oajagesardni_id_667848.html.xml
Stáhtaministara ođđajagesárdni 2012
Thomas oahppá Manila birra.
Historjjálaš arkiiva
(Lulesamisk)
Ráhkis dii buohkat,
Gieres gájka,
Guokte mánu dassá riegádii unna Danicaš Manilas.
Guovte máno rájes riegáduváj Danica Manilan.
Son šattai máilmmiboargár nummir čieža miljárda.
Sån sjattaj væráltviesát nummar gietjav millijárda.
Muhtun mánuid geažis riegáda mánná gii šaddá norgalaš nummir vihtta miljovdna.
Muhtem máno duogen riegát mánásj guhtimusj sjaddá Vuonarijkak nummar vihtta millijåvnå.
Mo son manná dieinna guovttuin ?
Gåktu galggá dáj unnagattjaj gevvat ?
Makkár boahtteáigi vuordá sudno ?
Mij sunnuv vuordasj dán iellemin ?
Ná jerret váhnemat.
Nav æjgáda gatjádi.
Nie leat váhnemat áiggiidčađa jearran buot riikkain, go ođđa mánná riegáda máilbmái.
Nav li æjgáda gatjádam buolvaj miehtáj, juohkka rijkan, gå vuostasj bále buorástahtti ådå iellemav.
Dien magihkalaš ravkalanbottus riegáduvvo šiehtadus agibeaivái.
Dan sjivnnjedum båttå riegáduvvá lihtto ihkeven ájggáj.
Ráhkisvuođa-šiehtadus mii gierdá buot.
Lihtto gieresvuodas, mij gájkka gierddá.
Danne lea nu máŧohis surgatlaš go nuorra olmmoš jápmá.
Danen le nav låssåt gå nuorra ulmusj jábmá.
Ii oktage eadni leat oaivvilduvvon massit bártnis.
Ij aktak ieddne galga bárnes láhppet.
Ii oktage áhčči galggašii massit nieiddas.
Ij aktak áhttje galga niejdas láhppet.
Suoidnemánu 22. beaivve gillájedje ollugat.
Snjilltjamáno 22. biejve moaddásij iellem ládaduváj.
Áhčit, eatnit, oappát, vieljat, ádját ja áhkut fertejedje vázzit dan losses geainnu hávdeeatnamii.
Áhtje, iedne, oarbbena, ádjá ja áhko vierttijin låssis mielajn rábo guoran tjuodtjot.
Dat bávččagahtii min váimmuid.
Dát gal vájmoma báktjij.
Lean jurddašan sin birra geat besse heakkas ja oarbásiid birra juohke beaivvi dáhpáhusa rájes.
Juohkka biejve lev usjudallam sijájt gudi hekkav bierggijin, ja sijájt gudi báhtsin.
Mo manná dinguin ?
Gåktu dijájn manná ?
Manne galggai dát dáhpáhuvvat ?
Manen så lik dát dáhpáduváj ?
Vihtta mánu maŋŋil dárbbašit mii ain diehttit vai áddet.
Vihtta máno dán maŋŋela vierttip vilá diehtet vaj galggap dádjadit.
Jahki 2012 addá ođđa vástádusaid.
2012 vaddá ådå vásstádusájt.
Vuosttažettiin galgá vuos diggeášši vearredahkki vuostá.
Vuostatjin álggá digge vierredahkke vuosstij.
Dasto galgá kommišuvdna muitalit čiŋatkeahtes ja vuoiggalaš suoidnemánu 22. b. historjjá.
Dan maŋŋela galggá kommisjåvnnå subtsastit ietjas tjielgga ja duodalasj snjilltjamáno 22. biejve-subttsasav.
Dát mearkkaša ahte mii fertet hálddašit oaidnaleami vearredahkkiin.
Dát merkaj mij vierttip nahkat bahudagáv vas duosstot.
Mun lean oadjebas dasa ahte dan mii nagodat.
Dav jáhkáv vissásit galggap nahkat.
Norgga álbmot han čálii historjjá diimmá geasi.
Danen gå Vuonarijka álmmuk tjálij histåvråv dijmmá giese.
Álggos bomba ja báhčimat suorggahedje min.
Vuostatjin suorgganijma bombas ja skåttajs.
Muhto de dáhpáhuvai juoga.
De juoga dáhpáduváj.
Mii čuožžileimmet, savdnjileimmet eret balu ja njuolggočilggiid doarjjuimet demokratiija.
Mij vuosteldijma balov, ja tjuodtjelijma demokratija åvdås.
Mii dovddaimet dan ruvsovázzimis ja spáiddarvázzimis.
Besajma dåbddåt dav ruvssogárggájn ja loavggágárggájn.
Hávdádemiin, girkuin, moskeain ja TV-ovddas.
Hávddádusájn, girkkojn, moskeajn ja TV-skjermajn.
Mii leimmet okta álbmot.
Mij lijma akta álmmuk.
Álbmot čájehii iežas buoremus beali deaivvadettiin eallimis vearrámus dáhpáhusa.
Duosstomin værámusáv iellemin, ulmutja vuosedin buoremusáv ietjastisá.
Dát lea nannen mu jáhku ahte olbmuin gávdno buorredáhtolašvuohta.
Dat le nannim muv jáhkov ulmutja buorrevuohtaj.
Doaivagii.
Dårvvuj.
Ja fápmu olbmuid dáhtus.
Ja fábmuj mij álmmuga mielav tjuovvu.
Suoidnemánu 22. beaivve riegádedje maid mánát Norggas.
Snjilltjamáno 22. biejve riegádin aj máná Vuonarijkan.
Okta sis lei Thomas.
Akta sijájs lij Thomas.
Son lea virkos ja duđavaš gánddaš Lillehammeris.
Uddni le sån báhtjasj buorre mielan Lillehammerin.
Thomas ferte eallit dainna duohtavuođain ahte su riegádanbeaivvi muitojuvvo moraš.
Thomas viertti dåhkkidit ahte riegádimbiejvves le surgguj tjanádum.
Mii fertet fuolahit ahte nu ii šatta.
Mij galggap bærrájgæhttjat vaj ij sjatta dåssju dan láhkáj.
Mii fertet čájehit ahte dát roassu maiddái buvttii liekkusvuođa ja árvvolašvuođa min riikii.
Mij galggap vuosedit gåk dát hæhkkahiehte båvtij lieggavuodav ja værddogisvuodav ietjama rijkan.
Thomas ja Danica galgaba goabbat sajis máilmmis rávásmuvvat.
Thomas ja Danica galggaba bajássjaddat goabbák bielen aktisasj ednamin.
Min doaibma šaddá de čájehit man ollu sudno ovttastahttá dan sadjái go earuha.
Mijá dahkamus le vuosedit sunnuj man ållo aktit sunnuv, ienni gå mij sirát sunnuv.
Jos mii čájehat dáhtu oahppat guhtet guimmiideamet birra, de ovdánat olmmožin.
Gå le miella oahppat nubbe nuppes, de åvddånip ulmutjin.
Jos mis leat návccat árvvusatnit sierranasvuođaid, de nanusmuvvat.
Gå nahkap sieradusájt vieledit, de gievrrop.
Jos duostat luohttit guhtet guimmiidasamet, de mii ollet guhkkelii.
Gå duosstap nubbe nubbáj luohtedit, jåksåp guhkemusát.
Soaitá Thomas ja Danica šaddaba ustibat boahtteáiggi Facebook bokte.
Avta biejve ihkap Thomas ja Danica sjaddaba rádna boahtteájge Facebookan.
Ja Danica oažžu govaid maid ii goassige leat oaidnán: Lillehammer njuikenluohkát.
Ja Danica oadtju gåvåjt massta goassak ij la vuojnnám: sasskamdievá Lillehammerin.
Dá lea interneahta buoremus bealli.
Dát le internehta buoremus bielle.
Interneahtta lea heajumus go totaliteara doalvvuheaddjit ožžot hállat moaittekeahttá sevdnjes čiegain neahta bokte.
Internehta værámus bielle le gå tjáddjididdje bessi ájádusájt juogadit internehta tjiegos bielijn.
Dán fertet hálddašit stáđisvuođain.
Dav vierttip nannusit duosstot.
Mii galgat ádjit sin doppe eret máhtolašvuođa čuovgasiin.
Máhtudagájn galggap sijájt ierit rádjat.
Vuostálastit ekstremismma mearkkaša váldit ovddasvástádusa boahttevuhtii.
Gå vuosteldip ekstremismav de válldep åvdåsvásstádusáv boahtteájges.
Mun ávžžuhan buohkaid doaibmat digitála ránnjááhkkun.
Hástáv divnajt sjaddat buorre digitála ráddnááhkátja.
Ii fal dárkkistit oaiviliid dahje jávkadit divaštallamiid.
Ij dan diehti gå galggap sensurerit jali hávkkadit ságastallamijt.
Mii galgat gierdat unohisvuođaid.
Galggap gierddat vuorrástuvvat.
Mii suhttada, hárdá ja velá hirpmahuhttá.
Moasjev, assjmat ja mij alvaduhttá.
Muhto – mii fertet maid vuosttaldit.
Valla – galggap mávsedit.
Mii galgat vástidit.
Galggap vásstedit.
Dat mearkkaša čájehit ovddasvástádusa sátnefriddjavuhtii go cealkit: “ Ii fal, dus lea boastut ”.
Vuosedit moalgedisåvdåsvásstádusáv le javllat: “ Boasstot le dujna ” Dav dahkap bargon bårådijn.
Dál lea áigi dahkat seammá neahta bokte.
Dálle le muddo aj internehtan nav javllat.
Ođđa jahki lea farga jándor boaris.
Ådå jahke le ruvva tijmma boares.
Mii galgat maiddái jagi 2012 geavahit dehálaš doaimmaide:
Galggap jagev 2012 adnet stuor dahkamusájda.
Vuostálastit geafivuođa máilmmis.
Oajbbot værálda hæjosvuoda vuosstij.
Bargat ráfi ovdii.
Barggat ráfe åvdås.
Ja gádjut dálkkádaga.
Gádjot dálkádagáv.
Dát lea min vealgi boahttevuhtii.
Dav lip vielggen boahtteájge åvdås dahkat.
Dát lea mearehis viiddis doaimmat.
Dá li alvos dahkamusá.
Lea álki jurddašit ahte ii ábut.
Álkke le usjudallat ahte ij lijssi.
Muhto dan de gal dahká.
Valla dav de dahka.
Máilbmi ovdána garra bargguid bokte ja go geađggi bardá geađggi ala.
Låssis bargo baktu, gå giergge biejaduvvá gierge nali, de værált åvddån.
Máŋga čuohtemiljovnna olbmot leat gáddjojuvvon geafivuođas.
Moadda tjuohte millijåvnå ulmutja li bessam hæjosvuoda giddagisás.
Unnit olbmot duššet sođiin.
Binnebu doarojn jábmi.
Eanebut ellet friddjavuođas.
Ienebu friddjavuodan viessu.
Mii vásiheimmet dan arábalaš giđas.
Ielvijma mij dáhpáduváj árába gidá.
Álbmoga gáibádusat jávkadedje stivrejeddjiid giellásiid ja bággejedje dovddastit rievdadusaid.
Fábmo álmmuga mielan rihtsudij regijmaj gællásijt ja tjåhttij rievddadusájt.
Almmatge.
Huoman.
Dat mii mu njuorasmahttá persovnnalaččat lea ahte eai šat jáme nu olu mánát ja eanet eatnit cevzet.
Mij muv ienemusát duohtadallá, le gå binnep máná jábmi ja iedne rijbadi.
Riegádanbeaivi, beaivi goas son addá ođđa eallima, lea ain olu nissonolbmuid varaleamos beaivi.
Riegádimbiejvve, dalloj gå nissun ådå iellemav riegádahttá, le vilá várálamos biejvve moadda nissunijda.
Eanet čalbmeeatnit, ođđa riegádahttin-klinihkat ja buoret čorgatvuohta dagahit ahte eanet nissonolbmot cevzet.
Ienep tsaggeiedne, ådå riegádahttemklinihka ja buorep rájnasvuohta viehket iednijt rijbadittjat.
Diibmá gájuimet eanet go 600 000 máná.
Åvdep jage bierggijma 600 000 ienep máná.
Máŋgasa dušše dálkkasnáluin.
Moaddásijt dåssju dálkastsirkunijn.
600 000 mávssolaš olbmo.
600 000 divras iellema.
Norga lea láidesteaddjin dás.
Ja Vuonarijkka le jådedime dáv.
Mii sáhttit dáinna buohkat čevllohallat.
Dassta máhttep mihástallat.
ON dálkkádatpanela várre dávjjibut ja garraseabbo garra dálkkiid vuostá mat leat vuordagis.
AN:a dálkádahkpanella várrot boahtteájge sieldes dálkes.
Norggas ledje garra dálkkit juovllaid ja ođđajagi gaskkas.
Dálkke lij aj basijgaskan Vuonarijkan.
Didjiide čuozai garrasit geat vásiheiddet garra biekkaid billistemiid.
Dát vájkkudij vuostatjin dijájt gen æjggo biejsteduváj.
Muhto olles Norga lea čuvvon din.
Valla ålles Vuonarijkka le dijájt tjuovvum.
Mii rápmot oarjenorgga ássiid návccaid hálddašit dákkár duođalaš ja varalaš dilálašvuođaid.
Vieledip allelahájt gudi rijbadin dákkir låssis dile tjadá.
Ja mun giittán sin geat árjjálaččat veahkehedje, čorgejedje ja divodedje.
Vierttiv rámmpot dijájt gudi lihpit viehkedam gájotjit ja divvot.
Dađibahábut duššai okta gádjunbarggus.
Luodjomláhkáj avtav láhpijma dán bargon.
Go mun vuolggán Oarje-Norgii moatti beaivvi geažis de háliidan divaštallat gearggusvuođa singuin geat vásihedje garra dálkkiid.
Gå alás manáv muhtem biejve duogen, galgav rádodit sijájn gudi li stoarmo sinna læhkám gåktu agev gárvvásin liehket viehkijn.
Mii fertet bures ráhkkanit dálkkádatváikkuhusaid ektui.
Hæhttup ietjama gárvedit dálkkádakrievddamijda.
Muhto buot vuosttamužžan fertet doaimmaid bokte eastadit daid.
Valla gájkinåvdemusát barggat váj e dáhpáduvá.
Dálkkádatbarggu ektui lei mannan jahki beahttu.
Danen gå dálkadakássje lij dijmásj hådjånibme.
Mii vásiheimmet gal ovdáneami, muhto áššit eai čoavdásan Durban čoahkkimis ge.
Åvddånijma ássjijn, valla tjåhkanibme Durbanin ittjij nagá ássjev låggnit.
Muhto mii eat sáhte vuollánit.
Valla ep máhte vuollánit.
Norga ferte ain leat geatnegahtti šiehtadallamiid hoahpuheaddji.
Vuonarijkka galggá vilá jådedit bargov tjanátjit sjiehtadusájt.
Sivas go eai gávdno eará molssaeavttut.
Ælla ietjá ráde.
Máilbmi ferte ovttasdoaibmat.
Værált hæhttu aktidit.
Muđui beahtit mii Danica Manilas ja Thomasa Lillehammeris.
Jali de ep nagá doarjjot Danicav Manilan ja Thomasav Lillehammerin.
Eará hástalus ođđajagis lea eurohpalaš vealgeroassu.
Ietjá hásstalus ådå jagen le europealasj vielggehiehte.
Dát ášši orru guoskamin ruđaide.
Vuojnnet dåssju biednigijda guosská.
Muhto duohtavuođas lea dát ášši olbmuid birra.
Valla jus riekta de ulmutjijda guosská.
Mii oaidnit fas stuorra bargguhis olmmošveagaid Eurohpás.
Vilá vuojnnep man moaddása li bargo dagi Europan.
Olu nuorat leat massimin jáhku boahtteáigái.
Moatten nuoran ij la dårvvo boahtteájggáj.
Dan ii sáhte Eurohpá dohkkehit.
Dav ij Europa máhte dåhkkidit.
Midjiide Norggas lea ášši dan birra ahte sihkkarastit min bargosajiid ja bisuhit huksenreanttu.
Vuonarijkan le dárbbo barggosajijt bisodit ja oaggit goahteræntojt.
Mii eat dieđe man garrasit dát boahtá midjiide čuohcat.
Ep diede gåk dát Vuonarijkav sjaddá guosskat.
Muhto mun lohpidan ahte mii áigut vuosttaldit go dárbbašuvvo.
Valla loabedav galggap giehtadallat dilev gå le dárbbo.
Nugo ovdalge leat dahkan.
Nav gåk åvddåla lip dahkam.
Oadjebas boahtteáigi ii šatta ráfi haga.
Boahtteájgev ij máhte åskeldit jus ij la ráfe.
Olu norgalaččat oassálastet ráfisuodjalus doaimmaide miehtá máilmmi.
Moadda Vuonarijkaga barggi ráfe åvdås væráldav miehtáj.
Veahkkebargin, miidnačorgejeaddjin dahje piráhta-bivdin Somalia rittu olggobealde.
Viehkkebarggen. Rádjamin gåddemijnajt. Jali piratajt oagodi Somália merragátten.
Dávjá leat varalaš doaimmat.
Álu li várálasj gåhtjodusá.
Diibmá suodjaledje norgalaš girdit Libya álbmoga Gaddafi garra stivrejumis.
Dijmmá hálediddje Vuonarijkas bælostin Libya álmmugav Gaddafi vuosstij.
Viiddis ovttastumis barge min soalddáhat buori barggu, ja leat maŋŋil ožžon olu ánssášeaddji rámi min lihtolaččain.
Mijá gádtse lij oasse tjiehpemusájs gåbdes koalisjåvnån, ja li tjavtja rájes ietjama guojmijs rámmpodum.
Min soalddáhat leat jagi 2001 rájes doaibman Afghanistanas.
Afghanistanan li soahteålmmå oassálasstám 2001 rájes.
Jagi 2012 álggahuvvo soalddáhiid geahpadeapmi.
2012 sjaddá jahke gå gádtse galggá binneduvvat.
Mun hirbmadit čevllohalan daid doaimmaiguin maid min soalddáhat leat čađahan Afghanistanas.
Mån lev mihá dassta majt ietjama soahteålmmå li dahkam Afghanistanan.
Mii giitit váimmolaččat buohkaid geat leat searvan ráfidoaimmaide.
Gijttep sijájt gudi li barggamin ráfe åvdås.
Seammás muitit mii maid sin geat leat duššan.
Sæmmi båttå mujtudallap sijájt gudi jábmin.
Mii leat vuot massán min buoremusaid.
Lip vas muhtemijt mijá tjiehpemusájs massám.
Oberstløytnanta Siri Skare duššai ON-kantuvrra falleheamis Mazer-i-Sharif báikkis.
Oberstløytnant Siri Skare jámij gå AN-kåntåvrrå Mazer-i-Sharifan ládaduváj.
Jurista Ingrid Midtgaard duššai bombafalleheamis ON vuostá Nigerias.
Jurissta Ingrid Midtgaard jámij gå AN bombiduváj Nigerian.
Mii leat stuorra morrašiin váldán vuostá jápmaságaid.
Gulájma sunnu jábmema birra låssis vájmoj.
Sii leat álo min mielde.
Libá agev mijá siegen.
Dán jagi háliidan sáddet erenoamáš liegga dearvvuođaid Majestehtii Gonagas Haraldii ja Majestehtii Dronnet Sonjai.
Dán jage sidáv liegga varrudagájt rádjat majestehtta gånågis Haraldij ja majestehtta dråtnigik Sonjaj.
Soaitá ahte ii goassige ráfiáiggis leat gonagasbearaš nu lahka leamaš iežas álbmoga go maŋŋil suoidnemánu 22.
Ihkap gånågisfámillja ij la guossak lagábu ietjas álmmuga læhkám ráfeájgen gå maŋŋela snjilltjamáno 22.
beaivve.
biejve.
Lagasvuođain ja liekkusvuođain sii jeđđejedje.
Lahkavuodajnisá la lieggavuodajnisá jaskadin mijájt.
Gonagas, Dronnet ja Ruvdnaprinsapárra.
Gånågis, drådnik ja kråvnnåprinssapárra.
Jierpmálaš sániiguin buoridedje sii bákčasiid.
Vijses bágoj báktjasijt giehpedin.
Dán jagi deavdiba sihke gonagas ja dronnet 75 jagi.
Dán jage dievddeba sihke gånågis ja drådnik 75 jage.
Vihtta miljovnna norgalačča háliidit ávvudanjagis giitit, sávvat lihku ja sávvat buot buoremusa Gonagas Haraldii ja Dronnet Sonjai.
Vihtta millijåvnå rijkav miehtáj sihti gijttet ja vuorbev sávvat gånågis Haraldij ja drådnik Sonjaj dán ávvojage.
Juovlamánu 14. beaivve ledjen mielde ávvudeamen Roald Amundsen ja su olbmáid Lullipolas.
Gieres gájka, Javllamáno 14. biejve oassálasstiv ávvudallamav Roald Amundsenis aktan ålmmås Oarjjepåvlån.
Lei munnje stuorra dáhpáhus.
Stuorra dáhpádus lij.
Olbmot miehtá máilmmi gudnejahtte polasáŋgáriid ja norgga flávdda.
Ulmutja ålles væráldis ávvudallin suv ja Vuonarijka slávgáv.
Šuoŋat lávlagis “ Ja vi elsker ” šattai oassin viiddis českes jaskesvuođas.
Jiedna álmmuklávllagis sjattaj oasse vielggis sjávodisvuodas.
Norga lei nu lahka, vaikko leimmet oalle guhkkin.
Vuonarijkka lij lahkusin, juska lijma guhkken ierit.
Doppe, guhkkin eret, vásihin Norgga mainna mii buohkat sáhttit čevllohallat.
Dåppe, guhkemusán ierit, vuojnniv Vuonarijkav massta máhttep mihástallat.
Riika ovdavázziiguin geat leat ráhkadan historjjálaš luottaid.
Rijkka njunnjutjij gudi li luottajt histåvrråj dahkam
Álbmot geas ledje návccat hálddašit bahávuođa buorrevuođain dalle go mii geassit vásiheimmet surgadis fallehemiid.
Álmmuk mij nagáj duosstot bahávuodav buorrevuodajn gå giesen ládadalájma.
Ja juohkebeaivválaš sáŋgárat geat smávva riikka dahket stuorra riikan.
Ja mihtoga árkkabiejven ma dahki ietjama rijkatjav stuorren.
Lehkos nu ahte mii dien vuoiŋŋas hábmet boahttevuođa.
Lehkus dát vuojŋŋanis majna boahtteájgev hábbmip.
Buorre ođđajahki !
Vuorbbe ådå jagijn !