deatalas-kulturhistorja.html.xml

Deaŧalaš kulturhistorjá / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Sámediggi - Sametinget	Vihkeles kultuvrehistovrije / Tjaalegh / Veeljemeboelhken 2009 - 2013 / Våarhkoe / Saemiedigkie - Sametinget
Deaŧalaš kulturhistorjá	Vihkeles kultuvrehistovrije
Sámediggi lea geassit 2012 fitnan geahččamin 330 vistti “ sámi visttiid identifiseren ja registreren ” prošeavtta oktavuođas.	Giesien 2012 Saemiedigkie 330 gåetieh goerehtamme, prosjekten sjïekenisnie «Identifisering og registrering av samiske bygninger / Damtijimmie jih vihtesjadteme saemien gåetijsteš.
Sámediggi álggahii 2011:s, ovttasráđiid Riikaantikvárain, sámi visttiid registrerenprošeavtta.	Jaepien 2011 Saemiedigkie, laavenjostosne Riksantikvarine, aktem vïhtesjadtemeprosjektem saemien gåetijste eelki.
Bargu lea álggahuvvon oktanaga davvisámi guovllus, márkasámi guovllus ja máttasámi guovllus.	Barkojne nïerhkeme seamma aejkien noerhtesaemien dajvesne, maarkesaemien dajvesne jïh åarjelsaemien dajvesne.
Prošeavtta oktavuođas galget automáhtalaččat ráfáidahttojuvvon ja veaháš ođđaset sámi visttit identifiserejuvvot, registrerejuvvot ja daid dilli galgá árvvoštallojuvvot.	Prosjekte edtja damtijidh, vïhtesjadtedh jïh vuarjasjidh jïjtsistie vaarjelamme jïh ånnetji urrebe saemien gåetieh.
Geahčadeamit leat čađahuvvot Gaala, Árborde, Skániid, Deanu ja Mátta-Várjjaga gielddain.	Daan giesien goerehtin tjïeltine Gaala, Aarborte, Skånland, Deatnu jïh Åarjel-Varanger.
Sámediggi háliida golmmajagáš prošeavtta bokte registrerehit sámi visttiid mat leat boarráset go 100 jagi go dat leat automáhtalaččat ráfáidahttojuvvon olles Norggas.	Dan 3-japien prosjekten tjïrrh dle Saemiedigkie sæjhta saemien gåetieh vïhtesjadtedh mah leah båarasåbpoe goh 100 jaepieh, jïh dannasinie jïjtsistie vaarjelamme abpe Nöörjesne.
S ámi kultur- ja máhttoguoddit	Saemien kultuvre jïh daajroeguedtijh
- Boares sámi viesuin leat ollu kvalitehtat main lea deaŧalaš atnit ávviris.	- Båeries saemien gåetieh jïjnjh kvaliteeth utnieh mejtie vihkeles vaarjelidh.
Dat muitalit sámi kultuvrra ja identitehta birra, ja danne lea ge deaŧalaš registreret ja suodjalit sámi visttiid, dadjá prošeaktajođiheaddji Mia De Coninck.	Dah aktem histovrijem saemien kultuvren jïh identiteeten bïjre soptsestieh, jïh dannasinie vihkeles vïhtesjadtedh jïh gorredidh saemien gåetieh, prosjekten åvtehke Mia De Coninck jeahta.
Dáin visttiin lea divrras kulturárbi, ja dat berrejit sihkkarastojuvvot sámi kultur- ja máhttoguoddin, dadjá De Coninck.	Daah gåetieh leah akte vyörtegs kultuvreaerpie, jïh byïroeh gorresovvedh goh saemien kultuvre- jïh daajroeguedtijh, De Coninck jeahta.
Sámedikki prošeaktajođiheaddji Mia De Coninck dadjá ahte sis lei buorre ovttasbargu viessoeaiggádiiguin geahčademiid oktavuođas geassit.	Saemiedigkien prosjekten åvtehke Mia De Coninck jeahta dah aktem hijven laavenjostoem åtneme gåetieaajhterigujmie daan giesien goerehtimmine.
Mii leat gullan ollu miellagiddevaš muitalusaid visttiid birra.	Mijjieh jïjnjh iedtjije histovrijh gåetiej bïjre govleme.
Ja mii leat deaivvadan ollu eaiggádiiguin geat leat atnán ávvira dáin visttiin.	Jïh mijjieh jïjnjh aajhterh gaavnedamme mah daejtie gåetide gorredamme.
Viessoeaiggádiidda sáddejuvvo reive čađahuvvon geahčadeami birra 2012 juovlamánu áiggi.	Gåetieaajhterh sijhtieh prieviem åadtjodh tjirrehtamme goerehtimmien bïjre goeven 2012.
Das ávžžuhit maiddái sin ain atnit ávvira dáin visttiin, maid sáhttá buoremusat dahkat dábálaš geavaheami bokte ja go jeavddalaččat bearráigeahččá ja bajásdoallá daid.	Desnie aaj haestebe jåerhkedh gåetide gorredidh, jïh dam bööremeslaakan dorje iemie åtnojne jïh jaabnan vaaksjominie jih gorredimmine.
Jos lea dárbu divodit vistti, de ferte dan dahkat ovttasráđiid Sámedikkiin.	Jis daerpies gåetiem bueriedidh, edtja dam darjodh Saemiedigkine ektine.
Fitnan geahččamin 330 vistti	Goerehtamme 330 gåetieh
Sámediggi lea lohkan 130 áitti, 70 viesu, 24 náveha, 8 eanakeallára ja 3 goađi.	Saemiedigkie daan mearan ryöokneme 130 buvrieh, 70 gåetieh, 24 fievsieh, 8 moeltetjeallerh jïh 3 derhviegåetieh.
Áittit leat geavahuvvon máŋggalágan ulbmiliidda ja leat huksejuvvon máŋgga láhkai.	Dah buvrieh gelliesåarhts åtnoem åtneme, jïh joekehtslaakan bigkesovveme.
Dat sáhtte leat geahppasat ja ilbmásat dahje lossagat ja lávgalasat.	Dah maehtieh geehpes jïh gæjroeh årrodh jallh leevles jih duvhties.
Dat sáhtte leat biddjojuvvon stoalppuid dahje geađgebelkkuid ala.	Goh juelkiebuvrie jallh gierkiej nelnie tjåadtjodh.
Viesuin ledje vel eanet variašuvnnat, 1, 1 ž dahje 2 gearddi, 2-lanjat, 4-lanjat, dimbbarpanelat dahje eai.	Gåetijste sagki jienebh såarhth, 1, 1 ž jallh 2 etasjh, 2 tjiehtjeligujmie, 4 tjiehtjeligujmie, dïmperegåetie jallh ij.
Buot dát visttit muitalit láhkáseaset sámi ássama guovlluin.	Gaajhkh såarhth gåetieh jïjtselaakan akten saemien baelien bïjre soptsestieh.
Dieđut ja dokumeanttat mat leat čohkkehuvvon dáid visttiid birra galget biddjojuvvot Askeladdenii, mii lea Riikaantikvára kulturmuitodiehtovuđđui.	Edtja daatide jïh tjaatsegidie mejtie tjöönghkeme daej gåetiej bïjre nedtesæjrose Askeladden bïejedh, Riksantikvaren nasjovnaale daatavåarhkoe kultuvremojhtesidie.
Das sáhttá ohcat ja neahttasiidu gávdno dáppe http://www.kulturminnesok.no /.	Maahta daennie nedtesæjrosne ohtsedidh http://www.kulturminnesok.no /
Ohcá eaiggádiid ja inform ánttaid	Aajhterh jïh bievnijh ohtsede
Sámediggi áigu boahtte jagi dahkat geahčademiid Romssas ja máttasámi guovllus.	Mubpien jaepien dle Saemiedigkie sæjhta goerehtimmieh utnedh Tromsesne jïh åarjelsaemien dajvesne.
Eaiggádušat go don boarráset sámi vistti dahje lea máhttu sámi visttiid birra ja háliidat veahkehit, de váldde oktavuođain Sámedikkiin.	Jis datne aajhtere aktede båeries saemien gåeteste, jallh dov lea voenges daajroe saemien gåetiej bïjre jïh sïjhth daejnie viehkiehtidh, maahtah Saemidigkine govlesadtedh.
Sáhttát áinnas sáddet gova ja dieđuid visttiid birra, dadjá prošeaktajođiheaddji Mia De Coninck.	Seedth maaje guvviem jïh bïevnesh gåetiej bïjre, prosjekten åvtehke Mia De Coninck jeahta.
Prošeaktajođiheaddji Mia De Coninck, tel. 78 47 40 23, mobil 90 79 98 19, e-poasta: mia.de.coninck@samediggi.no	Prosjekten åvtehke Mia De Coninck, telj. 78 47 40 23, mobijle 90 79 98 19, e-påaste: mia.de.coninck@samediggi.no
Prošeaktamielbargi Elin Kristina Jåma, tel. 78 47 40 34, mobil 94 82 59 78, e-poasta: elin.kristina.jama@samediggi.no	Prosjekten barkije Elin Kristina Jåma, tell. 78 47 40 34, mobijle 94 82 59 78, e-påaste: elin.kristina.jama@samediggi.no