haliida-nannet-duodjeealahusa.html.xml
Háliida nannet duodjeealáhusa / Duodji / Ealáhusat / Sámediggi - Sametinget Sæjhta duedtiejielemem nænnoestehtedh / Duedtie / Jielemh / Saemiedigkie - Sametinget
Háliida nannet duodjeealáhusa Sæjhta duedtiejielemem nænnoestehtedh
SámediggeráđđiSilje Karine Muotkaháliida árvvoštallat molssaektosaš doarjjaortnegiid dálá árbevirolaš sámi duoji várás. Saemiedigkieraerie Silje Karine Muotka sæjhta jeatjah dåarjoeöörnegh vuarjasjidh sijjeste daan beajjetje dåarjoeöörnegh aerpievuekien saemien duadtan.
– Ii lea sáhka geahpedeamis, muhto das ahte geavahit ealáhusruđaid ulbmileappot, dadjáMuotka. – Ibie sïjhth vaeniedidh, men vierhtide jieliemasse vielie eensilaakan nuhtjedh, Muotka jeahta.
Odne (duorastaga) deaivá sámediggeráđđi Silje Karine Muotka duodjeorganisašuvnnaid ovddasteddjiid digaštaddat hástalusaid ja vásáhusaid dálá duodjedoaibmadoarjjaortnegiin. Daan biejjien (duarsta) saemiedigkieraerie Silje Karine Muotka tjirkijh duedtiesiebriej åvteste gaavnesji juktie haestemh jïh dååjrehtimmieh digkiedidh daan beajjetje gïehtelimsdåarjoeöörneginie duadtan.
Čoahkkima vuođđun lei raporta mii almmustahtii moaittehahtti diliid máŋgasa ektui geat leat ožžon dálá doaibmadoarjaga. Tjåanghkoen våarome lij akte reektehtse mij laejhtehks tsiehkieh vuepteste gelliej dåastoji luvnie daan beajjetje gïehtelimsdåarjoste.
- Mii háliidit leat mielde buorideamen gánnáheami ja ovdáneami ealáhusain main lea árbevirolaš ja iežas buvttaduvvon duodji vuođđun. - Mijjieh sïjhtebe viehkiehtidh dïenestem sjugniedidh jïh jielemem evtiedidh mij våaroeminie åtna aktem aerpievuekien jïh jïjtsedorjeme duedtiem.
Dađibahábut čájeha raporta ahte mii eat juvssa dan doarvái bures, dálá ortnegiin ja njuolggadusaiguin. Gaatesjen dle reektehtse vuesehte mijjieh ibie buektehth dam nuekies hijven, daan beajjetje öörneginie jïh njoelkedassigujmie.
Danne mii leat dieđihan duodjeorganisašuvnnaide ahte mii bargagoahtit dainna ahte gávdnat molssaeavttuid dálá ortnegii, dadjá Muotka. Dan åvteste libie duedtiesiebride bievneme mijjieh prosessine nïerhkebe jeatjah öörnegh gaavnedh sijjeste daan beajjetje öörnege, Muotka jeahta.
Raporta čájeha earret eará ahte stuorra oassi duojáriin geat dál ožžot doaibmadoarjaga, eanet vuvdet viidáseappot dujiid maid sii leat oastán earáin, go árbevirolaš dujiid ja dan maid sii ieža leat duddjon. Reektehtse gaskem jeatjah vuesehte naa jeenjesh dejstie vytnesjæjjijste mah daan biejjien gïehtelimsdåarjoem dåastoeh, jeenjemasth åesteme dorjesh vijriesåbpoe duekieh, goh jïjtsedorjeme jïh aerpievuekien duedtiem duekieh.
Maiddái rehketdoalut ja vuovdinduođaštusat árvvoštallojuvvojit hui váilevažžan. Aaj vuarjasjamme reeknehlåhkoetjaeleme jïh doekemevihtiestimmie stoerre vaanoeh utnieh.
Sullasaš guorahallan 2012:s rehketdoallojagi 2010 várás čájehii vástideaddji váilevašvuođaid. Akte plearoeh tjïrrehtimmie jaepien 2012 reeknehlåhkoejaapan 2011 plearoeh vaanoeh vuesiehti.
Dát háliida Muotka ovddidit ášši digaštallamii Sámedikki dievasčoahkkimis. Daelie Muotka sæjhta aamhtesem digkiedæmman buektedh Saemiedigkien stoerretjåanghkosne.
- Diehtit mii gal ahte juoga ferte dahkkojuvvot. - Mijjieh nuekies daejrebe ihke mijjieh tjoerebe maam akt darjodh.
Dál bovdet duodjeorganisašuvnnaid geahčadit guđe molssaeavttut gávdnojit. Daelie mijjieh duedtiesiebride akten prosessese bööredibie juktie vuejnedh mah alternatijvh mah gååvnesieh.
Mii lea oktasaš mihttomearri ealáhusšiehtadusain. Mijjen akte tjåenghkies ulmie jielemelatjkojne.
Dat lea ahte nannet daid duojáriid geat háliidit ovddidit iežaset duoji gánnáhahtti ealáhussan, deattuha Moutka. Amma dejtie vytnesjæjjide nænnoestehtedh mah sijhtieh sov kåanstevætnoem evtiedidh akten jieliemasse mestie dïenestem åådtje, Muotka tjïerteste.