samediggeraddi-oassalasta-rio-20-i.html.xml
Sámediggeráđđi oassálastá Rio+20:i / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Sámediggi - Sametinget | Saemiedigkieraerie galka meatan årrodh Rio+20:esne / Tjaalegh / Veeljemeboelhken 2009 - 2013 / Våarhkoe / Saemiedigkie - Sametinget |
Sámediggeráđđi oassálastá Rio+20:i | Saemiedigkieraerie galka meatan årrodh Rio+20:esne |
Sámediggeráđđi Vibeke Larsen oassálastá máilmminjunuščoahkkimii guoddilis ovdáneami birra áigodagas geassemánu 20-22 b.. Rio de Janeiros Brasilas. | Saemiedigkieraerie Vibeke Larsen galka meatan årrodh EN:n veareldeåvtehketjåanghkosne Rio de Janeirosne Brasijlesne goelken 20-22 b. mij staeries evtiedimmiem dæjpa. |
Rio+20 stuorámus ON-konferánsa goassege, ja dohko vurdojuvvojit boahtit badjel 50 000 oassálasti virggálaš lágidemiide. | Rio+20 lea støøremes EN-konferaanse mij gåessiegih orreme, jïh vienhtieh 50.000 almetjh båetieh gieh gelkieh meatan årrodh byjjes øørneminie. |
Váldofáddán lea ruoná ekonomiija ja geafivuođa uhcideapmi. | Åejvieaamhtese lea kruana økonomije jïh giefiesvoetem unniedidh. |
Ráđđelahttu Vibeke Larsen illuda váldit ovdan álgoálbmotperspektiivva Rio+20:s. | Raerielihtsege Vibeke Larsen ussjede galka aalkoealmetji vuajnoem vååjnesasse bïejedh Rio+20:esne. |
- Máilmmi álgoálbmogiin lea guovddáš rolla das ahte seailluhit ekovuogádagaid ja hukset nana bákkálaš ekonomiija. | - Vearelden aalkoealmetjh jarnges rollem utnieh guktie økosystemh tjïrkedh jïh nænnoes voenges økonomijem tseegkedh. |
Álgoálbmogat sáhttet fállat čovdosiid boahttevaš guoddilis ovdáneapmái. | Aalkoealmejth maehtieh loetemh faaledh båetije biejji staeries evtiedimmien muhteste. |
Eaktun lea ahte álgoálbmogiid vuoigatvuođat eatnamiidda ja resurssaide árvvusadnojuvvojit, ja ahte álgoálbmogiid vuoigatvuohta mearridit iežaset ovdáneami čađahuvvo. | Daerpies dillie ahte aalkoealmetji reaktah eatnemidie jïh vierhtidie dåhkasjehtedh, jïh ahte aalkoealmetji reaktam dåhkasjehtedh sijjen jïjtse evtiedimmiem stuvredh. |
Álgoálbmogiid árbedieđuid ja ekovuogádatbálvalusaid dohkkeheapmi ávkkuha bures geafivuođa vuosttaldeamis ja berre leat okta geađgejulggiin ruoná ekonomiijas. | Aalkoealmetji aerpievuekien maahtoeh jïh økosystemedïenesjh dåhkasjehtedh edtja joekoen tjielkes råajvarimmie årrodh gåessie giefiesvoeten vøøste barkedh jïh luvnie årrome akte daejstie tseagkerijstie kruana økønomijisnie. |
Viidáseappot lea nissonolbmuid rolla deaŧalaš dasa ahte lihkostuvvat juksamiin ođđa guoddilvuođa mihttomeriid, ja danne mun čalmmustahtán dan ahte nissonperspektiiva galgá nannejuvvot buot dásiin, dadjá sámediggeráđđi Vibeke Larsen. | Nyjsenæjjaj våajnoe lea vihkeles tjuevtenje gåessie orre staeries ulmieh buktiehtidh illedh, jïh dannasine sïjhtem manne galka nyjsenæjjaj vuajnoem nænnoestidh gaajhkne daaltesinie, saemiedigkieraerie Vibeke Larsen jeahta. |
Dál lea vássán 20 jagi dan rájes go máilmmiservodat deaivvadii konferánssas birrasa ovdáneami birra, Eco`92 Rios. | Dïhte 20 jaepien juassah veareldesiebriedahke gaavnedamme byjresken jïh evtiedimmien konferaansesne, EcoŠ92 Riosne. |
Dalle mearriduvvui dálkkádatkonvenšuvdna, biologalaš šláddjivuođakonvenšuvdna ja Agenda 21. 2002:s dohkkehuvvui Johannesburg-julggaštus. | Daelie daalhkadahkelatkjoem, biologihken gellienvoeten latkjoem jïh Agenda 21:m nænnoestamme. 2002:esne Johannesburg-sjïehtedimmiem nænnostamme. |
Vuođđun lea 1987 mannosaš Máilmmikommišuvnna / Brundtlandkommišuvdna mii dadjá ahte guoddilis ovdáneapmi lea ovdáneapmi mii váldá vuhtii dálá dárbbuid almmá bilidit boahttevaš buolvvaid vejolašvuođaid duhtadit iežaset dárbbuid. | Veareldekommisjovnen / Brundtlandkommisjovnen galhkemereektehtsistie 1987:n raejeste våarome båata mij jeahta: «Staeries evtiedimmie lea evtiedimmie mij daanbien daarpoeh dååste jïh ij båetien boelven nuepieh eerjh juktie dah åadtjoeh sijjen daarpoeh krøøhkestidhš. |
Doahpagis lea sáhka das mo biras, ekonomiija ja sosiála ovdáneapmi čatnasit lávga oktii. | Dïhte buerkeste guktie byjresken, økonomijen jïh sosiaalen evtiedimmieh gårreldahkesne. |
Geafivuođaváttisvuođaid ja birasváttisvuođaid ferte geahččat ovttas, ja birrasa guhkesáiggi vuhtiiváldima ferte árvvoštallat oanehisáiggi ekonomalaš vuhtiiváldima ektui. | Tjeahta vuartasjidh guktie giefesvoetedåeriesmoerh jïh byjreskedåeriesmoerh sinsitniem dijpieh, jïh daerpies vierhtiedidh guhkiem byjreskem krøøhkestidh dan muhteste goh åenehkes aejkien økonomijen krøøhkestidh. |
Rio20 + ráhkkaneami oktavuođas leat šiehtadallojuvvon dakkár surggiin go: guoddilvuođa mihttomearit (SDG), ruoná ekonomiija, biebmosihkarvuohta, biologalaš šláddjivuohta, dásseárvu, dearvvašvuohta ja oahppu, mearra, kemikálat ja dálkkádat jna.. | Gåessie Rio20 + ryøjrehtidh dillie lea ovmessie aamhtesh dïjveldamme juktie: staeries ulmieh (SDG), kruana økonomije, beapmoevihtiesvoete, biologihken gellienvoete, mïrrestalleme, healso jïh øøhpehtimmie, mearoe, kjemikaalijh jïh daalhkadahke j.n.v.. |
Dát galgá leat vuođđun Rio+20 loahppadokumeantta / julggaštusa mearrádussii. | Dïhte våaromem dorje juktie galhkemetjaalegem / sjïehtedimmiem nænnoestidh Rio20+:esne. |
Stuorra sáttagoddi | Stoerre dåehkie |
Sámediggi oassálastá Norgga sáttagoddái maid stáhtaministtar Jens Stoltenberg jođiha. | Saemiedigkie meatan orre Nøørjen dåehkesne man åejvie staateministere Jens Stoltenberg. |
Maiddái birasgáhttenministtar, ovddidanministtar, máŋga stáhtačálli ja politihkalaš ráđđeaddi iešguđet departemeanttain, Stuorradikki áirasat, ámmátolbmot ja eaktodáhtolaš organisašuvnnaid ja Norgga siviilaservodaga ovddasteaddjit oassálastet. | Dan lissinie meatan årroeh byjreskevaarjelimmieministere, evtiedimmieministere, ovmessie staatetjaelijh jïh politihken raerijh ovmessie departemeentijstie, Stoerredigkielihtsegh, embeetegoevtesh jïh jijtsen mieleste åårganisasjovni jïh sivijlesiebriedahki lihtsegh Nøørjeste. |
- Mun illudan digaštallat guoddilis ovdáneami čovdosiid eará álgoálbmogiiguin, ja stáhta ovddasteddjiiguin, NGO:iguin ja birasáŋggirdeddjiiguin Rio+20:s. | - Manne aavone uvtelassh dijveldidh loetemidie staeries evtiedimmien muhteste jeatjah aalkoealmetjigujmie, jïh jeatjah staaten lihtsegigujmie, NGO:gujmie jïh jeatjah byjreskebarkijigujmie dan mearan gåessie Rio20+. |
Mun illudan maiddái doallat sáhkavuoru oalgelágideamis masa Australia stáhtaministtar Julia Gillard lea mu bovden gaskavahku geassemánu 20. b., čilge sámediggeráđđi Vibeke Larsen. | Manne aaj sjuesjedem goh åadjtoem aktem sæjroe-øørnemem lahtestidh mïsse Australijan staateministeere Julia Gillard mannem bøøreme ruffien gaskavahkoen 20. b., saemiedigkieraerie Vibeke Larsen tjielkeste. |
Oalgelágideami fáddán lea álgoálbmogiid ja báikegottiid eana- ja mearraguovlluid hálddašeapmi man vuođđun lea biologalaš šláddjivuođa seailluheapmi ja guoddilis geavaheapmi. | Sæjroeøørnemen aamhtese lea guktie aalkoealmetjh jïh voenges siebriedahkh maehtieh eatneme- jïh jaevriedajvh reeredh jih daejtie tjirkedh jïh staries åtnoem tjïrrehtidh biologihken gellienvoeten muhteste. |
Viidáseappot lea jurdda ásahit stáhtaid ja álgoálbmogiid gaskasaš fierpmádaga mas sáhttá digaštallat dákkár málliid vásáhusaid ja ovddideami. | Dïhte åssjelmes galka vïjrebe viermiem tseegkedh staati jïh aalkoealmetji gaskemsh gusnie maahta dååjrehtsh jïh dagkeres modelli evtiedimmiem dijveldidh. |
- Sámedikki bealis mii čujuhit erenoamážit finnmárkkuláhkii, ja mo Sámedikki ja stáhta eiseválddiid gaskasaš konsultašuvdnašiehtadus geavahuvvo juksan dihtii ovttamielalašvuođa sámi oassálastima oktavuođas hálddašanmálliide sámi guovlluid luondduvuđđosa hárrái, dadjá ráđđelahttu Larsen loahpas. | - Saemiedigkien bieleste sïjhtebe Finnmarken laakese vuesiehtidh, jïh guktie konsultasjovnelatkjoem utnedh Saemiedigkien jïh staaten byjjesfaamoej gaskemsh guktie sjiehtedidh saemieh gelkieh meatan årroeh reerememodellisnie eatnemen muhteste saemien dajvine, raerielihtsege Larsen jeahta minngemes. |
Oktavuohta: | Govlehtallije: |
Sámedikki ráđđelahttu Vibeke Larsen, tlf. 941 30 116 | Saemiedigkieraerije Vibeke Larsen, tlf. 941 30 116 |