luonddusladdjivuohta.html.xml

Luonddušláddjivuohta / Biras, areála ja kultursuodjaleapmi / Sámediggi - Sametinget Eatnemegellievoete / Byjrese, areale jïh kultuvrevarjelimmie / Saemiedigkie - Sametinget Luonddušláddjivuohta Eatnemegellievoete Sámediggi ii leat hálddašaneiseváldi luonddušláddjivuođa seailluheames ja geavaheames. Saemiedigkie ij naan reeremefaamoem utnieh juktie eatnemen gellievoetem gorredidh jïh nåhtadidh. Luonddušláddjivuođalága mearrádusat galget árvvoštallojuvvot buot mearrádusaid oktavuođas mat sáhttet váikkuhit luonddu šláddjivuođa. Edtja eatnemen gellievoetelaaken nænnoestimmeh vuarjasjidh gaajhkine sjæjsjalimmine, mah maehtieh gellievoetem eatnamisnie tsevtsedh. Lága ulbmil lea earret eará sihkkarastimis sámi kultuvrra vuođu, adnit sámi árbevirolaš máhtu hálddašeamis ja deattuhit sámi kultuvrra luondduvuođu buot doaimmaid mat lága vuođul čađahuvvojit. Laaken ulmie lea gaskem jeatjah våaromem gorredidh saemien kultuvrese, saemien aerpievuekien daajroem våaroemasse bïejedh reeremisnie, jïh eatnemevåaromem krööhkedh saemien kultuvrese, gaajhkine råajvarimmine laaken mietie. Sámediggi lea gulaskuddanásahussan ja máŋgga áššis ráđđádallanbeallin go ráđđádallá Fylkkamánniin, Luondduhálddašandirektoráhtain ja Birasgáhttendepartemeanttaid lága mielde doaimmaid ja mearrádusaid oktavuođas. Saemiedigkie lea govlehtimmieåejvieladtje, jïh gelline aamhtesinie råårestallemeguejmie Fylhkenålmine, Eatnemereeremen direktovratine jïh Byjresedepartementine dejtie råajvarimmide jïh sjæjsjalimmide mah leah laaken mietie. Ovddasvástideaddji politihkkár Politihkere gïen diedte thomas.ahren@samediggi.no NSR Sámediggi bargá dan badjelii ahte Phone: +47 908 39 663 Árbevirolaš sámi geavaheapmi seailluhuvvo ja ovdánahttojuvvo nu ahte luonddušláddjivuohta seailluhuvvo. Daaletje Dál Sámediggi bargá Orre ståvroelïhtsegh nasjovnaale- jïh vaarjelimmiedajveståvrojne Guovllusuodjaleami láhkaásahusain (álbmotmeahcci, suodjemeahcci, luonddumeahcci) Saemiedigkieraerie Thomas Åhrén lea madtjeles ihke Byjresedepartemeente lea... Guovdageainnu giđđaloddema láhkaásahusain Lohkh jienebh Dihto luonddušlájaid láhkaásahusain (omd. gieddi, jeaggi, vuovdi) Vuesieh gaajkesh saakh Vuoruhuvvon šlájaid láhkaásahusain (suodjalit hearkkes šlájaid omd. giljobačča, njála) Saemiedigkie sæjhta: Luossabivddu regulereme láhkaásahusain (mearas ja eanuin) Aerpievuekien saemien åtnoem tjåadtjoehtidh jïh evtiedidh naemhtie guktie dïhte eatnemegellievoetem gorrede. Suodjaluvvon guovlluid stivrraid ásahemiin Dam dorje gosse govlehtalla jïh råårestalla staaten åejvieladtjiguejmie mah diedtem utnieh byjresevaarjelimmien åvteste. Mearrideames hálddašanplánaid álbmotmehciide Daelie Saemiedigkie daejnie barka: Sámedikki ovddasvástádus Sámediggi ii leat hálddašaneiseváldi luonddušláddjivuođalága mielde, muhto lea gulaskuddanásahus ja ráđđádallanbealli stáhta birasgáhtteneiseválddiide mearrádusaid ja doaibmabijuid ektui mat sáhttet váikkuhit sámi beroštumiid. Mieriedimmieh dajvevaarjelimmiej bïjre (nasjovnalepaarhkh, eatnemevaarjelimmie, eatnemereservaate) Dat dáhpáhuvvá earenoamážiid go galget mearridit luosaid suodjalit ja hálddašit. Mieriedimmie gïjrelidtemen bïjre tjååtselidie Guovdageaidnusne Suodjaluvvonguovllustivrrat Mieriedimmie vaeljehke eatnemeaarhti bïjre (v.g. ientje, pluevie, skåajje). Konvenšuvnnat, lágat ja láhkaásahusat Mieriedimmieh prijoriteradamme aarhti bïjre (vaarjelimmie prååsehke aarhtijste, v.g. ohtjegaase (dverggås), svaale) Sámediggi bargá dan ala ahte árbevirolaš sámi geavahus bi... Mieriedimmieh sjïehtesjimmien bïjre loesegöölemistie (mearoe jïh jeanoe) Loga eambbo Vaarjelimmiedajveståvroeh tseegkedh Suodjaluvvonguovllustivrrat Reeremesoejkesjh nasjovnalepaarhkide nænnoestidh Konvenšuvnnat, lágat ja láhkaásahusat Saemiedigkien diedte Sámediggi bargá dan ala ahte árbevirolaš sámi geavahus bi... Saemiedigkie ij leah reeremeåejvieladtje eatnemegellievoetelaaken mietie, men govlehtimmie-instanse jïh konsultasjovneguejmie staateles byjresevaarjelimmien åejvieladtjigujmie, dejtie sjæjsjalimmide jïh råajvarimmide mah maehtieh saemien iedtjh tsevtsedh. Loga eambbo Dov tsevtseme Suodjaluvvon guovlluid stivrrat Daelie sïejhme sjïdteme raerieh gaavnedh mah sjïehteledtieh akten voenges eadtjohkevoetese sjæjsalimmieprosessine. Sámediggi ja Birasgáhttendepartemeanta lea soahpan ásahit... Daate joekoen heannede gosse lea sjæjsjalimmieh vaarjelimmien jïh reeremen bïjre loeseste.