varjjat-siidam-buakta-goh-noeoerjen-raeriestimmieh-unescon-vearteneaerpielaestose.html.xml

Várjjat Siidam buakta goh Nöörjen raeriestimmieh UNESCOn vearteneaerpielæstose / Tjaalegh / Veeljemeboelhken 2009 - 2013 / Våarhkoe / Saemiedigkie - Sametinget Fremmer Várjjat Siida som Norges forslag til UNESCOs verdensarvliste / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Forsiden - Sametinget Várjjat Siidam buakta goh Nöörjen raeriestimmieh UNESCOn vearteneaerpielæstose Fremmer Várjjat Siida som Norges forslag til UNESCOs verdensarvliste Saemiedigkie raereste vuarjasjidh daejtie sijjide nammoedehtedh goh akte tjåenghkies vearteneaerpiesijjie UNESCOn vearteneaerpielæstose (World Heritage List); Ceavccageađgi / Mortensnes Unjárgan tjïeltesne, vijremesvaalkh gedtie bovtside Noidiidčearru / Kjøpmannskjølesne Båtsfjorden tjïeltesne, Gollevárri Deatnun tjïeltesne, jïh gierkieaalteresijjie Ruovdenjunlovta / Gropbakkengen Unjárgan tjïeltesne. Sametinget foreslår at det fredete Ceavccageađgi / Mortensnes i Nesseby kommune, sammen med fangstanlegg for villrein på Noidiidčearru / Kjøpmannskjølen i Båtsfjord kommune og Gollevárri i Tana kommune, samt steinalderlokaliteten Ruovdenjunlovta / Gropbakkengen i Nesseby kommune, vurderes nominert som et kombinert verdensarvsted på UNESCOs verdensarvliste (World Heritage List). Jaepien 2011 akte barkoedåehkie tseegkesovvi gusnie ovjearohke eksperth lin meatan, Finnmarhken fylhkentjïelte, Unjargan tjïelte jïh Saemiedigkie. I 2011 ble det nedsatt en arbeidsgruppe med deltakelse av uavhengige eksperter, Finnmark fylkeskommune, Nesseby kommune og Sametinget. Rijhkeantikvare lea meatan orreme aktine vïhtesjæjjine. Riksantikvaren har deltatt med en observatør. Barkoedåehkie lea, laavenjostosne Unjárgan tjïeltine, tjåanghkoeh tjïrrehtamme dej sjyöhtehke guejmiejgujmie, jïh almetjetjåanghkoeh tjïeltine åtneme. Arbeidsgruppen har, i samarbeid med Nesseby kommune, gjennomført møter med berørte parter og folkemøter i kommunene. Dovne dah sjyöhtehke tjïelth jïh Finnmarhken fylhkentjïelte leah jeahteme dah tuhtjieh daate prosjekte lea hijven. Både de aktuelle kommunene og Finnmark fylkeskommune har uttalt seg positivt til prosjektet. Åajvoeh universelle aarvoe Fremragende universell verdi Gaajhkh njieljie dajvh leah varangerensaemiej båeries åtnoe- jïh årromedajvi sisnjeli, dan åvteste dïhte nomme Várjjat Siida vearteneaerpiesijjie. De fire områdene ligger alle innenfor varangersamenes gamle bruks- og bosetningsområde, derav navnet Várjjat Siida verdensarvsted. Baaltele lissiehtidh jïh vielie leavloem vedtedh dan årrome- jïh religijovnehistovrijese mij Ceavccageađgi / Mortensnesne gååvnese, dle dah golme jeatjah dajvh jïjtje åajvoeh kultuvrehistovreles kvaliteeth utnieh. Ved siden av å komplettere og gi ytterligere dybde til den bosetnings- og religionshistorien som er nedfelt på Ceavccageađgi / Mortensnes, har de tre andre områdene i seg selv fremragende kulturhistoriske kvaliteter. Tjåanghkan daah njieljie veeljeme sijjieh, jïh dej gaskem Ceavccageađgi / Mortensnes goh åejviesijjie, gaajh åajvoehlaakan vuesiehtieh guktie årroejin, vijrin jïh guktie religijovne lij 12 000 jaepieh. Til sammen er de fire valgte stedene, med Ceavccageađgi / Mortensnes som hovedsted, spektakulære eksempler på bosetning, jakt og religion i Arktis gjennom 12000 år. Dah leah gaajh sjïere dan åvteste kultuvremojhtesh dan sååkehke, jïh vuekien, variasjovnen jïh kronologeles gïengelesvoeten gaavhtan, seamma tïjjen goh hijvenlaakan dajven ållesth åvtehistovrijem jïh saemien histovrijem vuesiehtieh. De er unike i forhold til kulturminnetetthet, tilstand, variasjon og kronologisk dybde, samtidig som de er representative for områdets forhistorie og samiske historie som helhet. Nöörjen raeriestimmielæstoe Norges forslagsliste Voestes sïlle geajnosne lea daejtie dajvide åadtjodh Nöörjen raeriestimmesne vearteneaerpielæstose (tentatijve læstoe). Første steg på veien er å få områdene ført opp på Norges forslag til verdensarvlisten (tentativ liste). Saemiedigkien raeriestimmie, gusnie maadthtjaatsege lea eengelsken gïelesne, lea dan åvteste hammoedamme UNESCO ’ n maallen mietie juktie raeriestimmielæstose båetedh. Sametingets forslag, der originaldokumentet er på engelsk, er derfor utformet etter UNESCOS mal for oppføring på forslagslisten. Daan biejjien Nöörjen govhte sijjieh mah lea tjaalasovveme UNESCOn vearteneaerpielæstosne: Norge har i dag seks steder som er innskrevet på UNESCOs verdensarvliste: Jis vielie bievnesh sïjhth: Senijovreraeriestæjja Audhild Schanche, + 47 481 99 656 For mer informasjon: Seniorrådgiver Audhild Schanche, + 47 481 99 656 Lohkh raeriestimmiem eengelsken jallh nöörjen gïelesne daesnie: Les forslaget på engelsk eller norsk her: