mamografie-optejlung, vos ken zajn an optejlung far zich oder farbundn mit der rentgen-optejlung fun a shpitol. S'vern ojch durchgefirt mamografies in spetsiele bristklinikes un in gevise ambulatories.

Me banitst a rentgen-aparat vos iz spetsiel fartracht ojf tsu produtsirn, durch shvache rentgen-shtraln, hojch-kvalitative bilder fun der gevebn-tekstur fun di brist. In gevise faln antdekt men raktumorn fun kojm etleche milimeter.

Ot vi dos gejt tsu

Es zenen nisht nejtik kejn spetsiele tsugrejtungen. Tsu ersht darfstu entfern ojf a rej frages fun a kranken-shvester in shajches mit dem, tsi du host shojn gehat problemen in di brist oder tsi du nemst meditsinen vos anthaltn hormonen. Noch dem darfstu zich ojston dem ejbershtn tejl kerper. Di krankn-shvester kukt dir iber di brist un farshrajbt jede bamerkte enderung, tsum bajshpil fargreserte chejn-pintelech, oder simonim fun frierdike operatsies. Azeleche simonim kenen zich bavajzn ojfn rentgen-bild un al-pi toes interpretirt vern vi a bajz-miniker tumor.

Vajter vestu tsugejn tsum rentgen-aparat un blajbn shtejn far im. Du vest tsulejgn ejn brust mit a mol ojf a plate mit a "bilder-ojfnemer". Di brust vert dan tsugedrikt durch a tsvejter durchzichtiker plate, az zi zol blajbn genug flach. Du darfst haltn di hant ojfgehojbn un zi onshparn ojfn aparat beshas me nemt arop tsvej tsi draj bilder. Noch dem tustu dos zelbike mit der tsvejter brust. Di gantse unterzuchung dojert 15-30 minut. Dos bild alejn nemt fun finf biz tsen minut.

Vos filt men bejs a mamografie?

Bajm tsudrikn di brust ken trefn es zol dir zajn umbakvem oder du zolst filn a kurtsn vejtik. Dos iz ober nejtik, az dos bild zol arojskumen klorer un di unterzuchung zol zajn a besere. Azoj arum ken men zich ojch bagejn mit a klenerer mos radiatsies vi baj a nisht-tsugedrikter brust.

Es ken trefn du zolst muzn tsurikkumen.

Merstens vern di mamografie-bilder durchgekukt un opgeshatst durch tsvej umophengike radiologn. Dos fargresert di farlozlechkejt fun der interpretatsie. Ojb zej gefinen epes vos iz nisht in ordenung, veln zej dich bashteln ojf a tsvejter unterzuchung, baj velcher me vet aropnemen vajterdike mamografie-bilder un du vest gevejntlech ojch durchmachn a brust-ekografie.

Der dokter ken ojch aropnemen a probke fun der enderung. Ojb es handelt zich in a klejner enderung vos iz shver tsu filn, ken men nemen di probke beshas der tsvejter mamografie oder ekografie. Me shtecht arajn a dine nodl dortn vu es iz di enderung un me tsit arojs a tseln-probke, vos vert aribergeshikt in a laboratorie ojf a mikroskop-analiz. Dos alts vert geton kedej tsu zajn zicher tsi me hot tsu ton mit a rak, tsi nisht.

Ojb du bist bashtelt gevorn ojf a kontrol-mamografie, shikt men dir di rezultatn fun der mamografie-unterzuchung glajch ahejm in farlojf fun tsvej vochn. Ojb dos hot dan dokter farshribn di mamografie, vestu bakumen di rezultatn durch im.

A bahandlung mit hormonen ken machn shverer di informatsie.

Tejl frojen bakumen hormonen-bahandlungen beshas oder noch dem ibergang-elter, oder nemen ajn trog-farhitndike piln. Azeleche bahandlungen virkn ojf di brustgevebn un machn zej gedichter. Dos macht shverer di interpretatsie funem mamografie-bild. Derfar iz vichtik ontsuzogn az du nemst meditsinen vos anthaltn hormonen.

Di unterzuchung iz nisht a geferleche.

Bejs der mamografie-unterzuchung verstu ojsgeshtelt ojf rentgen-ojsshtralungen, nor in aza klejner mos az dos brengt nisht mit zich kejn shum sakone. Es gejt ojch a shtendike technishe antviklung, vos der tsil iz tsu farklenern noch mer di tsol radiatsies. Deriber darfstu nisht oplejgn dos gejn ojf a mamografie-unterzuchung ven du bakumst a bashtelung oder in fal ven du gefinst an enderung baj zich in brust.

Fäll ihop

Ver darf beser nisht durchmachn kejn mamografie?

Ver darf beser nisht durchmachn kejn mamografie?

Ver es iz zeyer jung darf untergezucht vern mit an ekografie anshtot a mamografie. Di sibe derfun iz vos di gevebn zenen azoj gedicht az es iz shver tsu interpretirn di bilder fun der mamografie. An ekografie git besere rezultatn.

In fal ven der dokter hot a chshad az s'iz faran an onvuks in der brust, majdt er ojs di mamografie, vajl dos tsudrikn di brust ken arojsrufn vejtikn. S'iz beser durchtsufirn an unterzuchung durch ekografie, festtsushteln tsi s'iz do an infektsie vos darf vern ojsgerejnikt. Nochn ojsrejnikn ken men durchfirn di mamografie. Dos iz spetsiel vichtik far eltere frojen.

Ojb du bist trogedik darfstu nisht durchmachn di gevejntleche gezunt-unterzuchung, oder "skrining" (iberzip-kontrol), vos nemt arajn a mamografie. Nor ojb du bamerkst an enderung in di brist, darfstu zich glajch farbindn mit a gezunt-tsenter, me zol dich vos gicher unterzuchn, afile trogedikerhejt. In dem fal hejbt men on mit an ekografie un men dergantst, ojb nejtik, mit a mamografie.

Fäll ihop
Skriv ut
Publicerad:
2013-12-27
Skribent:

Ongeshribn: Heitti Teder, chirurg, Centralsjukhuset, Karlstad

Redaktör:

Redaktorshe: 

Katti Björklund, 1177 Vårdguiden

Granskare:

Faktn-durchkuk: Laszlo Tabar, dokter, profesor, spetsialist in radiologie in shpitol Falu lasarett

Illustratör:

Ilustratsies: Lotta Persson, ilustratorshe, Göteborg