Reindrift / Næringer / Forsiden - Sametinget
Boatsojæládus / Æládus / Sámedigge - Sametinget
Søk tilskudd
Åtså biednikdårjav
Reindrift
Boatsojæládus
Reindrifta har stor betydning for samisk kultur og samfunnsliv, og har uvurderlig verdi som språk- kultur-, identitets- og næringsaktør i samiske områder.
Ællosujton la stuorra árvvo sáme kultuvrraj ja sebrudakiellemij, ja danna le merustahtek árvvo mij gullu giellaj, kultuvrraj, ja æládussaj sámij guovlojn.
Næringen drives fra Hedmark til Finnmark, på tvers av kommune-, fylkes- og riksgrensene Sverige – Norge.
Ællosujtto gávnnu Hedmarkas Finnmárkkuj, suohkan-, fylkka- ja Vuona ja Svieriga rijkkarája rastá.
Ansvarlig politiker Rådsmedlem
Politihkalasj åvdåsvásstediddje
Aktuelt
Jur dálla
Invitasjon til innspill – sametingsmelding om reindrift
Aktisasjbarggo ja riektátjielgadibme
Sametingsrådet arbeider med en sametingsmelding om reindrift.
Vuona ja Svieriga ælloguohtomkonvensjåvnå barggojuogos buktá bierjjedagá snj...
Les mer
Lågå ienebuv
Framtidig reindrift – Fra et samisk perspektiv
Buorre vædtsak ællosujttuj rájáj rastá
Sametingsrådet inviterer til oppstartskonferanse i forbindelse med sametings...
Sámedikke ållestjåhkanibme galggá giehtadallat oajvvadusájt rievddadimijda V...
Les mer
Lågå ienebuv
Vis alle saker
Vuoseda divna ássjijt
Reindrifta har en sentral plass i den samiske kulturen, som en av få kulturspesifikke samiske næringer.
Ællosujton la guovdásj sadje sámekultuvran, nåv gå akta gallegis æládusájs tjanádum kultuvrraj.
Ivaretakelse av reindriftas rettigheter er selve fundamentet i Sametingets reindriftspolitikk.
Ællosujto rievtesvuodajt oatsodit le iesj vuodo Sámedikke ællosujttopolitihkan.
Vi vektlegger også reindriftas tradisjonelle karakter som en familiebasert næring.
Mij dættodip aj ællosujto árbbedábálasj sierravuodav fámilljaæládussan.
Reindriftas tilknytning til den samiske kulturen er det som gjør næringa unik.
Ællosujto tjadnusa sámekultuvrraj le dat mij dahká æládusáv nåv sierralágátjin.
Et av de viktigste målene for Sametingets reindriftspolitikk er å opprettholde det tette båndet mellom næringsaktiviteten og kulturutøvelsen.
Akta ájnnasamos ulmijs Sámedikke ællosujttopolitihkan la bisodit dajt lahka tjanástagájt æládusá ja kultuvrradåjmaj gaskan.
Den største utfordringen for reindrifta er knapphet på arealer og stadig press fra samfunnet om bruken av reindriftsarealene.
Ællosujto stuorámus hásstalus li gártjes duobddága ja aktelasj nággidibme stuorsebrudagás ællosujttoduobddágij birra.
Reindrifta må ha et arealgrunnlag som sikrer bærekraft og utvikling.
Ællosujtto dárbaj vuododuobddágijt ma sihkarassti guoddelisvuodav ja åvddånahttemav.
Fredede rovvilt forårsaker store årlige tap for reindrifta.
Ráfájdahtedum urudisá dahki jahkásattjat bæjskojt ma stuorra vahágijt dahki.
I noen områder er tapene så store at de truer reindriftas eksistens.
Muhtem bájkijn li vahága nåv stuore vaj ájtti ællosujtov ållåsit.
Det er viktig å ha et balansert bestandsmål for rovvilt i områder med tamrein, og at de reelle tapene reindrifta må kompenseres.
Ájnas la adnet hiebalgis lågov urudisájda ællosujttoguovlojn, ja vahága vierttiji buohttiduvvat.
Sametinget jobber for en bærekraftig samisk reindriftsnæring.
Sámedigge barggá guoddelis sáme ællosujto åvdås.
En bærekraftig næring oppnås ved å:
Guoddelis ællosujtto sjaddá gå:
Styrke reindrifta som næring og øke verdiskapingen i næringen
Ællosujtto nanniduvvá æládussan ja æládusá árvvoboados laseduvvá
Sikre reindriftas rettsgrunnlag
Ællosujto riektávuodo sihkarasteduvvá
Sikre reindrifta gode og forutsigbare rammebetingelser
Ællosujto buorre ja jasskis vuodogájbbádusá sihkarasteduvvi
Sikre reindrifta som språk- og kulturbærer
Ællosujtto giella- ja kultuvrraguodden sihkarasteduvvá
Reinbeiteområdene hvor det drives samisk reindrift omfatter ca 40 % av Norges landareal, og strekker seg fra Finnmark i nord til Engerdal i Hedmark i sør.
Tjielde gånnå sáme ællosujtto dåjmaduvvá loavddá 40% Vuona duobddágijs, ja jåkså Finnmárkos nuorttan gitta Engerdalaj Hedmarkan oarjján.
Det drives også samisk reindrift i Trollheimen basert på et særlig rettslig grunnlag.
Sáme ællosujtto dåjmaduvvá aj Trollheimenin sierra riektámærrádusájn vuodon.
I fjellområdene i Sør-Norge drives reindrift av tamreinlag, basert på leieavtaler.
Oarjjelij Vuona várreduobddágijn dåjmaduvvá ællosujtto boatsojsiebrren, ednamlájggosjiehtadusáj vuodon.
Norge er inndelt i 6 reinbeiteområder:
Vuodna le juogedum 6 ællosujttoguovllon:
Finnmark
Finnmárkko
Troms
Tråmsså
Nordland
Nordlánnda
Nord-Trøndelag
Nuortta-Trøndeláhka
Sør-Trøndelag og Hedmark
Oarjje-Trøndeláhka ja Hedmarkka
Sametinget har ikke det formelle ansvaret for reindriften i Norge.
Sámedikken ij la formálalasj vásstádus ællosujtos Vuonan.
Reindriften forvaltes nasjonalt av Landbruksdirektoratet, som er direkte underlagt Landbruks- og matdepartementet.
Ællosujtto háldaduvvá nasjåvnålattjat Ednambarggodirektoráhtas, mij la njuolgga Ednambarggo- ja biebbmodepartementa vuolen.
Landbruksdirektoratet er sekretariat for reindriftsstyret.
Ednambarggodirektoráhtta le ællosujtto stivra dåjmadahka.
Den regionale forvaltningen av reindriften er underlagt de 5 nordligste fylkesmennene.
Ællosujttoháldadus guovlojn le biejadum vidá nuorttalamos fylkkamánnij vuolláj.
Sametinget oppnevner 3 av 7 medlemmer til reindriftsstyret.
Sámedigge nammat gålmmåsav gietjat sebrulattjajs ællosujttostivrraj.
Sametinget oppnevner to av seks medlemmer til de tre nordligste regionale rovviltnemndene Finnmark/ Troms, Nordland og Trøndelag.
Sámedigge nammat guoktásav gudát sebrulattjajs gålmå nuorttalamos guovllourudisnammadusájda Finnmárkon/Tråmsån, Nordlándan ja Trøndelágan.
Sametinget oppnevner en av fem medlemmer til rovviltnemnda i Hedmark.
Sámedigge nammat avtav vidát sebrulattjajs Hedmarka urudisnammadussaj.
Rettigheter:
Rievtesvuoda:
Reindriftsloven
Ællosujttoláhka
Ansvaret for sikring av arealene påhviler både innehavere av reindriftsretten, øvrige rettighetshavere og myndighetene.
Lága ájggomus la sihkarasstet ællosujttodajvajt sáme ælloguododimguovlojn ájnnasamos luohkkovuodon ællosujttuj.
Den største utfordringen for reindrifta er knapphet på arealer og stadig press fra samfunnet om bruken av reindriftsarealene
Dat stuoremus hásstalus boatsojæládussaj la binná vijddudagájs ja aktelasj dæddo sebrudagá anos boatsojæládusvijddudagájs