Godkjennelse av Næringsavtalen for duodji 2022 Duoji ealáhusšiehtadusa 2022 dohkkeheapmi
Vedlegg Mildosat
Sametinget underskrev en hovedavtale for duodjinæringen for første gang den 29.3.2005 med Landsorganisasjonen Sámiid duodji og Duojáriid ealáhussearvi. Áššeovddidus Sámediggi vuolláičálii duodjeealáhusa váldošiehtadusa 29.3.2005 Sámiid Duodjiriikaorganisašuvnnain ja Duojáriid ealáhusservviin.
I avtalen går det fram at partene skal føre forhandlinger om en løpende næringsavtale for duodji med tiltak som tar sikte på en utvikling av næringen i samsvar med de politiske mål og retningslinjer for næringen som til enhver tid er vedtatt i Sametinget. Šiehtadusas boahtá ovdan ahte bealit galget dađistaga šiehtadallat duodjeealáhusa váldošiehtadusa birra vai doaibmabijut ovddidit ealáhusa nu ahte vástidit ealáhusa politihkalaš mihtuide ja njuolggadusaide maid Sámediggi mearrida áiggis áigái.
Den første næringsavtalen trådte i kraft 1.1.2006. Vuosttaš ealáhusšiehtadus gustogođii 01.01.2006.
Organisasjonene fremmet sine krav i et felles dokument av 16.08.2021. Organisašuvnnat ovddidedje gáibádusaideaset oktasaš dokumeanttas 16.08.2021 rájes.
Kravet lød på kr 12,7 millioner kroner. Gáibidedje 12,7 miljovnna ruvnno.
Duodjiorganisasjonene la fram kravet på møte med Sametinget 18.08.2021: Avtalen skal gi bedre rammevilkår for enkeltprodusenter lønnsomhet. Duodjeorganisašuvnnat ovddidedje gáibádusa čoahkkimis Sámedikkiin 18.08.21: Šiehtadus galgá buoridit rámmaeavttuid eaŋkilbuvttadeddjiid gánniheapmái.
Den enkelte duodjiutøver skal få tilfredsstillende arbeidssituasjon (HMS) og utviklingsmuligheter. Oktagaslaš duojárat galget oažžut dohkálaš bargodili (DBS) ja vejolašvuođa ovddideapmái.
Det langsiktige målet er å utvikle duodji til en bærekraftig næring med økt lønnsomhet og omsetning av egenproduserte varer. Guhkitáiggemihttu lea dahkat duoji ceavzilis ealáhussan mii gánnáha ja mas iežas ráhkaduvvon gálvvut johtet buorebut.
Næringsavtalen bør være økonomisk forutsigbar. Ealáhusšiehtadus berre ekonomalaččat leahkit vuorddehahtti.
I 2022 skal det satses på duodji som næring, covid-19 tiltak, salg, markedsføring, merkevaresatsing og HMS. Dudojiorganisasjonene viser til at koronasituasjonene h ar gitt store utfordringer for næringen, og mener derfor det er viktig å finne felles strategi for salg og markedsføring. 2022 áŋgiruššamat galget oažžut duodji ealáhussan, covid-19 doaibmabijut, gávpi, márkanfievrrideapmi, mearkagálvvu áŋgiruššan ja DBS. Duodjeorganisašuvnnat čujuhit koronadillái mii lea buktán stuora hástalusaid ealáhussii, ja oaivvildit ahte galggašii oktasaš strategiija gávpái ja márkanfievrrideapmái.
Målet med en felles merkevaresatsing er økt lønnsomhet og styrke duodji som næring. Oktasaš mearkagálvvu áŋgiruššama mihttu lea eanet gánnáhahttivuohta ja duodjeealáhusa nannet.
Dette skal gjøres gjennom å etablere et forvaltningsselskap for merkevaren som skal jobbe med salg og markedsføring. Dát galgá dahkot dainna lágiin ahte á lggahit mearkagálvvu hálddahusfitnodaga man bokte galgá vuovdit ja márkanfievrridit.
Det vises til kravet i sin helhet. Čujuhit ollislaččat gáibádussii.
På siste forhandlingsmøte 28.09.2021 ble den totale avtalerammen satt til kr 7 100 000. Maŋimus šiehtadallančoahkkimis 28.09.2021 bidjui obbalaš šiehtadusrámma 7 100 000 ru. Korona doarjjaortnet nogai.
Begrunnelsen for dette var at samfunnet gjenåpnes og også at myndighetenes koronabevilgninger er opphørt. Vuođustus dasa lea go servvodat rahppo ja eiseválddiid korona juolludeamit maid nohke.
Tilskudd til salgsfremmende tiltak er opphørt, årsaken til dette var at det gjennom flere år ha kun vært en søker til denne ordningen. Doarjagat vuovdima ovddideapmái leat nohkan, sivva dasa lei go máŋggaid jagiid dušše lea leamaš okta ohcci dán ortnegii.
Til driftstilskudd ble det satt av kr 2 500 000. Videre ble det blant annet satt av kr 1 200 0000 til investeringer, utviklingstiltak, konsulentbistand, etablerertilskudd og prosjekter. Doaibmadoarjjan várrejuvvui 2 500 000 ru. 1 200 000 ru várrejuvvui investeremii, ovddidandoaimmaide, konsuleantaveahkkái, álggahandoarjagii ja prošeavttaide.
Det ble satt av kr 200 000 til kompetanseheving og kurs i 2022. 200 000 várrejuvvui gelbbolašvuođaloktemii ja kurssaide 2022:s.
Det ble satt av kr 830 000 til markedstilpasning og merkevarebygging. 830 000 ru várrejuvvui márkanheiveheapmái ja mearkagálvvuhuksemii.
Når det gjelder duodjistipend, ble satt av kr 160 000 til formålet under årets avtale. Duodjestipendii várrejuvvui 160 000 ru maŋemus šiehtadusas.
De enkelte detaljene går fram av næringsavtalen. Dáid dieđuid oaidná bienasta bitnii ealáhusšiehtadusas.
Det vises til avtalen i sin helhet. Čujuhuvvo obbalaččat šiehtadussii.
I 2019 var det satt av 7,2 mill kr til duodji under næringsavtalen, men bare om lag 5,5 mill kr ble brukt. 2019:s lei ealáhusšiehtadusas várrejuvvon 7,2 milj. ru duoddjái, muhto dušše sullii 5,5 milj.ru geavahuvvui.
I 2020 ble det satt av 7,1 mill kr, mens forbruket var på kr 7 177 538. Avtalerammen for 2021 er 7,35 mill kr, hvorav kr 810 000 er koronatiltak. 2020:s várrejuvvui ealáhusšiehtadusas 7,1 milj.ru duodjái, muhto geavahuvvui 7,177 538 ru. Šiehtadusrámma 2021:s lea 7,35 milj.ru, 810 000 ru dás lea koronadoaibmabijuide.
Vurdering Árvvoštallan
I henhold til § 11 i Hovedavtale for duodjinæringen skal en inngått avtale med partene godkjennes av Sametingets plenum. Duodjeealáhusa váldošiehtadusa § 11 mielde galgá beliid gaskka dahkkojuvvon šiehtadus dohkkehuvvot Sámedikki dievasčoahkkimis.
Sametinget er fornøyd med at det ble enighet om en ny avtale for 2022. Sámediggi lea duhtavaš go dahkkojuvvui ođđa 2022 šiehtadus.
Det er fortsatt viktig å prioritere duodji som næring og tiltak innen utvikling og merkevarebygging. Ain lea deaŧalaš vuoruhit duoji ealáhussan ja doaibmabijuid ovddideamis ja mearkagálvohuksemis.
Koronapandemien har i større grad synliggjort virksomhetenes behov for å nå nye markeder, nye distribusjonsløsninger og nye måter å organisere sine virksomhet på. Koronadilli lea eanet aktualiseren doaimmaid dárbbu gávdnat ođđa márkaniid, gávdnat ođđa juohkinčovdosiid ja ođđa vugiid movt organiseret iežaset doaimma.
Sametinget har foreløpig for lite tallmateriale til å kunne si hvilke konsekvenser koronapandemien hadde for omsetningen for duodjiutøverne. Sámedikkis lea dán rádjái menddo unnán dieđut loguid birra ahte sáhttet dadjat mot koronapandemiija lea váikkuhan duojáriid gávpejohtui.
Sametinget vil derfor i første omgang se på om det har vært endringer i omsetning for mottakere av driftstilskudd. Danne áigu Sámediggi vuosttažettiin geahčadit lea go gálvojohtu rievdan doaibmadoarjjaoažžuid gaskkas.
På sikt er det ønskelig å få et større tallmateriale for hele duodjinæringen. Sávvamis oažžut eanet loguid olles duodjeealáhusa birra áiggi mielde.
Sametinget vil sende forslag til tilskuddsregelverket for 2022 til organisasjonene før endelig vedtak. Sámediggi sádde evttohusa 2022 doarjjanjuolggadusaid organisašuvnnaide ovdal loahpalaš mearrádusa.
Sametingsrådets innstilling Sámediggeráđi mearrádusárvalus
Sametinget godkjenner den inngåtte avtalen av 28.09.2021 mellom Sámiid Duodji, Duojáriid Ealáhusservi og Sametinget. Sámediggi dohkkeha 28.09.2021 dahkkojuvvon šiehtadusa Sámiid Duoji, Duojáriid Ealáhussearvvi ja Sámedikki gaskka.
Retningslinjene for tilskuddsordningene innen duodji for 2022 lages av Sametinget i samråd med duodjiorganisasjonene. Duoji doarjjaortnegiid njuolggadusaid 2022 ráhkada Sámediggi ovttasbargguin duodjeorganisašuvnnaiguin.