Saamelaisten rajayhteistyöseminaari Inarissa 25.2. Sámiid rádjeoktasašbargoseminára anáris 25.2.2015
Pohjois-Suomen Kaste-ohjelma, Saamelaiskäräjät sekä Sosiaali- ja terveysministeriö järjestävät saamelaisten rajayhteistyöseminaariin 25.2. 2015 Inarissa, Sajoksessa. Davvi-Suoma Kaste-prográmma, Suoma Sámediggi ja Sosiála- ja dearvvasvuođaministeriija ordnejit sámiid rádjeoktasašbargoseminára Sajosis 25.2.2015. Beaivvi temán leat sámegielat sosiála- ja dearvvasvuođabálvalusat.
Tavoitteena on Ulbmilin lea
 Kirkastaa reunaehtoja saamelaisten rajayhteistyölle  Čielggasmahttit uhcimusgáibádusaid sámeguovllu rádjeoktasašbargui
 Nostaa keskiöön palvelut, missä kielen ja kulttuurin merkitys on suuri  Loktet guovddážii bálvalusaid, mas giela ja kultuvrra mearkkašupmi lea stuoris
 Nostaa esiin, mitä palveluja on jo olemassa ja mitä mahdolliset palvelutarpeet ovat  Buktit ovdan, makkár bálvalusat gávdnojit juo ja makkár vejolaš bálvalusdárbbut vel leat
 Jakaa tietoa toimivista hyvistä käytännöistä  Juohkit dieđu doaibmi buriin meannudanvugiin
 Selkeyttää toimintaohjeita, miten tiedonkulku palveluista asiakkaille ja ammattihenkilöstölle  Čielggasmahttit doaibmarávvagiid, mo dieđujohtin bálvalusain áššehasaide ja ámmátbargiide
varmistetaan sihkkarasto
 Sopia jatkotyöskentelystä  Soahpat joatkkadoaimmain
Aamupäivän aikana kuulemme näkökulmia Suomen saamelaisten rajayhteistyötä koskevan lainsäädännön nykytilasta sekä sosiaali- ja terveystoimen tulevaisuuden muutoksista. Iđitbeaivve gullat sámiid rádjeoktasašbarggu guoski láhkaásaheami dáládiliin ja sosiála- ja dearvvašvuohtafuolahusođastusas.
Esillä on saamenkielisten sosiaali- ja terveystoimen palveluiden nykytila ja hyvät käytännöt sekä Suomessa että Norjassa. Ovdan leat maid sámegielat sode-bálvalusaid dáládilli ja buorit geavadat sije Suomas ja Norggas.
Lisäksi kuulemme puheenvuoron kelakorvauksista sekä voimassa olevan erikoissairaanhoidon sopimuksen sisällöstä. Dasa lassin gullat sáhlavuoru ÁEL-buhtadusain ja dálá spesiálabuohccedikšuma soahpamuša sisdoalus.
Iltapäivällä pohditaan työryhmissä muun muassa sitä, miten selkiytetään rajayhteistyötä ja rakenteita saamenkielisissä palveluissa Suomen ja Norjan välillä ja miten varmistetaan tiedonkulku palveluissa asiakkaille, potilaille sekä terveydenhuollon henkilöstölle. Eahketbeaivve suokkardallat bargojoavkkuin mot čielggasmahttit rádjeoktasašbarggu ja meannudanvugiid sámegielat bálvalusaid fállamis Suoma ja Norgga gaskkas ja mor sihkkarastit dieđujohtima áššehasaide ja ámmátbargiide.
Lisäksi pohdinnassa on jatkohoidon varmistaminen maan toisessa sairaanhoitopiirissä (nykyinen sopimus on kahden sairaanhoitopiirin välinen). Dasa lassin guorahallat mot sihkkarastit joatkkadivššu riikka nuppi buohccedikšunbiires (dálá soahpamuš lea guovtti buohccedikšunbiire gaskasaš).
Tavoitteena on myös työryhmissä tehdä ehdotukset jatkotyöskentelylle. Ulbmilin lea bargojoavkkuin dahkat evttohusaid joatkkadoaimmaid birra.
Päivän päätteeksi puretaan työpajatyöskentelyn anti ja sovitaan jatkotyöskentelystä. Seminára loahpas burgit bargojoavkkuid evttohusaid ja soahpat joatkkadoaimmain.
Tilaisuuden kielet ovat norja, pohjoissaame ja suomi. Dilálašvuođa gielat leat dárogiella, davvisámegiella ja suomagiella.
Tilaisuudessa on tulkkaus. Dilálašvuođas lea tulkon.
Tilaisuus streamataa n www.sogku.fi/live Striimema čujuhus www.sogku.fi/live Lassidieđut:
pia.ruotsala@samediggi.fi tel. 010 839 3106 pia.ruotsala@samediggi.fi tel. 010 839 3106
leena.merilainen@ouka.fi anne-maria.simojoki@ouka.fo
OHJELMA SEMINÁRA PROGRÁMMA
Puheenjohtajat: aamupäivä Sinikka Salo Pohjois-Suomen Kaste aluejohtoryhmän puheenjohtaja, iltapäivä Heidi Eriksen, Utsjoen kunta Ságajođiheaddjit: iđitbeaivve Sinikka Salo Davvi-Suoma Kaste guovlostivrenjoavkku ságajođiheaddji, eahketbeaivi Heidi Eriksen, Ohcejoga gielda
50 Aamukahvi Sajoksen aulassa  Musiikkiesitys o 8. 8.30–8.50 Iđitkáffe Sajosa feaskkir  8.45-8.50 Musihkka
50–9. 00 PÄIVÄN AVAUS, Sinikka Salo, Kaste aluejohtoryhmän puheenjohtaja 8.50–9.00 BEAIVVI RAHPAN, Sinikka Salo, Davvi-Suoma Kaste guovlostivrenjoavkku ságajođiheaddji
o 9.00 - 9.50 MUUTOKSET SUOMEN SOSIAALI- JA TERVEYSTOIMEN KÄYTÄNNÖISSÄ Viveca Arrhenius, Sosiaali- ja terveysministeriö 9.00- 9.50 NUPPÁSTUSAT RIIKKA SOSIÁLA- JA DEARVVASVUOĐADOAIMMA GEAVADIIN Viveca Arrhenius, Suoma sosiála- ja dearvvasvuođaministeriija
 Soteuudistus,  Sode-ođastus,
 Saamelaisten rajayhteistyötä koskevan lainsäädännön nykytila  Sámiid rádjeoktasašbarggu guoski láhkaásaheami dáládilli
o 9.50 - 10.30 SAAMENKIELISTEN PALVELUT SUOMESSA 9.50- 10.30 SÁMEGIELAT BÁLVALUSAT SUOMAS
 Saamenkielisten palveluiden nykytila / hyvät käytännöt ja tarve Suomessa, Heidi Eriksen, Utsjoen kunta  Sámegielat bálvalusaid dáládilli / buorit geavadat ja dárbu Suomas, Heidi Eriksen, Ohcejoga gielda
 Päivystyspalvelut  Gohcinbálvalusat
 Erikoislääkäripalvelut,  Spesiáladoavtterbálvalusat
 Ikääntyvien palvelut,  Ahkeolbmuid bálvalusat
 Mielenterveyspalvelut,  Mielladearvvasvuohtabálvalusat
 Perhepalvelut  Bearašbálvalusat
o 10.30-11.00 Erikoissairaanhoidon sopimuksen sisältö, Tapio Kekki, perusterveydenhuollon yksikkö, Lapin sairaanhoitopiiri 10.40-11.00 SPESIÁLABUOHCCEDIKŠUMA SOAHPAMUŠA SISDOALLU Tapio Kekki, Lappi buohccedikšunbiire, vuođđodearvvasvuođafuolahusa ovttadat, Suopma
00–11. 45 Lounas 11.00–11.45 Beaivemális
o 11.45 - 13.30 SAAMENKIELISET PALVELUT NORJASSA 11.45 - 13.30 SÁMEGIELAT BÁLVALUSAT NORGGAS
 Saamenkielisten palveluiden nykytila / hyvät käytännöt ja tarve Norjassa  Sámegielat bálvalusaid dáládilli / buorit geavadat ja dárbu Norggas
 Erikoislääkäripalvelut, Knut Johnsen, Spesialistlegesenteret, Karasjok,  Spesiáladoavtterbálvalusat, Knut Johnsen, Spesiáladoavtterguovddáš,
o Nykytila ja tarve Norjassa; Kárášjohka o Dáládilli ja dárbu Norggas;
o Saamelaisten Terveyssiida hankkeen somaattisen puolen esittely o Sámiid Dearvvasvuohta-siida fidnu somáhtalaš beali ovdanbuktin
o Mielenterveyspalvelut, Frøydis Nystad Nilsen, SANKS avdeling for barn  Mielladearvvasvuohtabálvalusat, Frøydis Nystad Nilsen, SÁNAG, Sámi
o Nykytila ja tarve Norjassa o Saamelaisten terveyssiida hankkeen psyykkisen puolen esittely našuvnnalaš gealboguovddáš Mánáid- ja nuoraidossodat, Kárášjohka o Dáládilli ja dárbu Norggas; o Sámiid Dearvvasvuohta-siida fidnu psyhkalaš beali ovdanbuktin
 Ikääntyvien palveluiden nykytila / hyvät käytännöt, Kristine Gaup-Grønmo,  Ahkeolbmuid bálvalusaid dáládilli /buorit geavadat, Kristine Gaup
Nasjonalt utviklingssenter for sykehjemstjenester til den samiske befolkningen Grønmo, Sápmelaččaid vuoras olbmuid bálvalusaid ovddidanguovddáš;
 Perhepalvelut, Eilif T. Norvang, Barne-, ungdoms- og Familieetaten, Indre Kárášjohka  Bearašbálvalusat, Eilif T. Norvang, Sis-Finnmárkku bearašrávvehat
13.30-13.50 KELA KORVAUKSET, Noora Heinonen, päällikkö, Rajat ylittävän terveydenhuollon yhteyspiste, Kela o 13. 13.30.13.50 ÁEL-BUHTADUSAT, Noora Heinonen, ÁEL Suopma
00 Työpajaohjeistus, Heidi Eriksen 13.50–14.00 BARGOBÁDJERÁVVEN, Heidi Eriksen
Iltapäiväkahvittelua työpajan lomassa Eahketbeaivekáfestallan bargobáji oktavuođas
o 14.00- 15.00 TYÖPAJATYÖSKENTELYÄ, Kaksi työryhmää pohtii alla olevia neljää teemaa, miten päästään eteenpäin. 14.00- 15.00 BARGOBÁDJEBARGAN, Guokte bargojoavkku guorahallet vuolde namuhuvvon njeallje temá, mo beassat ovddosguvlui
Työryhmien vetäjät (kielet: Saame, Norja, Suomi): Sari Guttorm, Saamelaiskäräjät, Heidi Eriksen, Utsjoen kunta, Pia Ruotsala, Saamelaiskäräjät Työryhmä 1 työskentelypaikkana Solju (parlamenttisali) Työryhmä 2 työskentelypaikkana Dolla (auditorio) Bargojoavkkuid jođiheaddjit (gielat: davvisámegiella, dárogiella, suomagiella): Sari Guttorm, Heidi Eriksen, Pia Ruotsala Bargojoavku 1 bargolatnja Solju (parlameantasále) Bargojoavku 2 bargolatnja Dolla (auditorio)
TYÖRYHMÄTEHTÄVÄT: 1. Miten selkiytetään rajayhteistyötä ja rakenteita (säännönmukaisuus) saamenkielisissä palveluissa Suomen ja Norjan välillä 2. Miten varmistetaan tiedonkulku palveluista asiakkaille ja potilaille sekä terveydenhuollon henkilöstölle 3. Miten jatkohoito maan toisessa sairaanhoitopiirissä voidaan varmistaa BARGOBIHTÁT: 1. Mo čielggasmahttit rádjeoktasašbarggu ja ráhkadusaid (bissovašvuohta) sámegielat bálvalusain Suoma ja Norgga gaskkas 2. Mo sihkkarastit dieđujohtima bálvalusain áššehasaide ja buohcciide sihke dearvvasvuođafuolahusa bargovehkii 3. Mo joatkkadikšuma riikka nuppi buohccedikšunbiirres sáhttá sihkkarastit
- nykyinen sopimus kahden sairaanhoitopiirin välinen - dálá soahpamuš guovtte buohccedikšunbiirre gaskasaš
4. Ehdotukset jatkotyöskentelylle 4. Evttohusat joatkkabargui
45 TYÖPAJATYÖSKENTELYN PURKU JA JATKOTYÖSKENTELYSTÄ SOPIMINEN, Heidi Eriksen, Utsjoen kunta o 15. 15.00–15.45 BARGOBÁDJEBARGGU BURGIN JA JOATKKABARGGUS SOAHPAN, Heidi Eriksen, Ohcejoga gielda
00 YHTEENVETO JA PÄÄTÖSSANAT Sinikka Salo, Pohjois-Suomen Kaste aluejohtoryhmän puheenjohtaja 15.45–16.00 ČOAHKKÁIGEASSU JA LOAHPAHANSÁNIT, Sinikka Salo, DavviSuoma Kaste guovlostivrenjoavkku ságajođiheaddji