gynekologisk-cellprovtagning-.html.xml
Davvisámegiella / Nordsamiska | Åarjelsaemiengiele / Sydsamiska |
Gynekologalaš seallaiskkusváldin Gynekologisk cellprovtagning | ÅarjelsaemiengieleSydsamiska |
Čoahkkáigeassu (ca 2 sidor) | Ektiedimmie (ca. 2 sidor) |
Mii lea gynekologalaš seallaiskkus ? | Mij lea gynekologijen cellepryövenasse ? |
(ca 3 sidor) | (ca. 3 sidor) |
Nissonat bovdejuvvojit jeavddalaččat (ca 2 sidor) | Nyjsenæjjah jaabnan gohtje (ca. 2 sidor) |
Muhtimat eai dárbbat guođđit iskosa (ca 2 sidor) | Såemies eah daarpesjh pryövenassem vedtedh (ca. 2 sidor) |
Nu dutkan dáhpáhuvvá (ca 2 sidor) | Naemhtie goerehtimmiem darjodh (ca. 2 sidor) |
Goas oažžu vástádusa ? | Gåessie vaestiedassem åådtje ? |
(ca 3 sidor) | (ca. 3 sidor) |
Čoahkkáigeassu (ca 2 sidor) | Ektiedimmie (ca. 2 sidor) |
Mii lea gynekologalaš seallaiskkus ? | Mij lea gynekologijen cellepryövenasse ? |
(ca 3 sidor) | (ca. 3 sidor) |
Nissonat bovdejuvvojit jeavddalaččat (ca 2 sidor) | Nyjsenæjjah jaabnan gohtje (ca. 2 sidor) |
Muhtimat eai dárbbat guođđit iskosa (ca 2 sidor) | Såemies eah daarpesjh pryövenassem vedtedh (ca. 2 sidor) |
Nu dutkan dáhpáhuvvá (ca 2 sidor) | Naemhtie goerehtimmiem darjodh (ca. 2 sidor) |
Goas oažžu vástádusa ? | Gåessie vaestiedassem åådtje ? |
(ca 3 sidor) | (ca. 3 sidor) |
Čoahkkáigeassu | Ektiedimmie |
Čoahkkáigeassu | Ektiedimmie |
Guođđimiin jeavddalaččat gynekologalaš seallaiskosa sáhttá suddjet iežas viigáčeabetboraš-dávddas. | Gosse daamhtaj gynekologijen cellepryövenassem vadta maahta boernengåetiecanceren vööste vaarjelidh. |
Seallaiskosat váldo goaŧŧonjálmmis čoavjevuođus ja sáhttá árrat čájehit jus leat seallarievdamat mat sáhtáše dagahit goaŧŧočeabetborašdávdda. | Cellepryövenassem boernengåetientappeste vaalta jïh maahta aareh vuesiehtidh jis cellejeatjahtehtemh åtna mestie maahta boernengåetietjeahpohkencancerem åadtjodh. |
Eanaš seallarievdamat mat fuomášuvvojit leat álkit rievdamat mat buorránit ieža, muhto muhtimiid ferte váldit eret. | Jeenjemes cellejeatjahtehtemh mejtie aajhtsa leah geehpebe jeatjahtehtemh mejtie sjïdtehtidh, mohte naan dejstie tjuara destie vaeltedh. |
Hui hárve dáhpáhusas sáhttá seallaiskkus čájehit borašdávdda. | Joekoen sveekes aamhtesinie maahta cellepryövenasse vuesehte cancerem åtna. |
Dálle borašdávda láve leahkit árra dásis ja dikšun sáhttá šaddat álkibun ja unnit liigeváikkuhusaiguin. | Dellie pråvhka cancere aalkovisnie orre jïh båehtjierdimmie maahta aelhkebe sjïdtedh jïh vaenie lissiehdåårresinie. |
Ruoŧa nissonat bovdejuvvojit dássedit gynekologalaš seallaiskkusváldimii, ng. screening. | Nyjsenæjjah Sveerjesne daamhtaj gynekologijen cellepryövenasesvaaltemasse bööresuvvieh, maam gohtje screeninge. |
Jus lea 23 ja 50 gaskkan boahtá bovdehus juohke goalmmát jagi. | Jis 23 jïh 50 jaepiej gaskem dellie gohtjeme fïerhten gåalmeden jaepien båata. |
Dan maŋŋel juohke viđat jagi dassážiigo lea 60 jagi boaris. | Dan mænngan daamhtaj fïerhten vïjhteden jaepien goske 60 jaepien båeries sjædta. |
Jus lea badjel 50 jagi sáhttet rutiinnat leat sierralágánat ja vuolgit das man guovllus riikkas orru. | Jis båarasåbpoe 50 jaepieh maahta rutijnh ovmessie vuekine årrodh dan mietie gusnie årroeminie. |
Seallaiskosa sáhttá guođđit maid jurttamovrra dehe gynekologa luhtte čađahahttin dihte gynekologalaš dutkama eará siva dihte. | Maahta aaj cellepryövenassem vedtedh gosse tsegkietnien jallh gynekologen luvnie jis gynekologijen goerehtimmiem darjoeh jeatjah sjïekenistie. |
Ii dárbbat ráhkkanit mange ládje, muhto lea buorre ahte ii leat anašan dehe geavtán mangelágán sálvva čoavjevuođus jándora ovdal dutkama. | Ij daarpesjh maam akt sjïere åvtelhbodti darjodh, mohte hijven jis idtji boetjeme jallh såemies badtjam nåhtadamme dygnem goerehtimmien åvteli. |
Muđui iskosa lea váttis dulkot. | Jïlhts pryövenassem maahta gïervebe sjïdtedh lohkedh. |
Iige galgga guođđit iskosa go leat mánodávddat. | Ij edtjh pryövenassem vedtedh gosse gujnelemmiem åtna. |
Mot dutkan dáhpáhuvvá ? | Guktie goerehtimmiem darjodh ? |
Go iskkus váldo ferte nuoladit goruda vuolit oasi ja velledit gynekologalaš dutkanstullui. | Gosse pryövenassem edtja vaeltedh tjuara vaarjoeh noeledh vueliekråahpesne jïh gynekologijen goerehtimmiestovlese tjihkedidh. |
Doavttir dehe jurttamovra sáhttá váldit iskosa máŋgga ládje. | Dåaktere jallh tsegkietnie maahta pryövenassem vaeltedh ovmessie vuekine. |
Dávjjimusat gevtojuvvo una lasta mii sihkkojuvvo goaŧŧonjálmmi vuostá ja dasto una dipma borstta goaŧŧočeabetkanála vuolit oasi vuostá. | Damtemes ohtje spatelem nåhtede mij boernengåetietappen vööste deehkehtidh jïh dan mænngan ohtje seepine boernengåetiekanalen vueliehkommes bielesne. |
Dávjá oažžu maid vástidit muhtin jearaldagaide iskkusváldima oktavuođas. | Daamhtaj aaj naan gyhtjelasside vaestiedidh gosse pryövenassem vedtedh. |
Vástádusat leat dehálaččat vai iskosa sáhttá analyseret riekta. | Vaestiedassh lea vihkeles guktie pryövenassem reaktoe vuekine analyseeredh. |
Dutkamuš ii bávččagahtte ja čađaheapmi váldá dušše moadde minuhta. | Goerehtimmie ij bååktjedh jïh barre måedtie minudtine tjïrrehtidh. |
Vástádusa seallaiskosii oažžu guđa vahku siste. | Cellepryövenassen vaestiedassem daamhtaj pråvhka åadtjodh govhte våhkoej mïeresne. |
Got veadjá maŋŋel ? | Guktie damta dan mænngan ? |
Iskkusváldin lea riskkaheapme. | Ij naan vaahrah pryövenassine. |
Muhtumin soaitá vehá vardit maŋŋel muhto dat ii leat váralaš. | Muvhtene maahta ånnetji bertedh mohte ij leah vaahreles. |
Mii lea gynekologalaš seallaiskkus ? | Mij lea gynekologijen cellepryövenasse ? |
Mii lea gynekologalaš seallaiskkus ? | Mij lea gynekologijen cellepryövenasse ? |
Seallaiskosa guođđin | Cellepryövenassem vedtedh |
Gynekologalaš seallaiskkus lea iskkus mii váldojuvvo goaŧŧočeabeha vuolit oasis mii gohčoduvvo goaŧŧonjálbmin ja mii luoitá viigái. | Gynekologijen cellepryövenasse lea pryövenasse maam boernengåetien vueliehkommes bieleste vaalta maam gohtje boernengåetietappe jïh mij tsïnnese gietjedh. |
Iskkus sáhttá árrat čájehit jus olbmos leat seallarievdamat main sáhttá vuolgit goaŧŧočeabetborašdávda. | Pryövenasse maahta aareh vuesiehtidh jis cellejeatjahtehtemh åtna mestie maahta boernengåetietjeapohkecancerem åadtjodh. |
Eanas seallarievdamat mat fuomášuvvojit leat geahppasit rievdamat mat buorránit ieža, muhto oassi dárbbaha váldot eret. | Jeenjemes cellejeatjahtehtemh mejtie aajhtsa leah geehpebe jeatjahtehtemh mejtie jïjtje sjïdtehtidh, mohte naan dejstie tjuara destie vaeltedh. |
Iskkus sáhttá maid čájehit borašdávdda, vaikko dat lea hui eahpedábálaš. | Cellepryövenasse maahta cancerem vuesiehtidh, mohte dïhte joekoen sveekes. |
Jus jeavddalaččat guođđá seallaiskosa oažžu nanu suoji goaŧŧočeabetborašdávdda vuostá daningo seallarievdamat sáhttet gávdnojuvvot ovdalgo dat leat ovdánan borašdávdan. | Jis daamhtaj cellepryövenassem vadta åådtje tjarki vaarjelimmiem boernengåetiecancerem vööste dan mietie cellejeatjahtehtemidie aajhtsa åvteli cancerem sjïdtedh. |
Seallaiskkus váldojuvvo goaŧŧočeabeha vuolit oasis, goaŧŧonjálmmis mii luoitá viigái. | Cellepryövenassem vueliehkommes boernengåetietjeahpohken bieleste vaalta, boernengåetietappeste mij tsïnnese gietjedh. |
Livmoder = goaŧŧu Äggstock = monneráksá Livmoderhals = goaŧŧočeabet Livmodertapp = goaŧŧonjálbmi Slida = viigá, cinni | Livmoder = Boernengåetie Äggstock = Munniestuehkie Livmoderhals = Boernengåetietjeapohke Livmodertapp = Boernengåetietappe Slida = Tsïnne |
Jeavddalaš dárkkástusat | Jaabnan vååksjedh |
Gynekologalaš seallaiskkus gullo dearvvašvuođadárkkástusaide, ng. screening masa Ruoŧa nissonat bovdejuvvojit jeavddalaččat. | Gynekologijen cellepryövenasse meatan dennie healsoevååksjeminie, maam gohtje screeninge, maam nyjsenæjjide Sveerjesne jaabnan böörie. |
Daningo seallarievdamat dalle sáhttet áicojuvvot ja dikšojuvvot árrat, lea dagahan ahte goaŧŧočeabetborašdávda lea šaddan fuomášahtti eahpedábáleabbon maŋemus 40 jagis. | Cellejeatjahtehtemh maahta dellie aajhtsedh jïh aareh båehtjierdidh, destie sjædta boernengåetietjeapohkecancere vaenede dej minngemes 40 jaepieh. |
Seallaiskosat eará dilálašvuođain | Cellepryövenasse jeatjah tsiehkine |
Gynekologalaš seallaiskosa sáhttá guođđit maid jus lea jurttamora dehe gynekologa luhtte ja čađaha gynekologalaš dutkama eará siva dihte. | Maahta aaj gynekologijen cellepryövenassem vedtedh gosse tsegkietnien jallh gynekologen luvnie jïh gynekologijen goerehtimmiem darjodh jeatjah sjïekenistie. |
Muhtumin sáhttá seallaiskkus leahkit oassi gynekologalaš dutkamis jus leat ovdamearkka dihte vardinheađuštus, muhto dalle soaitá maid leahkit buorre dilálašvuohta guođđit screeneniskosa. | Muvhtene maahta cellepryövenasse bieliem gynekologen goerehtimmeste jis vuesiehtimmien gaavhtan bertedh, bene maahta hijven årrodh aaj screeningepryövenassem vedtedh. |
Dat soaitá leahkit vuogas jus goittotge fargga galgá guođđit iskosa, dehe jus lea missen ovddit seallaiskkusdárkkástusa. | Sjïehteles jis edtja pryövenassem vedtedh, jallh jis tïjje dam dellie darjodh. |
Seallarievdamat ja borašdávda | Cellejeatjahtehtemh jïh cancere |
Seallarievdamiid sivvan sáhttá leahkit vuohččecuocca hearddohuvvan mat bakteriijat leat dagahan dehe gaskaboddosaš virusinfekšuvdna. | Cellejeatjahtehtemh maehtieh sjïdtedh jis irritasjovne njevlieskïeltesne mij bakterijistie jallh viruseinfeksjovneste sjædta. |
Dat lea dábáleamos sealla rievdantiipa mii sáhttá buorránit ieš. | Daamhtemes type cellejeatjahtehtemistie maahta jïjtje sjïdtehtidh. |
Eará seallarievdamat mat sáhtále šaddat goaŧŧočeabetborašdávdan, sáhttet váldojuvvot eret unnit doaibmabijuin. | Jeatjah cellejeatjahtehtemh mestie boernengåetiecancerem sjædta, maahta unnebe operasjovnine laahpehtidh. |
Jus lea seallaiskkus mii ii leat normála dahkkojuvvo dárkkástus ja dalle dávjá gohččojuvvo doaktárii. | Jis cellepryövenassem åtna mij ij leah normaale dellie goerehtimmiem darjodh jïh dellie dåakteregoerehtæmman gohtje. |
Dalle olmmoš sáhttá oažžut evttohusa ahte seallarievdamat váldojuvvojit eret dehe sáhttá vuordit ja geahččat jus rievdamat buorránit ieža. | Dellie maahta evtiedidh dah cellejeatjahtehtemh laahpehtidh jallh vuertedh jïh vuejnedh jis dah jeatjahtehtemh jïjtje sjïdtehtidh. |
Láve váldit guhkes áiggi ovdalgo seallarievdamat ovdánit goaŧŧočeabetborašdávdan, dábálaččat logis vihttanuppelot jahkái. | Guhkiem åvteli cellejeatjahtehtemh boenengåetiecancerem sjidtieh, daamhtemes luhkie jallh luhkievïjhte jaepieh. |
Lea hui eahpedábálaš ahte juo ovdánan borašdávda fuomášuvvo seallaiskkusváldimis, muhto dat dáhpáhuvvá hui hárvvui. | Dïhte dan ovsïejhme joe evtiedamme cancerem aajhtsa gosse cellepryövenassem vaeltedh, mohte gujht deahpede. |
Dalle láve borašdávda leahkit árramuttus ja dikšun sáhttá šaddat álkibun unnit siidováikkuhusaiguin. | Dellie pråvhka cancerem aareh stadijumesne årrodh jïh båehtjierdimmie maahta aelhkebe sjædta vaenie lissiehdåårresinie. |
Juohke jagi ožžot illá 450 ruoŧŧelaš nissona goaŧŧočeabetborašdávdda dan sadjáigo, sullii 30 000 nissona, ožžot dieđu ahte sis leat seallarievdamat. | Fïerhten jaepien mahte 450 sveerjen nyjsenæjjah boernengåetiecancerem åadtjoeh, mearan jïjnjebh, medtie 30 000 nyjsenæjjah dïerem åadtjoeh dej cellejeatjahtehtemh. |
Nissonat bovdejuvvojit jeavddalaččat | Nyjsenæjjah jaabnan gohtje |
Nissonat bovdejuvvojit jeavddalaččat | Nyjsenæjjah jaabnan gohtje |
Nissonat bovdejuvvojit juohke goalmmát jagi | Nyjsenæjjah fïerhten gåalmeden jaepien gohtje |
Buot nissonat 23 ja 50 gaskkan ožžot bovdehusa seallaiskkusváldimii juohke goalmmát jagi. | Gaajhkh nyjsenæjjah 23 jïh 50 jaepiej gaskem åadtjoeh gohtjemem cellepryövenassese fïerhten gåalmeden jaepien. |
Dasto oažžu bovdehusa juohke viđat jagi 50 ja 60 jagi gaskkan. | Dan mænngan gohtjemem åådtje fïerhten vïjhteden jaepien gosse 50 jïh 60 jaepiej gaskem. |
Jus lea badjel 50 jagi sáhttá áigi bovdehusaid gaskkan molsasaddat vuolgá das gos orru riikkas. | Jis båarasåbpoe 50 jaepeste maahta tïjje gohtjemi gaskem jeatjahtahta destie gusnie laantesne årroeminie. |
Nissonat geat ovdal leat dikšojuvvon seallarievdamiid dihte sáhttet dárbbahit seallaiskkusdárkkástusaid maid maŋŋel 60 jagi. | Nyjsenæjjah gïeh aarebi leah cellejeatjahtehtemi åvteste gïetedamme maehtieh cellepryövenassevååksjemh daarpesjidh aaj mænngan 60 jaepiej ïlleme. |
Bovdehus sáddejuvvo dan čujuhussii gosa lea sisačálihuvvon ja lea álo eaktodáhtolaš oassálastit. | Gohtjemem adressese seedtie gusnie åålmegetjaaleme jïh frijjes jis sæjhta meatan årrodh. |
Man vuostáváldimii iskkus guđđojuvvo ? | Mij dåastoevidie pryövenassem vedtedh ? |
Go lea ožžon bovdehusa seallaiskosa váldá jortamovra lagamus jortamovravuostáváldimis, mii maid gohčoduvvo etniidrávvenguovddážin. | Gosse gohtjemem åådtjeme cellepryövenassem tsegkietnie vaalta lïhkemes tsegkietniedåastoevisnie maam aaj gohtje ietniehoksejarnge. |
Dábálaččat oažžu bovdehusa mearriduvvon áigái man sáhttá molsut. | Daamhtemes sjïere tïjjem åådtje maam maahta jeatjahtehtedh. |
Dihto báikkiin sáhttá maid molsut áiggi eará vuostáváldimii. | Såemies sijjine maahta aaj tïjjem dængkodh jeatjah dåastoevisnie. |
Jus guođđá seallaiskosa gynekologalaš dutkama oktavuođas, ovdamearkka dihte gynekologa luhtte dehe prevenšuvnnašávnnasrávvemiin, lávejit iskosat maid registrerejuvvot nu ahte oažžu boahttevaš fálaldaga seallaiskkusdárkkástussii go lea gollan golbma dehe vihtta jagi. | Jis cellepryövenassem vadta gosse gynekologijen goerehtimmiem darjodh, vuesiehtimmien gaavhtan gynekologesne jallh gosse preventijvevierhtiejgujmie raeriestidh, pryövenasside registreradidh guktie aaj faalenassem cellepryövenassevååksjemasse gosse golme jallh vïjhte jaepieh vaaseme. |
Muhtimat eai dárbbat guođđit iskosa | Såemies eah daarpesjh pryövenassem vedtedh |
Muhtimat eai dárbbat guođđit iskosa | Såemies eah daarpesjh pryövenassem vedtedh |
Dat geat leat vuollái 23 ja badjel 60 eai bovdejuvvo | Dah gïeh nuerebe 23 jïh båarasåbpoe 60 eah gohtjesuvvieh |
Jus lea vuollái 23 jagi ii bovdejuvvo seallaiskkusdárkkisteapmái. | Jis nuerebe 23 jaepieh ij cellepryövenasside gohtjesuvvieh. |
Seallarievdamat leat iešalddes oalle dábálaččat ovdal 23 jagi, muhto eatnasat jávket ieža nu nuorra nissoniin. | Cellejeatjahtehtemh gååvnesieh gujht åvteli 23 jaepien båeries, mohte jeenjemes gaarvanieh dej noere nyjsenæjjine. |
Lea hui eahpedábálaš ahte goaŧŧočeabetborašdávda ovdána nu árrat. | Dïhte ekstremeles ovdaamhtaj boernengåetietjeapohkecancerem evtiedidh dan aareh. |
Jus lea oassálastán gynekologalaš seallaiskkusdárkkisteapmái ja leat leamaš máŋga normála seallaiskosa go lea deavdán 60 jagi lea riska hui unni ahte maŋibus eallimis ovddida goaŧŧočeabetborašdávdda. | Jis lea meatan orreme gynekologijen cellepryövenassevååksjemisnie jïh gellie normaale cellepryövenasside åtneme gosse 60 jaepieh illeme lea dan onne vaahra boernengåetietjeapohkecancerem åådtje dan mænngan. |
Dat geain ii leat leamaš seksa eai dárbbat guođđit iskosa | Dah gïeh eah seksem utnieh eah daarpesjh pryövenassem vedtedh |
Jus ii goassege leat leamaš seksa ii dárbbat guođđit seallaiskosa. | Jis idtji seksem utnieh ij daarpesjh cellepryövenassem vedtedh. |
Goaŧŧočeabetborašdávda albmana beare nissoniin geain leamaš seksa ja geat dalle leat bostohallan dihto tiippat HPV:ai, humant papillomvirusii. | Boernengåetiecancere ajve nyjsenæjjide sjædta dejtie gïeh seksem åtneme jïh laanestamme sjïere typine HPV:este, humaneles papillomviruse. |
Jus lea homoseksuála de lea buorre mannat jeavddalaččat seallaiskkusdárkkisteamis daningo virus mii sáhttá dagahit seallarievdamiid jáhku mielde sáhttá bostit maid nissonis nissonii. | Jis homoseksuelle dellie hijven daamhtaj cellepryövenassevååksjemasse vuelkedh juktie viruse mestie cellejeatjahtehtemidie sjïdtedh aaj maahta nyjsenæjjeste nyjsenæjjese laanestidh. |
Jus lea čuohpahan eret goaŧu | Jis boernengåetiem operasjovnine laahpehtidh |
Jus lea čuohpahan olles goaŧu, mii gohčoduvvo hysterektomiija, it dárbbat mannat seallaiskkusdárkkisteamis, daningo dalle goaŧŧonjálbmi lea maid dalle váldon ollásit eret čuohpadeamis. | Jis abpe boernengåetiem operasjovnine laahpehtamme, maam gohtje hysterektomije, ij daarpesjh cellepryövenassevååksjemasse båetedh, dan gaavhtan boernengåetietappem aaj lea operasjovnine laahpehtamme. |
Muhto jus čuohpadeapmi dahkkui goaŧŧočeabetborašdávdda dehe seallarievdamiid dihte goaŧŧočeabehis ferte joatkit mannama dárkkisteamis. | Mohte jis operasjovnem dorjeme boernengåetietjeapohkecanceren jallh jeatjahtehtemi åvteste boernengåetietjeapohkisnie byöroe jåerhkedh dam vååksjedh. |
Dalle váldo iskkus cinni bajimus oasis. | Dellie pryövenassem tsïnnen bijjemes bieleste vaalta. |
Jus lea eahpesihkkar man soarttat čuohpadeami lea čađahan dehe mii lea váldon eret sáhttá jearrat dan klinihkas gos čuohpadeapmi dahkkui. | Jis ij leah vihties mij operasjovnide lea tjïrrehtamme jallh maam lea laahpehtamme maahta klinihkesne gihtjedh gusnie operasjovnem dorjeme. |
Jortamovra jortamovravuostáváldimis dehe etniidrávaguovddážis sáhttet dávjá maid veahkehit oažžut dan dieđu. | Tsegkietnie tsegkietniedåastoevisnie jallh ietniehoksejarngesne maahta aaj viehkiehtidh dejtie bïevnesidie gaavnedh. |
Jus lea eahpesihkkar lea buoret váldit iskosa sihkkarvuođa dihte. | Jis ij leah vihties dellie buerebe pryövenassem vaeltedh vihtiesvoeten gaavhtan. |
Nu dutkan dáhpáhuvvá | Naemhtie goerehtimmiem darjodh |
Nu dutkan dáhpáhuvvá | Naemhtie goerehtimmiem darjodh |
It dárbbat ráhkkanit ovdal seallaiskosa mange sierra ládje, muhto ferte garvit anašeami dehe geavtit soames vuoidasa dehe sálvva jándora cinnis ovdal dutkama. | Ij daarpesjh sjïere vuekine ryöjredidh åvtelhbodti cellepryövenassem vadta, bene ij boetjh jallh naan badtja tsïnnen sïjse nåhtadidh dygnem goerehtimmien åvteli. |
Seallaiskosa sáhttá muđui leahkit váttis dulkot. | Cellepryövenasse maahta ellien sjædta gïerve toelhkedh. |
It ge galgga maid guođđit iskosa jus leat mánodávddat. | Ij edtjh pryövenassem vedtedh gosse gujnelemmie. |
Iskkus goaŧŧonjálmmis | Pryövenasse boernengåetietappeste |
Dutkama ovdal dárbbaha nuoladit vuolit oasi gorudis ja velledit gynekologalaš dutkanstullui. | Goerehtimmien åvteli tjuara vaarjoeh noeledh vueliekråahpesne jïh gynekologijen goerehtimmiestovlese tjihkedidh. |
Iskkusváldi, gii lea jortamovra dehe doavttir, lebbe várrogasat cinneseinniid dábálaš gynekologalaš instrumeanttaiguin mat galget leahkit gorutlieggasat. | Pryövenassevaaltije, gie tsegkietnie jallh dåaktere, mojhteleslaakan tsïnnevïedtjide rïhpeste gynekologijen dïrreginie mej leah kråahpetemperatuvre. |
Mot iskkus váldo rievdá veháš vuostáváldimis vuostáváldimii. | Guktie pryövenassem vaalta maahta jeatjahtehtedh dåastoevistie dåastoevasse. |
Dábáleamos lea ahte muorra dehe plástelasta sihkkojuvvo goaŧŧonjálmmi vuostá ja dasto gevtojuvvo una dipma borsta goaŧŧočeabetkanála vuolit oasis. | Damtemes ohtje spatelem nåhtede mij boernengåetietappen vööste deehkehtidh jïh dan mænngan ohtje seepine boernengåetiekanalen vueliehkommes bielesne. |
Iskkusváldin dáhpáhuvvá jođánit ja váldá beare moadde minuhta. | Pryövenassem varki vaeltedh jïh daamhtaj barre naan minudtesne. |
Dat ii láve bávččagit. | Ij provhkh baektjiedidh. |
Muhtimat sáhttet dovdat dan unohassan muhto dat manna jođánit badjel. | Naakene maahta vaejviem damtedh mohte varki orrije. |
Jearaldagat maidda galgá vástidit | Gyhtjelassh mejtie vaestiedidh |
Dábálaččat oažžu maid vástidit muhtin jearaldagaide iskkusváldima oktavuođas, ovdamearkka dihte | Daamhtaj aaj åådtje vaestiedidh naan gyhtjelasside gosse pryövenassem vaeltedh, vuesiehtimmien gaavhtan |
goas maŋemus mánodávdda vuosttaš beaivi lei, dehe leatgo mánodávddat nohkan | gåessie minngemes gujnelemmien voestes biejjie, jallh jis gujnelemmie orriji |
geavtágo eastadanávdnasa ja man dan dáhpáhusas | jis preventijvevierhtieh nåhtede jïh jis naemhtie mij dejstie |
dikšojuvvogo hormonaiguin jorggáldatjahkeváivviid vuostá | jis hormonigujmie båehtjierdidh klimakterijedåeriesmoeri vööste |
leatgo áhpeheapme dehe ožžon máná maŋemus jagi. | jis nåajsan jallh baersieldamme minngemes jaepesne. |
Dieđut sáddejuvvojit iskosa mielde ja geahpidit laboratoria dahkat árvvoštallama. | Dah bïevnesh pryövenassen ektesne seedtie jïh dorje aelhkebe sjædta laboratovrijesedej vuarjasjimmiem darjodh. |
Maŋŋel sáhttá oažžut unnánaš riskkahis vardima | Dan mænngan maahta onne ovvaahreles vïrremem åadtjodh |
Goaŧŧočeabeha šliiveassi vardá álkit ja lea dábálaš ahte oažžu una ja riskkahis vardima dutkama maŋŋel. | Boernengåetietjeapohken njevlieskïelte aelhkie barta jïh sïejhme onne jïh ovvaahreles bertemem åådtje goerehtimmien mænngan. |
Vardin jávká moatti beaivvi geažis. | Vïrreme galhkoe naan biejjien mænngan. |
Áhpeheamit sáhttet guođđit iskosa | Jis nåajsan maahta aaj pryövenassem vedtedh |
Iskkusváldin lea riskkaheapme ja iskosa sáhttá dahkat vaikko lea áhpeheapme. | Pryövenassevaalteme lea vaahraj namhtah jïh hijven gåarede pryövenassem vaeltedh jis nåajsan. |
Lávejuvvo rávvet guođđit iskosa maŋemustá 15. áhpehisváhku daningo spiehkkaseaddji iskosa dutkan sáhttá leahkit váddásit jus áhpehisvuohta lea ovdánan guhkás. | Pråvhka jiehtieh buerie jis pryövenassem vedtedh minngemes 15 nåajsanvåhkosne dan gaavhtan goerehtimmie sveehkeme pryövenasseste maahta gïervebe sjïdtedh jis guhkebe nåajsan orreme. |
Goas oažžu vástádusa ? | Gåessie vaestiedassem åådtje ? |
Goas oažžu vástádusa ? | Gåessie vaestiedassem åådtje ? |
Eanaš vástádusat eai čájet mangelágán rievdamiid | Jeenjemes vaestiedassh eah naan jeatjahtehtemh vuesehth |
Guđa vahku siste galgá oažžut reivve iskkusvástádusaiguin, muhto muhtumin dat sáhttá váldit guhkit áiggi. | Govhte våhkoej raejesne byöroe prieviem pryövenassevaestiedassine åådtjeme, mohte muvhtene maahta guhkebe tïjjem vaasedh. |
Sullii 95 čuođi iskosis leat seallarievdamiid haga ja árvvoštallo normálan. | Medtie 95 pryövenassh 100 pryövenassijste leah cellejeatjatehtemh namhtah jïh normaaline vuarjasjidh. |
Vástádusa oažžu dalle sáddejuvvot njuolga ruoktot laboratorias. | Vaestiedassem åådtje rïekte gåetide laboratovrijeste seedtedh. |
Jus iskkus lea guđđojuvvon gynekologavuostáváldimii dehe eastadanávnnasvuostáváldimii lea dávjjimusat dat gii lea dahkan iskkusváldima geas lea vástu fuolahit vástádusas. | Jis pryövenassem vadteme gynekologedåastoevisnie jallh preventijvevierhtiedåastoevisnie dellie daamhtaj dïhte gie pryövenassem vaalteme gïen dïedte vaestiedassem vedtedh. |
Eahpedábálaš dáhpáhusas iskosa eai leat sáhttán analyseret, ovdamearkka dihte jus lea leamaš olu mánodávdavarra das. | Ovsïejhme tsiehkine idtji maehtieh pryövenassem analyseeredh, vuesiehtimmien gaavhtan jis jïjnjh gujnelemmievïrrem dan sisnie. |
Dalle bovdejuvvo ođđa seallaiskkusváldimii. | Dellie orre cellepryövenassese gohtje. |
Jus iskkus siskkilda seallarievdamiid | Jis pryövenassesne cellejeatjahtehtemh |
Jus iskkus čájeha soameslágan seallarievdamiid dat dutkojuvvo viidáseappot. | Jis pryövenasse cellejeatjahtehtemh vuesehte dellie dam vijresåbpoe goerehtidh. |
Jus leat gehpes seallarievdamat ja lea deavdán 30 dehe 35 jagi, ahkerádji vuolgá das gos riikkas orru, nu dutkojuvvo dábálaččat iskkus hede virusteasttain. | Jis geehpes cellejeatjahtehtemh åtna jïh 30 jallh 35 jaepieh illeme, aaltereraaste jeatjahtahta gusnie årroeminie laantesne, dellie pryövenasse daamhtaj viruseteestine goerehtidh. |
Teasta dárkkista leago HPV tiipa, humant papillonvirus, mii addá riskka goaŧŧočeabetborašdávdii. | Teeste vååksjede jis HPV typem åtna, humaneles papillomviruse, maam vaahra boernengåetiecancerasse vadta. |
Beare dat geain lea seamma áigge dán sullásaš HPV dárbbahit dalle boahtit dutkamii. | Ajve dejtie giej seammasïenten daam HPV-typem utnieh tjuerieh goerehtæmman båetedh. |
Jus leat gehpes seallarievdamat mat eai siskkil dakkár virusa dárbbahuvvo beare váldit ođđa seallaiskkus jagi maŋŋel. | Jis geehpebe cellejeatjahtehtemh åtna man ij dagkeres virusem utnieh daarpesje barre orre cellepryövenassem jaepien mænngan vaeltedh. |
Go lea jearaldat buot seallarievdamiin nissoniin geat leat vuollái 30 ja 35 jagi rávvejuvvo dál ahte gynekologa dutká, muhto albmana maid ahte muhtin báikkiin bovdejuvvo dan sadjái ođđa seallaiskkusváldimii jortamovrra lusa. | Gaajhkh cellejeatjahtehtemi bïjre nyjsenæjjine gïeh nuerebe 30 jallh 35 jaepieh daelie dejtie jiehtieh buerie jis gynekologe dejtie goerehte, mohte aaj såemies sijjine laantesne dan sijjeste gohtje orre cellepryövenassevadtemasse tsegkietnien luvnie. |
Nissonat geat leat badjel 30 ja 35 jagi ja geain leat eará seallarievdamat go geahppasepmosat, rávvejuvvo maid gynekologa dutkamii. | Nyjsenæjjah båarasåbpoe 30 jallh 35 jaepieh gïeh jeatjah cellejeatjahtehtmh utnieh goh dejtie geehpemes, rekommanderade gynekologe edtja dejtie goerehtidh. |
Seallaiskkusváldimat eai atte ollislaš suoji borašdávdda vuostá | Cellepryövenassevaeltemh eah ellies vaarjelimmiem vedtieh canceren vööste |
Dássedis seallaiskkusdárkkisteamit addet nanu suoji goaŧŧočeabetborašdávdda vuostá, muhto dat ii leat ollislaš. | Jaabnan cellepryövenassevååksjemh vedtieh tjarki vaarjelimmiem boernengåetietjeapohkecanceren vööste, mohte ij leah ellies. |
Sáhttá oažžut goaŧŧočeabetborašdávdda vaikko seallaiskosat leat leamaš normálat, muhto dat lea hui eahpedábálaš. | Maahta boernengåetietjeapohkecancerem åadtjodh jïlhts cellepryövenasse normaale orreme, mohte dïhte dan ovsïejhmes. |
Dan lassin ahte manná jeavddalaččat dássedit seallaiskkus- dárkkisteamis galgá danin álo ohcat dikšuma jus oažžu vardimiid go anaša, jus dávjá oažžu vardimiid mánodávddaid gaskkan dehe jus oažžu vardimiid maŋŋel go mánodávddat leat nohkan. | Jaabnan cellepryövenassevååksjemen lissine byöroe åålegh dan gaavhtan hoksem ohtsedidh jis bertedh gosse boetjedh, jis gellien aejkien bertedh gujnelemmiej gaskem, jallh aalka bertedh dan mænngan gujnelemmie orriji. |
Sáhttá álo riŋget buohccedikšunrávvemii oažžun dihte ráđi gosa galgá jorgasit. | Maahta åålegh skïemtjehokseraeriestæmman ringkedh jïh raeriem åadtjodh jïh dejnie soptsestalledh. |
Sáhttá dovdat leabohisvuođa iskkusváldima ja iskkusvástádusaid dihte | Maahta aerkies damtedh åvteli pryövenasse vaeltedh jïh pryövenassevaestiedassem åadtjodh |
Seallaiskosiid guođđin sáhttá dovdot lossadin. Sáhttá dovdat iežas ovdamearkka dihte leaboheapmin dan áigge go vuordá iskkusvástádusaid. | Cellepryövenassem vedtedh maahta vaejvie damtedh Maahta vuesiehtimmien gaavhtan aerkies damtedh dan tïjjen gosse pryövenassevaestiedimmiem vuertedh. |
Dalle lea buorre jurddašit ahte seallaiskkusváldimat lea okta vuohki suddjet iežas borašdávdda vuostá. | Dellie hijven ussjedidh cellepryövenassevaalteme hijven vuekie canceren vööste vaarjelidh. |
Dat rievdamat mat fuomášuvvo sáhttot stuorimus oassái váldot eret eaŋkilis vugiin nu ahte vealtá borašdávdda ovdáneami boahtte áiggis. | Dah jeatjahtehtemh mejtie aajhtsa maahta daamhtaj aelhkies operasjovnine laahpehtidh guktie ij cancere evtedh båetije aejkien. |
Lea hui eahpedábálaš ahte iskkus čájeha ahte lea ovddidan borašdávdda. | Dïhte dan ovsïejhme pryövenasse vuesehte evtiedamme cancerem åtna. |
Daid hárve gerddiid go borašdávda fuomášuvvo seallaiskkusdárkkisteami bokte láve dat leahkit árra muttus ahte dikšun šaddá eaŋkileabbon ja unnit siidováikkuhusaiguin. | Gosse cancerem aajhtsa cellepryövenassevååksjemen tjïrrh dellie pråvhka dan aareh tsiehkine årrodh båehtjierdimmie aelkebe jïh vaenebe lissiehdåårresinie. |
Seallaiskosa bokte skibasvuohta lea sáhtton áicojuvvot ja riska šaddat duođas skibasin unno. | Cellepryövenassen tjïrrh maahta skïemtjelassem aajhtsedh jïh vaarha alvas skïemtjedidh unnede. |
Olmmoš mearrida ieš galgetgo iskosat vurkejuvvot | Jïjtje nænnoste jis pryövenassh edtjieh vöörhkedh |
Iskkus man olmmoš guođđá seallaiskkusváldimis lávejuvvo vurket. | Pryövenasse maam cellepryövenassevaaltemisnie veelti pråvhka vöörhkedh. |
Ovdamearkka dihte ođđa iskosat veardiduvvo boares iskosiiguin ja sierra čuovvumat dahkko. | Vuesiehtimmien gaavhtan maahta båeries pryövenassh mohtedidh båeries pryövenasside jïh ovmessie dåeriedimmieh darjodh. |
Iskosat sáhttet dan lassin gevtojuvvot dutkamii ja eará dárkkuhussii maid dutkanetihkalaš komitéa dohkkeha. | Pryövenasside maehtieh aaj dotkemasse jallh jeatjah aajkojde nåhtadidh mejtie dotkemeetiken dåehkie dåhkasjahteme. |
Jus ii hálit ahte iskkus galgá vurkejuvvot boahttevaš áigái dan sáhttá dadjat dasa gii váldá iskosa, ja dat duššaduvvo dasto. | Jis ij sïjhth pryövenassem båetije biejjide vöörhkedh maahta dam jiehtedh dïsse gie pryövenassem vaalta, jïh pryövenassem dan mænngan bihtedidh. |
Dieđut iskkusváldimis vurkejuvvo maid kvalitehtaregisterii mii gevtojuvvo divššu buorideapmái. | Bïevnesh pryövenassevaaltemen bïjre aaj kvaliteeteregisterisnie vöörhkedh maam nåhtadidh gosse hoksem buaranidh. |
Jus ii hálit ahte su iežas dieđut galget gevtojuvvot dása sáhttá gáibidit ahte dat váldo eret. | Jis ij sïjhth jïjtje bïevnesh edtjieh dejtie nåhtadidh maahta krïevedh dejtie destie vaeltieh. |
Čoahkkáigeassu (ca 2 sidor) | Ektiedimmie (ca. 2 sidor) |
Mii lea gynekologalaš seallaiskkus ? | Mij lea gynekologijen cellepryövenasse ? |
(ca 3 sidor) | (ca. 3 sidor) |
Nissonat bovdejuvvojit jeavddalaččat (ca 2 sidor) | Nyjsenæjjah jaabnan gohtje (ca. 2 sidor) |
Muhtimat eai dárbbat guođđit iskosa (ca 2 sidor) | Såemies eah daarpesjh pryövenassem vedtedh (ca. 2 sidor) |
Nu dutkan dáhpáhuvvá (ca 2 sidor) | Naemhtie goerehtimmiem darjodh (ca. 2 sidor) |
Goas oažžu vástádusa ? | Gåessie vaestiedassem åådtje ? |
(ca 3 sidor) | (ca. 3 sidor) |
Monica Wallenius, 1177 Vårdguiden | Redaktööre: |
Dárkkisteaddji: Inga Sjöberg, gynekologa ja riegádahttindoavttir, Ersboda dearvvašvuođa guovddáš, Upmi | Goerehtæjja: Inga Sjöber, gynekologe jïh baersieldimmiedåaktere, Ersboda healsoejarnge, Upmeje |
Redakšuvdna ja redakšuvdnaráđđi 1177 Vårdguiden leat maid heivehan, dárkkistan ja dohkkehan buot sisdoalu. | Gaajhkh sisvege lea gïetedamme, goerehtamme jïh dåhkasjahteme redaksjovneste jïh redaksjovneraereste 1177 Vårdguiden. |