baaatsoe.html.xml
Båatsoe / Jielemh / Saemiedigkie - Sametinget | Reindrift / Næringer / Forsiden - Sametinget |
Ohtsh dåarjoem | Søk tilskudd |
Båatsoe lea joekoen vihkeles saemien kultuvren jïh siebriedahkejieleden gaavhtan, jïh joekoen stoerre aarvoem åtna goh gïele- kultuvre-, jïh identiteete- jïh jielemeaktööre saemien dajvine. | Reindrifta har stor betydning for samisk kultur og samfunnsliv, og har uvurderlig verdi som språk- kultur-, identitets- og næringsaktør i samiske områder. |
Båatsoe akte jieleme Hedmarhken luvhtie Finnmaarhken gåajkoe, tjïelte- jïh fylhkeraasti dåaresth jïh raasten dåaresth Sveerje-Nöörje. | Næringen drives fra Hedmark til Finnmark, på tvers av kommune-, fylkes- og riksgrensene Sverige – Norge. |
Politihkere gïen diedte | Ansvarlig politiker |
NSR | Nordre |
Phone: +47 984 87 576 | Tel.: +47 984 87 576 |
Bööredimmie lahtestimmiejgujmie båetedh | Invitasjon til innspill – sametingsmelding om reindrift |
Bïevnesen ulmie lea Saemiedigkien båatsoepolitihkem tjïelkestidh, jïh Saemie... | Sametingsrådet arbeider med en sametingsmelding om reindrift. Målet med meld... |
Lohkh jienebh | Les mer |
Dåarjoe seminaarese Båatsoelaaken jïh almetjereaktan bïjre | Framtidig reindrift – Fra et samisk perspektiv |
Saemiedigkieraerie lea 100 000 kråvnah dåårjeme Gálduse – Aalkoealmetjereakt... | Sametingsrådet inviterer til oppstartskonferanse i forbindelse med sametings... |
Lohkh jienebh | Les mer |
Båatsoe aktem vihkeles sijjiem åtna saemien kultuvresne, goh akte dejstie vaenie kultuvresjïere saemien jieliemijstie. | Reindrifta har en sentral plass i den samiske kulturen, som en av få kulturspesifikke samiske næringer. |
Dïhte jïjtjehke våarome Saemiedigkien båatsoepolitihkesne lea båatsoen reaktah gorredidh. | Ivaretakelse av reindriftas rettigheter er selve fundamentet i Sametingets reindriftspolitikk. |
Mijjieh aaj båatsoen aerpievuekiem tjïertestibie goh akte jieleme mesnie abpe fuelhkie lea meatan. | Vi vektlegger også reindriftas tradisjonelle karakter som en familiebasert næring. |
Båatsoen ektiedimmie saemien kultuvrese lea man åvteste jieleme dan sjïere. | Reindriftas tilknytning til den samiske kulturen er det som gjør næringa unik. |
Akte dejstie vihkielommes ulmijste Saemiedigkien båatsoepolitihkese lea dam lïhke baantem tjåadtjoehtidh jielemen darjomi jïh kultuvren gaskem. | Et av de viktigste målene for Sametingets reindriftspolitikk er å opprettholde det tette båndet mellom næringsaktiviteten og kulturutøvelsen. |
Båatsoen stööremes haesteme lea vaenie dajvh jïh siebriedahke mij ahkedh tjihtede juktie båatsoen dajvide nuhtjedh. | Den største utfordringen for reindrifta er knapphet på arealer og stadig press fra samfunnet om bruken av reindriftsarealene. |
Båatsoe tjuara aktem dajvevåaromem utnedh mij monnehkevoetem jïh evtiedimmiem gorrede. | Reindrifta må ha et arealgrunnlag som sikrer bærekraft og utvikling. |
Vaarjelamme juvrh leah man åvteste båatsoe dan stoerre teehpemh åtna fierhten jaepien. | Fredede rovvilt forårsaker store årlige tap for reindrifta. |
Muvhtine dajvine dellie dan jïjnjem teehpieh guktie dïhte akte aajhtoe sjædta båatsoen jieliemassen vööste. | I noen områder er tapene så store at de truer reindriftas eksistens. |
Vihkeles aktem veele sjïehtedamme juvreveahkam utnedh dejnie dajvine gusnie jïjnjh bovtsh, jïh båatsoe maaksoem åådtje dej rïektes teehpemi åvteste. | Det er viktig å ha et balansert bestandsmål for rovvilt i områder med tamrein, og at de reelle tapene reindrifta må kompenseres. |
Saemiedigkie akten monnehke saemien båatsoen åvteste barka. | Sametinget jobber for en bærekraftig samisk reindriftsnæring. |
Aktem monnehke jielemem åådtje gosse: | En bærekraftig næring oppnås ved å: |
Båatsoem nænnoestahta goh jieleme jïh aarvoesjugniedimmiem jieliemisnie lissehte | Styrke reindrifta som næring og øke verdiskapingen i næringen |
Båatsoen reaktavåaromem gorrede | Sikre reindriftas rettsgrunnlag |
Gorrede båatsoe hijven jïh daajroes mierietsiehkieh åådtje | Sikre reindrifta gode og forutsigbare rammebetingelser |
Båatsoem gorrede goh gïele- jïh kultuvreguedtije | Sikre reindrifta som språk- og kulturbærer |
Doh båatsoedajvh gusnie saemien båatsojne gïehtelieh leah medtie 40 % Nöörjen laantedajveste, jïh leah Finnmaarhken luvhtie noerhtene Engerdaelien gåajkoe Hedmarhkesne åarjene. | Reinbeiteområdene hvor det drives samisk reindrift omfatter ca 40 % av Norges landareal, og strekker seg fra Finnmark i nord til Engerdal i Hedmark i sør. |
Saemien båatsoe aaj Trollheimesne mij aktem sjïere reaktavåaromem åtna. | Det drives også samisk reindrift i Trollheimen basert på et særlig rettslig grunnlag. |
Vaeriedajvine Åarjel-Nöörjesne aaj daemieskrievvietjïerth mah båatsojne gïehtelieh, leejjemelatjkoej mietie. | I fjellområdene i Sør-Norge drives reindrift av tamreinlag, basert på leieavtaler. |
Nöörje lea juakeme 6 båatsoedajvine: | Norge er inndelt i 6 reinbeiteområder: |
Finnmarhke | Finnmark |
Tromse | Troms |
Åarjel-Trööndelage jïh Hedmarhke | Sør-Trøndelag og Hedmark |
Daemieskrievvietjïerth | Tamreinlagene |
Saemiedigkie ij dam byjjes dïedtem utnieh båatsoen åvteste Nöörjesne. | Sametinget har ikke det formelle ansvaret for reindriften i Norge. |
Laanteburriedirektovraate mij lea ryöktesth Laanteburrie- jïh beapmoedepartemeenten nuelesne, båatsoem Nöörjesne reerie. | Reindriften forvaltes nasjonalt av Landbruksdirektoratet, som er direkte underlagt Landbruks- og matdepartementet. |
Laanteburriedirektovraate lea båatsoeståvroen tjaelemesijjie. | Landbruksdirektoratet er sekretariat for reindriftsstyret. |
Båatsoen regijovnaale reereme lea bïejeme dejtie 5 noerhtemes fylhkenålmide. | Den regionale forvaltningen av reindriften er underlagt de 5 nordligste fylkesmennene. |
Båatsoeståvrosne 7 lïhtsegh jïh Saemiedigkie 3 dejstie nammohte. | Sametinget oppnevner 3 av 7 medlemmer til reindriftsstyret. |
Saemiedigkie göökte dejstie govhte lïhtsegijstie nammohte dejtie golme noerhtemes regijovnaale juvremoenehtsidie Finnmarhke / Tromse, Nordlaante jïh Trööndelage. | Sametinget oppnevner to av seks medlemmer til de tre nordligste regionale rovviltnemndene Finnmark / Troms, Nordland og Trøndelag. |
Saemiedigkie aktem dejstie vïjhte lïhtsegijstie nammohte juvremoenehtsasse Hedmarhkesne. | Sametinget oppnevner en av fem medlemmer til rovviltnemnda i Hedmark. |
Laake edtja viehkiehtidh båatsoedajvide saemien båatsoedajvesne gorredidh goh båatsoen vihkielommes vierhtievåarome. | Loven skal bidra til sikring av reindriftsarealene i det samiske reinbeiteområdet som reindriftens viktigste ressursgrunnlag. |
Dovne aajhterh båatsoereakteste, jeatjah reaktaaajhterh jïh åejvieladtjh dïedtem utnieh dajvide gorredidh. | Ansvaret for sikring av arealene påhviler både innehavere av reindriftsretten, øvrige rettighetshavere og myndighetene. |